[BC] Ο Πραγματισμός ως αδιέξοδο για τη Νέα Αθεΐα

Pragmatism as a Dead End for New Atheism 14.04.2014 © Benjamin Cain

Ευρετήριο κειμένων του Benjamin Cain

Σε έναν πολιτισμικό πόλεμο, συχνά οι ιδέες υπεραπλουστεύονται για λαϊκή κατανάλωση. Στην Εποχή του Τουίτερ ειδικά, ο στόχος δεν είναι να υπάρξει κατανόηση από μια ουδέτερη, φιλοσοφική σκοπιά, το οποίο απαιτεί έρευνα και ενασχόληση με επιχειρήματα. Αντίθετα είναι ένας αγώνας να αποδοθεί μια ιδέα με όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις, ώστε να μπορεί να χωρέσει σε ένα φέιγ-βολάν. Ο χρόνος είναι χρήμα και στο μυαλό του πολύ κόσμου η επιστήμη και η ελεύθερη αγορά έχουν αντικαταστήσει τη φιλοσοφία, οπότε θεωρεί πως οι ιδέες πρέπει να πωλούνται ως σλόγκαν και διαφημίσεις και όχι να ερμηνεύονται ή να στηρίζονται με λογική διάλογο. Οπότε στη σύγκρουση μεταξύ Νέας Αθεΐας και θρησκευτικού φονταμενταλισμού, ακόμα και άθεοι που υποτίθεται πως είναι πιο λογικοί καταλήγουν να χρησιμοποιούν το σλόγκαν που έχει γίνει σχεδόν μιμίδιο πλέον, δηλαδή ότι “Η Επιστήμη κερδίζει επειδή δουλεύει”. Οι Άθεοι απλά ακολουθούν το νικητή, που εν γένει είναι η επιστήμη και η λογική, ενώ οι θεϊστές είναι κολλημένοι στο παρελθόν. Αυτή είναι η συνήθης σύγχρονη οπτική της προόδου, η οποία, όπως το θέτει ο John Gray, επαναχρησιμοποιεί την χριστιανική τελεολογική ερμηνεία της ιστορίας. Πολλοί άθεοι θα ήθελαν πραγματικά να μιλήσουν για τις πλάνες της επιστήμης ή για τις αποδείξεις για τη φυσιοκρατική κοσμοθεωρία, αλλά η νέα μέινστρημ δημοφιλία της αθεΐας, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, έφερε ορισμένους ηγέτες του κινήματος στο προσκήνιο, όπου είναι αναγκασμένοι να ικανοποιήσουν τις χαμηλές προσδοκίες των ΜΜΕ. Επιπλέον αυτοί οι ηγετικοί άθεοι, συμπεριλαμβανομένων των Jerry Coyne και Richard Dawkins, υποπίπτουν σε διθυραμβική ρητορική, λες και η διαμάχη βασίζεται στο ερώτημα ποια πλευρά έχει την περισσότερη αυτοπεποίθηση, λες και επρόκειτο για μάχη ισχυρογνωμοσύνης και όχι ιδεών.

Advertisement

Read Full Post »

Οριστικοποιείται το σχίσμα στην αγγλόφωνη αθεϊστική κοινότητα

Χαίρεται! Όπως θα καταλάβατε από τον τίτλο, είναι ώρα για νέο άρθρο με νέα από τον εμφύλιο πόλεμο που μαίνεται εδώ και 2-3 χρόνια στην άλλη μεριά του Ατλαντικού και έχει απλωθεί σε όλη την αγγλόφωνη διαδικτυακή αθεϊστική κοινότητα. Κάθομαι εδώ και αρκετή ώρα και προσπαθώ να σκεφτώ έναν καλό τίτλο για το άρθρο. Μερικές από τις ιδέες που είχα συμπεριλαμβάνουν:

• Το αμερικανικό αθεϊστικό σχίσμα ολοκληρώνεται
• Η αγγλόφωνη αθεϊστική κοινότητα τρώει τις σάρκες της
• Ολοκληρώνεται στο σχίσμα στην αγγλόφωνη αθεϊστική κοινότητα
• Η πολιτική ορθότητα σχίζει στη μέση την αγγλόφωνη αθεΐα
• Ο ακτιβισμός του πληκτρολογίου σχίζει στη μέση την αγγλόφωνη αθεΐα

Τελικά κατέληξα σε αυτό που διαβάσατε ήδη: Οριστικοποιείται το σχίσμα στην αγγλόφωνη αθεϊστική κοινότητα. Υπό μία έννοια, ήταν αναμενόμενο. Τον Ιούνιο του 2011, με το ElevatorGate, εμφανίστηκαν τα πρώτα σοβαρά στοιχεία που έδειχναν για το πού όδευε το πράγμα. Ακολούθησαν οι σοβαρές ιδεολογικές διαμάχες με την ίδρυση της “Αθεΐας+” (βλ. το άρθρο Αθεΐα+ (⅝ x) 28 ημέρες μετά, όπου περιγράφω τις διαμάχες των πρώτων ημερών). Η Αθεΐα+ εν τέλει τελμάτωσε μέσα σε λιγότερο από ένα έτος (βλ. “Αθεΐα+”, όπως λέμε “Brights” + δράμα) και κατέστη πρακτικά αδιάφορη, αλλά λειτούργησε ως καταλύτης για τις ευρύτερες διαφωνίες στο αγγλόφωνο αθεϊστικό κίνημα. Και φυσικά η ιστορία δεν τελειώνει εκεί.

Read Full Post »

10 βιβλία

Λίγο πριν τα Χριστούγεννα ο φίλτατος Δράκος του Σρέντιγκερ με ταγκάρισε σε ένα φατσοβιβλιακό παιχνιδάκι (ίσως να το παίξατε κι εσείς) όπου γράφεις τα 10 βιβλία που θεωρείς πως σε σημάδεψαν ως άνθρωπο. Έβαλα τις απαντήσεις μου στον τοίχο του, αλλά ένας τοίχος στο Facebook δεν είναι και το καλύτερο μέρος για να αναπτύξεις το τί θεωρείς πως συνεισέφεραν αυτά τα βιβλία στο άτομο που είσαι σήμερα.

Η ανάρτηση αυτή έχει σκοπό, πρώτον, να βάλει τη λίστα σε ένα πιο μόνιμο μέρος, ώστε να είμαι σε θέση μετά από χρόνια να δω αν έχω αναθεωρήσει, και δεύτερον, να γράψω λίγα παραπάνω για το κάθε βιβλίο. Τα βιβλία είναι σε τυχαία σειρά, όπως τα έβλεπα στη βιβλιοθήκη μου και όπου μπόρεσα βρήκα εξώφυλλα από τις εκδόσεις που έχω.

Allons-y!

Read Full Post »

[JH] Η μικρή ιδέα της αθεΐας

Όπως ανέφερα και στο επετειακό άρθρο για τα γενέθλια του ιστολογίου, αυτό το έτος θα ξεκινήσω να μεταφράζω και κάποια άρθρα του Δρ. Joseph Hoffmann, πολυμαθούς καθηγητή θεολογίας, ιστορίας και γλωσσολογίας που έχει διδάξει σε πανεπιστήμια σε όλη την υφήλιο (επί του τρέχοντος διδάσκει στο Σουδάν).

Ο Δρ. Hoffmann είναι αυτό που ο ίδιος θα έλεγε “κλασσικός ουμανιστής”, και συνεργάστηκε επί μακρόν με τον Paul Kurtz από την αντιπροεδρία του “Center for Inquiry”, ενώ υπήρξε και συνάδελφος του Βρετανού φιλοσόφου Anthony Flew. Όλες αυτές οι ιδιότητες χρωματίζουν το λόγο του, αλλά δεν παραμένει εκεί και καταγράφει καυστικότατες κριτικές του “νέου” αθεϊστικού κινήματος και του κινήματος των Μυθικιστών (φρούτο που εμφανίστηκε πρόσφατα και στην Ελλάδα).

Στο πρώτο άρθρο του που θα σας παρουσιάσω, ο Joe μεταφέρει το παράπονό του (αρκετά φαρμακερά δωσμένο) για την κατεύθυνση που πήρε η αθεΐα την τελευταία δεκαετία στις ΗΠΑ και κατ’επέκταση σε όλες τις αθεϊστικές κοινότητες που επηρεάζονται από το αγγλοσαξονικό αθεϊστικό κίνημα.

---

 

Atheism’s Little Idea 26.11.2011 © Joseph Hoffmann

Ευρετήριο κειμένων του Joseph Hoffmann

Lieber Gott: Bitte kommen Sie wieder. Wir sind sehr traurig. Ihre Gottheit steht außer Zweifel. Ihr, Faust.*

Πραγματικά σας ζητάω συγγνώμη. Φαίνεται πως αυτές τις μέρες ό,τι γράφω είναι αντι-αθεϊστικό. Και ποιος μπορεί να κατηγορήσει τα άπιστα αδέρφια μου όταν θεωρούν πως μάχομαι με την άλλη πλευρά. Ίσως θα έπρεπε, αφού ο σύγχρονος αθεϊσμός δεν είναι ακριβώς άξιος υπεράσπισης.

Για να είμαι ωμά ειλικρινής, δεν μπορώ να φανταστώ μια περίοδο της ιστορίας της απιστίας κατά την οποία η αθεΐα υπήρξε πιο αδέξια, γκρινιάρικη, αδαής και απωθητική.

Πού οφείλεται αυτό; Στο ότι οι προωθητές του περιγράφονται και αυτοί με αυτά τα επίθετα ή επειδή οι οπαδοί της είναι απλά οπαδοί και αγοράζουν προϊόντα για την ενίσχυση του σκοπού: μπλουζάκια, κούπες, εύκολες ατάκες, διαγωνισμούς βλασφημίας και καμπάνιες πινακίδων; (Ο λόγος των εορτών είναι η αξονική κλίση: Ρε, Jethro, ακόμα γελάω). Εννοώ, ποιοί είμαστε όταν δεν υπάρχει κάποιος που προσβάλεται από αυτό που είμαστε; Ποια η αξία της βλασφημίας, αν κανείς δεν νοιάζεται πια, για όνομα του Θεού. Πώς θα κάνουμε “come out” όταν δεν υπάρχει κανείς έξω από τη ντουλάπα για να του φωνάξουμε “Έκπληξη!”; Και παρεμπιπτόντως, εκκλησιαζόμενοι μαλάκες: είμαστε θύματα.

Read Full Post »

“Αθεΐα+”, όπως λέμε “Brights” + δράμα

Σαν σήμερα πριν από ένα χρόνο ιδρύθηκε εν μέσω διθυραμβικών σχολίων, αλλά και έντονου προβληματισμού η “Αθεΐα+”, ένα αθεϊστικό κίνημα με σκοπό την επέκταση των στόχων του αμερικανικού αθεϊστικού κινήματος στα χωράφια του ουμανισμού και του ευρύτερου κοινωνικού ακτιβισμού.

Μπορεί και να θυμάστε τον αρχικό μου ενθουσιασμό, και τον επακόλουθο προβληματισμό μου μετά την ανάδυση του αντιλόγου και τα αρκετά παρατράγουδα που έσκασαν μύτη τις πρώτες κιόλας εβδομάδες (και τα δύο άρθρα υπήρξαν αρκετά δημοφιλή).

Τι έγινε τελικά; Τι απέγινε η Αθεΐα+ και σε τι σημείο βρίσκεται σήμερα;

Read Full Post »