[BC] Ψήγματα μιας γενναίας Μεταμοντέρνας Θρησκείας

Inkling of an Unembarrassing Postmodern Religion 28.01.2012 © Benjamin Cain

Ευρετήριο κειμένων του Benjamin Cain

Σε κάποια άρθρα-παραληρήματα έχω αγγίξει αδρομερώς τη νιτσεϊκή άποψη ότι η κοσμική κοινωνία, μετά το θάνατο του Θεού, είναι η έλλειψη ενός προφανούς υποκατάστατου που μπορούμε να νιώσουμε βαθιά μέσα μας πως είναι ιερό (βλ. Νίτσε και Κοσμικός Φιλελευθερισμός.) Όταν οι επιστήμονες ανακάλυψαν την πραγματική απάνθρωπη κλίμακα του σύμπαντος και την πλήρη ζωώδη φύση του σώματός μας και της εξελικτικής μας ιστορίας, το αποτέλεσμα ήταν η απομυθοποίηση του κόσμου που απειλεί να διαλύσεις τις ψευδαισθήσεις που μας κρατούν λογικούς. Οι μεταμοντέρνοι κυνικοί λένε πως δεν μια τέτοια μη θεϊστική θρησκεία δεν χρειάζεται, πως μπορούμε να ζούμε με άπειρα επίπεδα ειρωνείας, να μετατρέψουμε τον πολιτισμό μας σε ένα τεράστιο σκετς του Stephen Colbert, όπου η κάθε δημόσια δήλωση είναι το λιγότερο ένα λευκό ψέμα και χειροκροτιόμαστε αναμεταξύ μας για τον ξύπνιο πραγματισμό μας, την απέχθειά μας για φιλοσοφική αναζήτηση και τις μηδενιστικές μας πόζες.

Αυτοί οι κυνικοί μπορεί να κοροϊδεύουν τους εαυτούς τους, αλλά εμένα δεν με ξεγελάνε. Βάλτε ένα πιστόλι στο κεφάλι ενός μέλος της οικογένειας του μεταμοντέρνου υποκριτή και θα δείτε κατά πόσον θα διατηρήσει την ημι-βουδιστική του αποστασιοποίηση και κατά πόσον πράγματι δεν θεωρεί τίποτα ιερό στη γη. Φυσικά, ως το ζώο που είναι, ο μεταμοντερνιστής θα θυσίαζε τον εαυτό του για έναν αγαπημένο του. Οπότε η θρησκεία του είναι καθορισμένη βιοχημικά. Χρησιμοποιείται όχι από έναν υπερβατικό Δημιουργό, αλλά από άνοια, αναπαραγόμενα γονίδια που μας κάνουν να νοιαζόμαστε περισσότερο για εκείνους με τους οποίους μοιραζόμαστε γενετικό υλικό. Το ερώτημα προς τον μεταμοντερνιστή είναι αν κάποια αισθήματα μπορούν να θεωρηθούν ανώτερα από άλλα σύμφωνα με ιδεώδη που δεν έχουν χαθεί μαζί με τις προ-μοντέρνες, θεϊστικές κοσμοθεωρίες. Ο Νίτσε θεωρούσε πως αν και η παραδοσιακή ηθική καθίσταται αμφίβολη με το θάνατο του θεϊσμού, τα αισθητικά κριτήρια εξακολουθούν να είναι αξιόλογα. Το πρόβλημα με την συναισθηματικής φύσεως υπεράμυνση των μελών της οικογενείας μας (ήτοι η ενστικτώδης αντικατάσταση των παραδοσιακών θεοτήτων με φυσικά επιλεγμένα είδωλα) είναι ότι από αισθητικής φύσεως πρόκειται για μια πρωτόγονη θρησκευτική παρόρμηση που μετά από εκατομμύρια γενιές έχει γίνει πλέον ένα γελοίο κλισέ.

Advertisement

Read Full Post »

Μία Παραβολή

Guest Post του CSar

Το παρακάτω είναι το εισαγωγικό κεφάλαιο του βιβλίου “The truth about Jesus: is he a myth?”, Chicago: Independent Religious Society, 1909 του Mangasar Magurditch Mangasarian (ελεύθερο πνευματικών δικαιωμάτων, στο public domain). Όλο το βιβλίο είναι διαθέσιμο δωρεάν μέσα από το Gutenberg Project σε κείμενο (txt, html, epub) και από το Librivox σε audio book.

---

Μία Παραβολή

Σήμερα είμαι περίπου δυόμισι χιλιάδων ετών. Έχω πεθάνει εδώ και σχεδόν δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Γεννήθηκα στην Αθήνα. Ο τάφος μου δεν είναι μακριά από αυτόν του Ξενοφώντα και του Πλάτωνα και ατενίζει τη μαρμάρινη μεγαλοπρέπεια της Αθήνας και τα γαλάζια νερά του Αιγαίου.

Αφού κοιμήθηκα στον τάφο μου για πολλούς αιώνες ξαφνικά ξύπνησα —δεν μπορώ να εξηγήσω το πώς ούτε το γιατί. Μια δύναμη πέρα από τον έλεγχό μου με μετέφερε σε αυτήν τη νέα μέρα και τη νέα πόλη. Έφτασα εδώ τα ξημερώματα, όταν ο ουρανός ήταν ακόμα μαχμουρλής και θαμπός. Καθώς πλησίαζα στην πόλη άκουσα καμπάνες και λίγο αργότερα οι δρόμοι γέμισαν με καλοντυμένους ανθρώπους που συνοδεύονταν από τις οικογένειές τους και πήγαιναν πέρα δώθε. Προφανώς δεν πήγαιναν στη δουλειά τους, αφού συνοδεύονταν από τα επίσης καλοντυμένα παιδιά τους και μία έκφραση αγαλλίασης ήταν ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους.

«Σήμερα πρέπει να είναι μία εορταστική ημέρα αφιερωμένη στη λατρεία ενός από τους θεούς», μονολόγησα.

Read Full Post »

[Ydw] Λογική και Γλώσσα

Rationality and the English Language 12.09.2007 © Eliezer Yudkowsky Άρθρο της σειράς: “Η πολιτική σκοτώνει το μυαλό” « Προηγούμενο | Επόμενο »

Ευρετήριο κειμένων του Eliezer Yudkowsky

Χτες κάποιος μου είπε πως η γραφή μου του θύμιζε τον George Orwell στο “Πολιτική και Αγγλική Γλώσσα”. Τιμή μου. Ειδικά δεδομένου πως είχα ήδη σκεφτεί το σημερινό θέμα.

Αν θέλετε πραγματικά την άποψη ενός καλλιτέχνη για τη λογική, τότε διαβάστε Orwell· είναι αναγκαίο ανάγνωσμα για ρασιοναλιστές, αλλά και συγγραφείς. Ο Orwell δεν ήταν επιστήμονας, αλλά συγγραφέας· τα εργαλεία του δεν ήταν οι αριθμοί, αλλά οι λέξεις· αντίπαλός του δεν ήταν η Φύση, αλλά το ανθρώπινο κακό. Αν θες να φυλακίσεις ανθρώπους για πολλά χρόνια χωρίς δίκη, πρέπει να σκεφτείς να πεις κάτι καλύτερο από το “Θα φυλακίσω τον Κο. Jennings για χρόνια χωρίς δίκη.” Πρέπει να θολώσεις την κατανόηση του ακροατή, να αποφύγεις οι καθαρές εικόνες να φουντώσουν την αγανάκτησή του. Λες “Αναξιόπιστα στοιχεία υποβλήθηκαν σε μια εναλλακτική δικαστική διαδικασία.”

Ο Orwell ήταν ο μανιώδης αντίπαλος του ολοκληρωτισμού και της ομιχλώδους λογικής με την οποία το κακό κρύβεται —που είναι και ο λόγος που τα γραπτά του Orwell είναι κλασικά ρασιοναλιστικά κείμενα του ίδιου επιπέδου με του Feynman, του Sagan ή του Dawkins.

Read Full Post »

[ScS] Το αλφαβητάρι του Επιστημονισμού

Το παρακάτω άρθρο είναι μια πρακτική συνεργασία του Massimo Pigliucci και του John Shook, του νέου ιστολογίου Scientia Salon και αποτελεί ταυτόχρονα μια εισαγωγή στο ζήτημα του επιστημονισμού και διασαφήνιση διαφόρων επιστημονιστικών πεποιθήσεων, πολλές από τις οποίες ταλανίζουν έντονα και την αθεϊστική κοινότητα.

Τα άρθρα του Scientia Salon καλύπτονται από την άδεια Creative Commons, Attribution-NonCommercial 3.0 Unported, ενώ η μετάφραση καλύπτεται από την γενική άδεια του ιστολογίου μου, που είναι συμβατή με αυτή.

Ο Massimo Pigliucci είναι βιολόγος και φιλόσοφος στο Πανεπιστήμιο Σίτυ της Νέας Υόρκης, με ενδιαφέρον στη φιλοσοφία της επιστήμης και την ψευδοεπιστήμη.

Ο John Shook είναι απόφοιτος Φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο και έχει χρηματίσει καθηγητής Φιλοσοφίας στο προαναφερθέν πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο της πολιτείας της Οκλαχόμα, ενώ έχει συνεργαστεί με πληθώρα κοσμικιστικών και ουμανιστικών οργανώσεων, όπως το Center for Inquiry, η Αμερικανική Ανθρωπιστική Ένωση, το Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών Σπουδών, το Ανθρωπιστικό Ινστιτούτο και την Ένωση Ανθρωπιστών Φιλοσόφων.

Staking positions
amongst the varieties of scientism
28.04.2014 © Massimo Pigliucci @ Scientia Salon

Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί υπάρχει τόση σύγχυση γύρω από τον ορισμό του επιστημονισμού. Μόλις τον τσέκαρα το λεξικό μου και είναι σαφέστατος: “Υπερβολική πίστη στη δύναμη της επιστημονικής γνώσης και επιστημονικών τεχνικών”. Φυσικά, σε τέτοιες συζητήσεις ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Πότε αυτή η πίστη στη δύναμη της επιστήμης και των τεχνικών της γίνεται “υπερβολική”; Τι περιλαμβάνει η επιστημονική προσέγγιση ή κοσμοθεωρία; (Προσοχή: Αν νομίζεται πως οι ερωτήσεις αυτές στερούνται νοήματος επειδή εξυπακούεται πως δεν υπάρχουν όρια στη δύναμη της επιστήμης, τότε σίγουρα ο συλλογισμός σας είναι επιστημονιστικός).

Όπως θα θυμούνται οι αναγνώστες μας, ο John Shook πρόσφατα μας έδωσε ένα χρήσιμο “αλφαβηταρι” του επιστημονισμού —πάνω στην ώρα κιόλας, επειδή σύντομα διοργανώνω ένα εργαστήρι για το ζήτημα στο Κέντρο Αποφοίτων του Πανεπιστημίου Σίτυ της Νέας Υόρκης, από το οποίο ίσως προκύψει και ένα βιβλίο στο μέλλον. Ακολούθως θα μεταφέρω το αλφαβητάρι του John (σε αλφαβητική σειρά, προφανώς) και θα σχολιάσω εν συντομία το κάθε σημείο. Ελπίζω στο τέλος να φτάσουμε σε μια σαφέστερη και ενδεχομένως συνεκτική άποψη περί επιστημονισμού — ή τουλάχιστον να δώσω τροφή για σκέψη για το όλο ζήτημα.

Read Full Post »

[Ydw] Η αντίστροφη βλακεία δεν είναι εξυπνάδα

Reversed Stupidity Is Not Intelligence 26.06.2007 © Eliezer Yudkowsky Άρθρο της σειράς: “Η πολιτική σκοτώνει το μυαλό” « Προηγούμενο | Επόμενο »

Ευρετήριο κειμένων του Eliezer Yudkowsky

“…τότε οι άνθρωποί μας σε εκείνη τη χρονική συνέχεια ξεκίνησαν να εκτελούν διορθωτικές ενέργειες. Να.”

Καθάρισε την οθόνη και άρχισε να εισάγει κάποιους συνδυασμούς. Σελίδες ολόκληρες εμφανίστηκαν με αναφορές ανθρώπων που έλεγαν πως είχαν δει μυστηριώδεις δίσκους και κάθε αναφορά ήταν πιο εξωφρενική από την προηγούμενη.

“Η κλασική τεχνική υπερφόρτωσης, γέλασε πονηρά ο Βέρκαν Βαλλ. “Άκουσα ελάχιστα πράγματα για τους ‘ιπτάμενους δίσκους’ και όλα ήταν της πλάκας. Σε τέτοια ζητήματα μπορείς πάντα να καταστήσεις μια ιστορία αναξιόπιστη στήνοντας δέκα άλλες δίπλα της που είναι εξόφθαλμα ψεύτικες.”

—H. Beam Piper, Police Operation

Ο Πάιπερ είχε δίκιο. Προσωπικά δεν πιστεύω πως υπάρχουν κακοκρυμμένοι εξωγήινοι στα πέριξ. Αλλά η δυσπιστία μου δεν έχει τίποτα να κάνει με τον τραγικό, ντροπιαστικό παραλογισμό των μανιακών με τα ούφο -ή τουλάχιστον έτσι θέλω να ελπίζω.

Εσύ κι εγώ πιστεύουμε πως οι ομάδες που πιστεύουν στους ιπτάμενους δίσκους ξεπήδησαν εν πλήρη απουσία ιπτάμενων δίσκων. Οι σέκτες μπορούν να εμφανιστούν για οποιαδήποτε ιδέα, χάρη στην ανθρώπινη χαζομάρα. Η χαζομάρα λειτουργεί κάθετα ως προς την εξωγήινη παρέμβαση: Θα περιμέναμε να δούμε σέκτες ιπτάμενων δίσκων είτε υπήρχαν ιπτάμενοι δίσκοι, είτε όχι. Ακόμα και να υπήρχαν κακοκρυμμένοι εξωγήινοι, δεν θα ήταν λιγότερο απίθανο να εμφανιστούν τέτοιες σέκτες. Η πιθανότητα p(σέκτες|εξωγήινοι) δεν είναι μικρότεροι από την p(σέκτες|~εξωγήινοι), εκτός κι αν υποθέσεις πως οι κακοκρυμμένοι εξωγήινοι επίτηδες καταστρέφουν τις σέκτες που ασχολούνται με τα ούφο. Κατά τον μπεϋζιανό ορισμό των αποδείξεων, η παρατήρηση “υπάρχουν σέκτες ούφο” δεν είναι απόδειξη κατά της ύπαρξης ιπτάμενων δίσκων. Βασικά δεν είναι απόδειξη για καμιά από τις δυο υποθέσεις.

Αυτό είναι μια εφαρμογή της γενική αρχής που, όπως την έθεσε ο Robert Pirsig, “Ο μεγαλύτερος βλάκας του κόσμου μπορεί να πει πως ο ήλιος λάμπει, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως έξω έχει σκοτάδι.”

Read Full Post »