Feeds:
Posts
Comments

Posts Tagged ‘Παύλος’

Εδώ και πολύ καιρό ήθελα να καταπιαστώ με άρθρα που γράφει στο ιστολόγιό του ο Matthew Ferguson, διδάκτωρ Κλασσικών Σπουδών από το Πανεπιστήμιο Irvine της Καλιφόρνιας, αλλά πάντοτε έβρισκα άλλα πράγματα μπροστά μου. Τώρα βρήκα ευκαιρία να επικοινωνήσω μαζί του, να πάρω την άδειά του, οπότε θα μπορέσω να αρχίσω να σας παρουσιάζω μερικά από τα πιο αξιόλογα άρθρα του, ξεκινώντας με αυτό. Περισσότερα προσεχώς (τα άρθρα του θα τα σημειώνω στην αρχή με [MF].

When Do Contemporary or Early Sources
Matter in Ancient History?

05.01.2015 © Matthew Ferguson

Ένα από τα πιο παρεξηγημένα μεθοδολογικά ζητήματα στις συζητήσεις περί της ιστορικότητας του Ιησού είναι η σχετικότητα των σύγχρονων ή πρώιμων πηγών κατά την ανάπλαση μιας αξιόπιστης βιογραφίας της ζωής του Ιησού. Πολύ συχνά γίνονται συγκρίσεις με άλλες ιστορικές φιγούρες, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος, ο οποίος (υποτίθεται) πως δεν έχει σύγχρονες πηγές για το βίο του, παρά τις αξιόπιστες ιστορικές πληροφορίες που έχουμε για αυτούς. Οι απολογητές λοιπόν ισχυρίζονται πως η έλλειψη σύγχρονων πηγών για τον Ιησού και το γεγονός πως όλες οι αρχαίες πηγές που αναφέρουν τον Ιησού απέχουν από το θάνατό του δεκαετίες ή αιώνες, δεν καθιστούν τον ιστορικό Ιησού πιο απόκρυφο ή λιγότερο γνώσιμο από άλλες ιστορικές προσωπικότητες της αρχαιότητας.

Όπως αποκάλυψα στην συνέντευξη του απολογητή Lee Strobel με τον Craig Blomberg στο βιβλίο The Case for Christ, το σφάλμα αυτό γίνεται όταν οι απολογητές μπερδεύουν τις παλαιότερες υπάρχουσες πηγές (εκείνες που επιβίωσαν της μεσαιωνικής αντιγραφής χειρογράφων) με τις παλαιότερες πηγές που γράφτηκαν (και ήταν διαθέσιμες σε μεταγενέστερους ιστορικούς) στην αρχαιότητα. Ο Strobel και ο Blomberg, για παράδειγμα, νόμιζαν πως ο Πλούταρχος και ο Αρριανός (που έγραψαν 400 χρόνια μετά τον Αλέξανδρο) ήταν οι πρώτοι βιογράφοι του [1], όταν στην πραγματικότητα ο βιογράφος Καλλισθένης ο εξ Ολύνθου ήταν αυτόπτης μάρτυρας και σύγχρονος του Αλεξάνδρου, που ταξίδεψε μαζί του στην εκστρατεία του. Η βιογραφία του Καλλισθένη σώζεται ακόμη εν μέρη σε σπαράγματα, τα οποία διαβάζονται, μελετώνται και χρησιμοποιούνται για πληροφορίες και σήμερα από σύγχρονους ιστορικούς, όπως το βιβλίο του Felix Jacoby Σπαράγματα των Ελλήνων Ιστορικών. Υπάρχουν και αρκετοί άλλοι σύγχρονοι και αυτόπτες ιστορικοί που κατέγραψαν τα έργα του Αλεξάνδρου, όπως ο Αναξιμένης ο εκ Λαμψάκου, ο Αριστόβουλος ο εκ Κασσανδρείας, o Ευμένης, και ο Νέαρχος, μεταξύ άλλων.

Συνέχεια »

Advertisement

Read Full Post »


Οπότε επιστρέφουμε στα ευαγγέλια, κυρίως στους συνοπτικούς, αλλά όχι αποκλειστικά. Είναι μήπως αγνές, αντικειμενικές, αυτολεξεί διηγήσεις της ζωής του Ιησού; Όχι δα. Είναι γεμάτα με υποθέσεις για το ποιος είναι ο Ιησούς και προσεγγίσεις του τι είπε; [56] Ναι. Μπορούμε να βρούμε “αιρεσιολογικές” ή μάλλον πολεμικό υλικό μέσα τους -υλικό που είχε σκοπό να υπερασπιστεί μια αδρομερή πρωτο-ορθόδοξη διδασκαλία για τον Ιησού ενάντια σε λιγότερο αποδεκτές απόψεις; Φυσικά -όπως έδειξε ο John Fenton, [57] ειδικά σχετικά με το ευαγγέλιο του Ματθαίου. Ωστόσο αυτά τα στοιχεία είναι οι πιο σίγουρες αποδείξεις που έχουμε πως ο Ιησούς πραγματικά υπήρξε και πως οι θεματοφύλακες της παράδοσης του Ιησού ήξεραν τι υπερασπίζονταν: νιώθαν άβολα με τη χριστολογία περί ενός θείου ανθρώπου [58] που επικράτησε σε όλη την εκκλησία και τουλάχιστον είναι “διαθέσιμη” στο ευαγγέλιο του Ιωάννη. Η σαθρότητα του έργου τους ήδη διαφαίνεται στη φράση “Ιησούς Χριστός” [59] αν και υπό άλλες συνθήκες, και ίσως και να θεωρούσαν τη φραση “Κύριος ο Χριστός” πολύ ακραία -ένας σιωπηλός λόγος που δεν την χρησιμοποιούσαν- ή την απέρριπταν- τις θεωρίες του Παύλου όταν σχημάτιζαν τις χριστολογίες τους. [60] Είναι αξιοσημείωτο πως τα ευαγγέλια χρησιμοποιούν τις πολύ παλιότερες περιγραφές ὁ υἱὸς τοὺ ἀνθρώπου, με τις σαφείς ρίζες του στα Εβραϊκά και Αραμαϊκά κείμενα: πρβλ. כבר אנש) και υἱὸς τοὺ ἀνθρώπου (με νόημα που κυμαίνεται από αρετή μέχρι βασιλική καταγωγή, πρβλ. Ψλμ 2,7), όταν αναφέρονται στον Ιησού. Ωστόσο, εκτός κι αν συμπεράνουμε ότι ο Παύλος απέρριπτε ενεργά τους όρους ή απλά αγνοούσε ορολογία που θα θεωρούσε αναχρονιστική, άχρηστη για τους ευρύτερους σκοπούς του ή υποτιμητικούς, είμαστε υποχρεωμένοι να δούμε αυτές τις παραδόσεις ως ανταγωνιστικές μέχρι τη δεκαετία του 50 του 1ου αιώνα ΚΕ. Η χριστολογία κατά τον 1ο αιώνα δεν είναι μεταφυσική· είναι μέρος ενός ευρύτερου ιδεολογικού ανταγωνισμού με τρόπαιο την ιστορικότητα.

Συνέχεια »

Read Full Post »


Το τρίτο ζήτημα στη σκιαγράφηση του προβλήματος είναι το “πρόβλημα του Παύλου’ ή καλύτερα η αποδιδόμενη σιωπή του σχετικά με τον Ιησού από τη Ναζαρέτ και το κήρυγμά του· αυτό στο οποίο ο Schweitzer αναφερόταν ως “μυστικισμό του Ιησού-Κυρίου”. [47] Οι Μυθικιστές συχνά εργάζονται με τη γενική θέση ότι, αφού τα γραπτά του Παύλου είναι παλαιότερα των γραπτών ευαγγελίων (μια απλοϊκή θέση, στην καλύτερη περίπτωση) είναι αξιοσημείωτο που ο Παύλο μοιάζει να μην ξέρει τίποτα για την ιστορική παράδοση σχετικά με τον Ιησού από τη Ναζαρέτ. [48] Θεωρώ πως αυτή η υπόθεση μπορεί να χρεωθεί υπέρ των Μυθικιστών, μόνο αν δεν υπάρχει κανένας ανώτερος λόγος βάσει της καριέρας του Παύλου που καθιστά την άγνοια πιο εύλογη για τη σιωπή του (ή την εικονική σιωπή του) από κάποια άλλη εξήγηση. Κατ’εμέ υπάρχει σαφής λόγος για το ότι ο Παύλος δεν μας βοηθάει και δεν έχει να κάνει με το ότι δεν ήξερε τις παραδόσεις για τον Ιησού, αλλά για το ότι δεν ήξερε τον Ιησού από τη Ναζαρέτ.

Συνέχεια »

Read Full Post »


Κατ’αρχάς πρέπει να αναγνωρίσουμε πως τα ευαγγέλια προήλθαν από κάπου. Οι μελετητές διαφωνούν έντονα για το πότε και πού, αλλά η φιλολογική παράδοση, βάσει του πότε τα χρησιμοποιούν και τα μεταφέρουν γνωστοί, χρονολογημένοι συγγραφείς, έχει λύσει αρκετά ζητήματα, ενώ έχει δημιουργήσει και μια αμφισβητούμενη, αλλά επαρκή χρονολογία για τον Παύλο και τις παύλειες επιστολές. [4] Όπως έδειξε ο Helmut Koester [5], σπαράγματα βασισμένα στην προφορική παράδοση εμφανίζονται στους Αποστολικούς Πατέρες (αρχές 2ου αι.), συγγραφείς που δεν φαίνεται να είχαν στη διάθεσή τους και τα τέσσερα ευαγγέλια, ούτε τα χρησιμοποιούν ως αυθεντίες, ούτε μεταφέρουν ιδιαίτερα γραφόμενα από εκεί. [6] Ο αιρετικός Μαρκίων εκ Σινώπης (*~70 ΚΕ, †154) [7] ήταν πιθανότατα ο πρώτος που τοποθέτησε ένα ευαγγέλιο μαζί με μια συλλογή επιστολών του Παύλου.

Συνέχεια »

Read Full Post »


ΣτΜ: Τα ακόλουθα είναι μια επιλογή χωρίων που φαίνονται να υποστηρίζουν τη θεωρία του Ιησού-Πνεύμα, όπως προαναφέρθηκε στην προηγούμενη ενότητα. Ουσιαστικά πρόκειται για μια σταχυολόγηση χωρίων από τον “Ήχο της Σιωπής” του Earl Doherty. Στην ιστοσελίδα του “Το Παζλ του Ιησού” θα βρείτε και μια λίστα με χωρία που φαίνεται να υποστηρίζουν την αντίθετη άποψη (αν και ο Doherty αναλύει γιατί απορρίπτει την ερμηνεία τους ως τέτοια) καθώς και μια απάντηση του συγγραφέα στα επιχειρήματα του J.P. Holding. Διαβάστε το υλικό αυτό πριν αφήσετε κάποιο σχόλιο, ώστε να μην επαναλαμβάνονται τα ίδια και τα ίδια επιχειρήματα.

Επίσης να σημειωθεί πως προσωπικά δε συμμερίζομαι απόλυτα την άποψη αυτή. Αν και η θεωρία πως ο Χριστιανισμός δεν είχε κάποιον επίγειο ιδρυτή είναι ευρέως διαδεδομένη στους αθεϊστικούς κύκλους, προσωπικά μου φαίνεται λίγο τραβηγμένη και για την ώρα την βλέπω περισσότερο ως διασκεδαστική άσκηση επί χάρτου. Μπορεί να ισχύει; Σίγουρα. Είναι επαρκώς τεκμηριωμένη; Comme çi, Comme ça. Τηρώ στάση αναμονής.

Συνέχεια »

Read Full Post »

Older Posts »