Ελευθερία του Λόγου: Το κεκτημένο που δεν είναι και τόσο

Καλή χρονιά στους αναγνώστες μου, έστω και καθυστερημένα. Το τέλος του 2016 και οι αρχές του 2017 με βρήκαν τόσο απασχολημένο, που χάλασα τις καλές μου συνήθειες όσον αφορά το μπλογκ μου και το παραμέλησα αρκετά (δυστυχώς, το να στήσεις νέα καριέρα από την αρχή δεν είναι καθόλου εύκολο). Αλλά οι εξελίξεις τον τελευταίο καιρό με αναγκάζουν να ασχοληθώ με ένα θέμα που θα περίμενε κανείς πως εν έτει 2017 δεν θα έπρεπε καν να τίθεται υπό συζήτηση. Αλλά να που ξανά και ξανά, την τελευταία δεκαετία, το κεκτημένο της ελευθερίας του λόγου, ίσως από τους βασικότερους πυλώνες στις δυτικές κοινωνίες τελεί υπό αμφισβήτηση. Δεν συμπεριλαμβάνω και την Ελλάδα γιατί σε μια χώρα με νόμους κατά βλασφημίας και Παστίτσιο, είναι ελευθερία του λόγου δεν είναι δεδομένη ακριβώς.

Όποιος παρακολουθεί τα διεθνή τεκταινόμενα θα έχει σίγουρα παρατηρήσει μια αυξανόμενη διάθεση φίμωσης του ιδεολογικού αντιπάλου. Η Δεξιά και ιδίως οι Ακροδεξιοί και οι θρησκευόμενοι Φονταμενταλιστές πάντα είχαν μια διάθεση λογοκρισίας, αλλά φαίνεται πως το κακό χούι αυτό έχει περάσει και στην Αριστερά, σε σημείο που ο αυταρχισμός από μεριάς της έφερε στο προσκήνιο τον όρο “Regressive Left” (=Οπισθοδρομική Αριστερά).

Μετά την εκλογή Τραμπ το κακό γενικεύτηκε. Ξεκινώντας από τα δανέζικα καρτούν με το Μωάμεθ, στο Gamergate, στα διάφορα μετά-Elevatorgate αθεϊστικά σκάνδαλα, στον Γέροντα Παστίτσιο, στην επιδημία κανόνων περιορισμού έκφρασης στα πανεπιστήμια του εξωτερικού, τις βίαιες παρενοχλήσεις οπαδών του Τραμπ κατά την προεκλογική περίοδο ως και την επίθεση στον εθνικιστή Richard Spencer. Τελευταίο κρούσμα το κάψιμο εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου του Μπάρκλεϋ λόγω της ομιλίας του γνωστού συντηρητικού, γκέι δημοσιογράφου και προβοκάτορα Milo Yiannopoulos (το πιο ειρωνικό περιστατικό από όλα, δεδομένου πως το Πανεπιστήμιο του Μπάρκλεϋ πρωτοστάτησε στις κινητοποιήσεις υπέρ του ελεύθερου λόγου τη δεκαετία του ’60.

Τελευταίο κρούσμα στα καθ’ημάς ήταν η μήνυση κατά του Πειραιώς Σεραφείμ για ομοφοβία και αντισημιτισμό. Θα το πω ξεκάθαρα πως με αναγουλιάζει το γεγονός πως πρέπει να υπερασπιστώ το δικαίωμα λόγου αυτού του… άντε μην πω… ανθρώπου, που αν είχε την ευκαιρία είμαι σίγουρος πως θα φρόντιζε να στερήσει την ελευθερία λόγου από εμένα και αν ερωτηθεί είμαι σίγουρος πως δεν θα έχει κανένα πρόβλημα με τους μεσαιωνικούς νόμους κατά της βλασφημίας που έχουμε στην Ελλάδα. Είμαι σίγουρος πως πολλοί και ειδικά από την αθεϊστική κοινότητα θα ένιωσαν δικαίωση, κάθαρση και ποιητική δικαιοσύνη, βλέποντας μία τόσο μισητή φυσιογνωμία να κινδυνεύει με αυτόφωρο. Δε θα το κρύψω πως στιγμιαία τα ένιωσα κι εγώ αυτά. Για λίγο…

Από την αρχή δεν είχα δει με καλό μάτι τις νομοθεσίες περί ρητορικής μίσους. Όχι για τον αγαθό σκοπό τους (δεν έχω αμφιβολία πως η αρχή έγινε για καλό) όσο για τις δυνατότητες προς κατάχρηση (όπως αρχίζει να διαφαίνεται και στην Ευρώπη, που άλλωστε ήταν και ο εμπνευστής τέτοιων νόμων· στην Ελλάδα απλώς τους κάναμε εισαγωγή) και το γεγονός ότι θεωρώ πως περισσότερο δημιουργούν μάρτυρες και κουλτούρα θυματοποίησης στους ιδεολογικούς αντιπάλους και δεν βλέπω στοιχεία πως είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικοί, αν κρίνει κανείς από την πόλωση και το ιδεολογικό μίσος και ένταση που αυξάνεται στην Ευρώπη. Οι ιδέες δεν πεθαίνουν, όπως μας λέει και ο V στο “V for Vendetta” και η ποινικοποίηση ιδεών νομίζω πως έχει αποδειχθεί επαρκώς πως δεν τις εξαλείφει.

Αυτά τα λίγα από εμένα. Κατά την προσφιλή μου συνήθεια, προτιμώ να παρουσιάζω ανθρώπους που αναλύουν κάποιες ιδέες καλύτερα. Έτσι για αρχή σας συνιστώ να δείτε μια συνέντευξη του Dave Rubin με τον Flemming Rose, συντάκτης της δανέζικης εφημερίδας που δημοσίευσε τα καρτούν με το Μωάμεθ το 2005 (στα Αγγλικά, φυσικά). Είναι λίγο παραπάνω από μία ώρα, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και αξίζει τον κόπο να την ακούσετε.

 

Παρακάτω ακολουθεί μια διάσημη ομιλία του Christopher Hitchens για το θέμα της ελευθερίας του λόγου και μετάφρασή/απομαγνητοφώνησή της στα Ελληνικά. Η ομιλία δόθηκε στο Hart House Debating Club του Πανεπιστημίου του Τορόντο το Νοέμβριο του 2006 κατά τη διάρκεια ενός debate και παραμένει απολύτως επίκαιρη, αν όχι περισσότερο σήμερα από ό,τι τότε που εκφωνήθηκε, πριν από 10 συναπτά έτη. Περίπου 20 λεπτά, αλλά αν είναι να δείτε μόνο ένα βίντεο από τα δύο, δείτε αυτό (ή διαβάστε το κείμενο).

Φωτιά, φωτιά, φωτιά, φωτιά… Τώρα τ’ακούσατε. Ομολογουμένως δεν το φώναξα σε γεμάτο θέατρο, καθώς τώρα συνειδητοποιώ πως το φώναξα στην τραπεζαρία του Χογκουαρτς. Αλλά το έκανα όμως.

Όλοι γνωρίζουν την βλακώδη ετυμηγορία του υπερτιμημένου Ανώτατου Δικαστή Oliver Wendell Holmes ο οποίος, όταν ρωτήθηκε για ένα απτό παράδειγμα ορθού περιορισμού του λόγου ή να το ορίσει ως ενέργεια, είπε “το να φωνάξεις ‘φωτιά’ σε γεμάτο θέατρο”. Αυτό που ξεχνάμε συχνά είναι το τι έκανε σε εκείνη την περίπτωση αυτή έστελνε στη φυλακή μια ομάδα Γίντις σοσιαλιστών, με κείμενα γραμμένα σε μια γλώσσα που οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν μπορούσαν να διαβάσουν που αντιτίθεντο στη συμμετοχή του Προέδρου Wilson στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στο ότι έσυρε τις ΗΠΑ στην αιματηρή σύρραξη λόγω της οποίας οι Γίντις αναγκάστηκαν να φύγουν από τη Ρωσία για να την αποφύγουν. Για την ακρίβεια, θεωρώ πως μπορεί να πει κανείς εύλογα πως οι Γίντις σοσιαλιστές, που φυλακίστηκαν από τον εξαιρετικό και υπερτιμημένο δικαστή Oliver Wendell Holmes, ήταν οι πραγματικοί πυροσβέστες που φώναζαν “Φωτιά” ενώ το γεμάτο θέατρο καιγόταν ήδη.

Και ποιος θα το αποφασίσει; Κρατήστε το ερώτημα κατά νου, αν θέλετε, κυρίες και κύριοι, αδελφοί και αδελφές… και ελπίζω να μπορώ να πω σύντροφοι και φίλοι.

Απαρνούμαι επίσης την ευγενική παροχή προστασίας που μου προσφέρθηκε στην αρχή αυτής της βραδιάς. Όποιος θέλει να πει κάτι επιθετικό για μένα ή σε μένα, είναι ελεύθερος να το κάνει και ευπρόσδεκτος, υπ’ ευθύνη τους. Όποιος όμως θέλει να το κάνει, καλό θα ήταν να κάνει μια επανάληψη, όπως και όλοι μας νομίζω, στα κλασσικά κείμενα για το ζήτημα, που είναι: τα “Αρεοπαγιτικά” του John Milton (ο Άρειος Πάγος είναι ο μεγάλος λόφος των Αθηνών για συζήτηση και ελεύθερη έκφραση), η εισαγωγή στην “Εποχή της Λογικής” του Thomas Paine και θα έλεγα και το δοκίμιο “Περί Ελευθερίας” του John Stuart Mill. Κι εκεί λένε… Θα τολμήσω να συνοψίσω και τους τρεις σπουδαίους κυρίους της σπουδαίας παράδοσης του αγγλικού φιλελευθερισμού με τη μία… Όπου λένε πως δεν είναι μόνο δικαίωμα του ατόμου που μιλάει να ακουστεί, αλλά δικαίωμα του ακροατηρίου να ακούσει. Και κάθε φορά που κάνεις κάποιον να σωπάσει, γίνεσαι αιχμάλωτος των πράξεών σου, επειδή αρνείσαι στον εαυτό σου το δικαίωμα να ακούσεις.

Με άλλα λόγια, το δικό σου δικαίωμα να ακούσεις και να εκτεθείς έχει την ίδια σχέση σε όλες τις περιπτώσεις με το δικαίωμα του άλλου να πει την άποψή του. Και οντως ο John Stuart Mill είπε, αν όλη η κοινωνία συμφωνούσε στην αλήθεια και ομορφιά και αξία μία πρόταση εκτός από ένα άτομο, θα ήταν σημαντικότερο -για την ακρίβεια θα γινόταν ακόμη περισσότερο σημαντικό- αυτός ο ένας αιρετικός να ακουστεί γιατί όλοι θα είχαμε να επωφεληθούμε από αυτή την εξωφρενική ή φρικαλέα άποψη.

Το ίδιο ειπώθηκε στη σύγχρονη εποχή από μια προσωπική ηρωίδα μου, τη Rosa Luxemburg, που είπε πως η ελευθερία του λόγου είναι ανούσια, αν δεν σημαίνει την ελευθερία εκείνου που σκέφτεται διαφορετικά. Ο καλός μου φίλος, John O. Sullivan, πρώην συντάκτης του “National Review” και θεωρώ πως ήταν ο πιο συντηρητικός και αντιδραστικός Καθολικός φίλος μου, είπε -είναι ένα μικρό νοητικό πείραμα- λέει: “Αν ακούσεις τον Πάπα να λέει πως πιστεύει στο Θεό, θα σκεφτείς ‘Ο Πάπας κάνει τη δουλειά του πάλι σήμερα’. Αν ακούσεις τον Πάπα να λέει πως άρχισε να αμφιβάλλει για την ύπαρξη του Θεού, αρχίζεις να σκέφτεσαι πως μπορεί κάτι να ανακάλυψε”.

Αν όλοι στη Β. Αμερική αναγκάζονταν να περάσουν από εκπαίδευση ευαισθησίας για το Ολοκαύτωμα και διδάσκονταν για την Τελική Λύση -που και αυτή η χώρα ή Β. Αμερική ή το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έκαναν τίποτα ενώ εκτυλισσόταν- αλλά ας πούμε πως ως επανόρθωση όλοι αναγκάζονταν να καταπιούν μια επίσημη και αναλλοίωτη ιστορία του Ολοκαυτώματος και διδασκόταν ως μεγάλο ηθικό παράδειγμα, το ηθικό ισοδύναμο των ηθικών στοιχείων που έλειπαν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ως τρόπος να καθησυχάσουν την ανήσυχη συνείδησή μας για εκείνη τη διαμάχη… αν αυτό ίσχυε για όλους πάνω-κάτω και ένα άτομο σηκωνόταν κι έλεγε: “Ξέρεις κάτι, αυτό το Ολοκαύτωμα, δεν είμαι σίγουρος πως έγινε. Για την ακρίβεια, είμαι αρκετά σίγουρος πως δεν έγινε. Αρχίζω να αναρωτιέμαι αν το μόνο που έγινε είναι οι Εβραίοι να προκαλέσουν λίγη βία εναντίον τους.” Αυτό το άτομο δεν έχει απλά το δικαίωμα να μιλήσει, αλλά ο λόγος του απαιτεί επιπλέον προστασία. Επειδή ό,τι λέει πρέπει να χρειάστηκε κόπο να το σκεφτεί, μπορεί να εμπεριέχει ένα ψήγμα ιστορικής αλήθειας, μπορεί να κάνει τον κόσμο να σκεφτεί για αυτά που ξέρει και για αυτά που δεν ξέρει. Πώς ξέρω πως το γνωρίζω αυτό πέρα από το γεγονός ότι πάντα αυτό διδασκόμουνα και δεν έχω ακούσει ποτέ κάτι άλλο;

Πάντα είναι καλό να εντοπίζουμε τις πρώτες αρχές. Πάντα αξίζει να αναρωτηθούμε, τι θα λέγαμε αν συναντούσαμε ένα μέλος της Εταιρείας Επίπεδης Γης; Τώρα που το σκέφτομαι, πώς μπορώ να αποδείξω πως η Γη είναι στρογγυλή; Είμαι σίγουρος για την Εξέλιξη; Ξέρω ότι υποτίθεται πως είναι αληθινή. Να κάποιος που λέει πως δεν υπάρχει κι όλα είναι Ευφυής Σχεδιασμός. Πόσο σίγουρος είμαι για την άποψή μου; Μην καταφεύγετε στην ψευδή σιγουριά της ομοφωνίας και το αίσθημα πως ό,τι και να σκεφτείτε, όλα θα πάνε καλά επειδή βρίσκεστε στην ασφάλεια της ηθικής της πλειοψηφίας.

Μία από τις πιο περήφανες στιγμές της ζωής μου, δηλαδή στο πρόσφατο παρελθόν, ήταν όταν υπερασπίστηκα στον Βρετανό ιστορικό David Irving, που τώρα είναι στη φυλακή στην Αυστρία για κανένα άλλο λόγο επειδή μπορεί να έλεγε μια σκέψη που δεν είναι ευπρόσδεκτη σε αυστριακό έδαφος. Στην πράξη δεν είπε τίποτα στην Αυστρία. Ούτε καν κατηγορήθηκε πως είπε κάτι. Κατηγορήθηκε πως ίσως σχεδίαζε να πει κάτι που θα παραβίαζε έναν αυστριακό νόμο που λέει: “Μόνο μια εκδοχή της ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου επιτρέπεται να διδαχθεί στη μικρή, γενναία μας τυρολέζικη δημοκρατία”. Η δημοκρατία που μας έδωσε τον Kurt Waldheim ως Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, άνθρωπος που καταζητείτε σε πολλές χώρες για εγκλήματα πολέμου. Ξέρετε, η χώρα που έχει τον Jorge Heider ως αρχηγό φασιστικού κόμματος στο υπουργικό συμβούλιο που έστειλε τον David Irving στη φυλακή. Γνωρίζετε τα δύο πράγματα που έκαναν διάσημη την Αυστρία και της έχουν χαρίσει κάποια φήμη; Μιας και σας έχω εδώ, ελπίζω να υπάρχουν και Αυστριακοί εδώ για να εκνευριστούν. Τα δύο σημαντικότερα επιτεύγματα της Αυστρίας ήταν πως έπεισαν τον κόσμο ότι ο Χίτλερ ήταν Γερμανός και ο Μπετόβεν Βιενέζος. Τώρα σε αυτά μπορούν να προσθέσουν πως βρήκαν το κουράγιο να αντιμετωπίσουν το παρελθόν τους και να μπαγλαρώσουν ένα Βρετανό ιστορικό που δεν έκανε κανένα έγκλημα, παρά σκέψης και γραφής. Και αυτό είναι σκανδαλώδες.

Συνήθως δεν βρίσκω υποστηρικτή όταν το λέω αυτό, αλλά δε με νοιάζει. Η άποψή μου μου αρκεί και διεκδικώ το δικαίωμα να την υπερασπιστώ εναντίον οποιασδήποτε ομοφωνίας, πλειοψηφίας, οπουδήποτε, σε κάθε τόπο και χρόνο. Και όποιος διαφωνεί μπορεί να πάρει νουμεράκι, να πιάσει σειρά και να μου φιλήσει τον κώλο.

Δεν ξέρω πόσοι από εσάς νομίζετε πως δεν είστε αρκετά ενήλικες για να το αποφασίσετε μόνοι σας και νομίζετε πως πρέπει να προστατευτείτε από την έκδοση του Irving των ημερολογίων του Γκέμπελς, για παράδειγμα -από τα οποία έμαθα περισσότερα για το Τρίτο Ράιχ από τον Hugh Trevor-Roper και τον A.J.P. Taylor μαζί, όταν σπούδαζα στην Οξφόρδη. Όσοι όμως αντέχετε, θα συνιστούσα άλλη μια σύντομη επαναληψούλα. Πηγαίνετε ξανά και δείτε, όχι μόνο το φιλμ και το θεατρικό, αλλά το κείμενο από το θαυμάσιο θεατρικό έργο του Robert Bolt “Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές” -κάποιοι πρέπει να το έχετε δει- όπου ο Sir Thomas Moore αποφασίζει πως θα προτιμούσε να πεθάνει από το να πει ψέματα ή να προδώσει την πίστη του· και κάποια στιγμή ο Moore συζητά με έναν ιδιαίτερα σκληρό κυνηγό-μαγισσών εισαγγελέα, υπηρέτη του Βασιλιά, έναν σκληρό και φιλόδοξο άνθρωπο. Και λέει ο Moore σε αυτόν το άνθρωπο:

—Θα παραβίαζες το νόμο για να τιμωρήσεις το Διάβολο, ε;

Και ο κατήγορος, ο κυνηγός μαγισσών, απαντά:

—Αν θα τον παραβίαζα; Θα γκρέμιζα κάθε νόμο στην Αγγλία για να τον πιάσω!

Και ο Moore του απαντάει:

—Ναι, θα το έκανες. Κι όταν θα είχες στριμώξει το Διάβολο και εκείνος γυρνούσε για να αντεπιτεθεί, πού θα έβρισκες προστασία, με όλους τους νόμους στην Αγγλία γκρεμισμένους και ισοπεδωμένους; Ποιος θα σε προστάτευε τότε;

Να θυμάστε, κυρίες και κύριοι, πως κάθε φορά που παραβιάζετε ή θέλετε να παραβιάσετε την ελευθερία λόγου κάποιου άλλου, δυνητικά φτιάχνετε μαγκούρα και για τη δική σας καμπούρα. Επειδή το άλλο ερώτημα που έθεσε ο Ανώτατος Δικαστής Oliver Wendell Holmes ήταν απλά: Ποιος θα αποφασίσει; Ποιος θα έχει το δικαίωμα να αποφασίσει ποιος λόγος είναι βλαβερός και ποιος ομιλητής είναι κακός; Ή να προαποφασίσει ποιες θα είναι οι αρνητικές συνέπειες, πως ξέρουμε αρκετά εξ αρχής για να αποφασίσουμε; Σε ποιον θα δίνατε αυτή τη δουλειά; Σε ποιον θα δώσετε τη δουλειά του λογοκριτή; Το ανέκδοτο δεν λέει πως όποιος διαβάζει όλα τα πορνογραφήματα για να αποφασίσει τι αξίζει να περάσει και τι όχι είναι εκείνος που έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνει έκφυλος; Ακούσατε κάποιον ομιλητή, αντίπαλο στην ομιλία μου, όσο εύγλωττος κι αν ήταν ο ένας τους, στον οποίο θα αναθέτατε το έργο να αποφασίζει τι θα μπορείτε να διαβάσετε; Σε ποιον θα δίνατε τη δουλειά να αποφασίζει για εσάς, να σας απαλλάξει από την ευθύνη να ακούσετε ό,τι είναι να ακούσετε; Ξέρετε κανέναν -χέρια ψηλά- στον οποίο θα δίνατε αυτή τη δουλειά; Κανένας υποψήφιος; Θέλετε να πείτε πως σε ολόκληρο τον Καναδά δεν υπάρχει κανείς αρκετά καλός για να αποφασίσει τι θα διαβάσω; Ή να ακούσω; Κοίτα να δεις… Αλλά υπάρχει νόμος που λέει πως πρέπει να υπάρχει τέτοιο άτομο. Ή υπάρχει κάποια υποπαράγραφος σε κάποιο νόμο που το λέει. Στο διάολο ο νόμος αυτός, τότε. Σας ζητά να είστε ψεύτες και υποκριτές και να αρνηθείτε αυτό που προφανώς γνωρίζετε.

Για το ένστικτο προς λογοκρισία γνωρίζουμε ό,τι χρειάζεται και το γνωρίζουμε εδώ και καιρό. Προέρχεται από μια άλλη ιστορία ενός σπουδαίου Άγγλου -συγγνώμη που ακούγομαι μονομανής απόψε- τον Δρ. Samuel Johnson, σπουδαίο λεξικογράφο, ο οποίος συνέγραψε το πρώτο λεξικό της Αγγλικής γλώσσας. Όταν ολοκληρώθηκε, ο Δρ. Johnson δέχθηκε επίσκεψη από πολλά άτομα για να τον συγχαρούν, ευγενείς, άνθρωποι της ποιότητας, Βουλευτές, Λόρδοι και μια ομάδα αξιοπρεπών κυριών του Λονδίνου που τον περιποιήθηκαν στο σπίτι του στην οδό Fleet του Λονδίνου και τον συνεχάρησαν.

—Δρ. Johnson, του είπαν, πολύ χαρήκαμε που δεν συμπεριλάβατε άκομψες και χυδαίες λέξεις στο λεξικό σας.

—Κυρίες μου, είπε ο Johnson, σας συγχαίρω που τις ξέρατε για να τις ψάξετε.

Όποιος καταλαβαίνει αυτό το ανέκδοτο, και χαίρομαι που περίπου το 10% εδώ μέσα το κατάλαβε, κατανοεί το ζήτημα της λογοκρισίας, ειδικά για την προκαταβολική λογοκρισία, “prior restraint” όπως λέγεται στις ΗΠΑ, όπου και απαγορεύεται από την 1η Συνταγματική Μεταρρύθμιση. Απαγορεύεται να κριθεί εκ των προτέρων ποιες λέξεις επιτρέπονται και ποιες όχι. Κανείς δεν έχει γνώσεις που να μπορεί να λάβει μια τέτοια απόφαση. Και επιπλέον, πρέπει να είμαστε καχύποπτοι για τα κίνητρα εκείνων που θέλουν να κάνουν κάτι τέτοιο. Ειδικά εκείνων που είναι τόσο αποφασισμένοι να προσβληθούν, ώστε θα περάσουν ένα έργο τόσο σημαντικό και μεγάλο όσο το πρώτο λεξικό του Δρ. Johnson, για να ικανοποιήσουν ένα ένστικτο που δεν τολμώ καν να αναρωτηθώ τι είδους είναι.

Τώρα, εγώ είμαι πεπεισμένος πως η βασική πηγή μίσους στον κόσμο είναι η θρησκεία και δη η οργανωμένη θρησκεία. Και χαίρομαι που χειροκροτάτε γιατί είναι σημαντικό πρόβλημα για εκείνους που αντιτίθενται στην πρότασή μου. Πώς θα απαγορεύσουν τη θρησκεία; Πώς θα εμποδίσουν την έκφραση συναισθημάτων θρησκευτικής απέχθειας, μίσους και μισαλλοδοξίας; Μιλώ ως κάποιος που συχνά γίνεται θύμα της και όχι μόνο σε ρητορική μορφή. Έχω δεχθεί πολλές απειλές κατά της ζωής μου και ξέρω 2-3 άτομα πολύ κοντά από εκεί που μένω στην Ουάσινγκτον -ονόματα που μάλλον ξέρετε- που δεν μπορούν να πάνε πουθενά χωρίς ασφάλεια επειδή επικρίνανε έναν συγκεκριμένο μονοθεϊσμό. Και αυτό στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ. Οπότε ξέρω τι λέω όταν θα πω πως τα άτομα αυτά -άτομα που με παίρνουν τηλέφωνο μέσα στη νύχτα και μου λένε πως ξέρουν πού πάνε σχολείο τα παιδιά μου, που σίγουρα ξέρουν πού μένω, και τι θα κάνουν στη γυναίκα μου κι εμένα· άτομα που πρέπει να λάβω σοβαρά υπ’όψιν επιεδή τα έχουν κάνει σε γνωστούς μου- τα άτομα αυτά είναι τα πρώτα που θα τρέξουν να προστατευθούν με τους νόμους κατά της ρητορικής μίσους, όταν πω αυτά που νομίζω για τη θρησκεία τους.

Το οποίο και θα κάνω τώρα. Διότι δεν έχω φυλετικές προκαταλήψεις, πλακώνομαι με οποιονδήποτε ασχέτως καταγωγής, σεξουαλικής προτίμησης, γλώσσας… εκτός από άτομα από το Γιορκσάιρ που δεν παλεύονται με τίποτα.

Και έχω αρχίσει να εκνευρίζομαι κάπως με τη σύγχυση που μας μπλέκει -και υπήρχε λίγη κι απόψε- με έννοιες όπως θρησκευτική πεποίθηση, βλασφημία, εθνικότητα, βρίσιμο και το λεγόμενο πολυπολιτισμικό πρωτόκολλο. Έχει γίνει της μόδας ο κόσμος να χρησιμοποιεί την έκφραση “αντι-ισλαμικός ρατσισμός” λες και η επίθεση σε μια θρησκεία είναι επίθεση σε μια εθνοτική ομάδα. Η λέξη Ισλαμοφοβία που αρχίζει να καταδικάζεται αρχικά περιοριζόταν στο ρατσισμό. Αυτός είναι ένας πολύ ύπουλος και μοχθηρός υπαινιγμός, που πρέπει να απαντηθεί αμέσως.

Τώρα, κάποιος είπε: “Κι αν ο Falwell πει πως μισεί τους πούστηδες; Αν ο κόσμος τον ακούσει και πράξει ανάλογα;” Η Βίβλος λέει να μισείτε τους πούστηδες! Αν το λέει ο Falwell, είναι επειδή το λέει η Βίβλος, οπότε έχει δίκιο. Ναι, μπορεί να βγει κάποιος και να βιαιοπραγήσει· τι θα κάνετε για αυτό; Θα βρεθείτε απέναντι σε μια ομάδα που θα λέει “Μην αγγίξεις τη Βίβλο μας αλλιώς θα φωνάξουμε στην αστυνομία ρητορικής μίσους”. Τι θα κάνετε τώρα με το λάκκο που σκάψατε για τον εαυτό σας;

Κάποιος είπε πως ο Αντισημιτισμός και η Νύχτα των Κρυστάλλων στη Γερμανία οφειλόταν σε 10 χρόνια κατηγοριών κατά των Εβραίων. Δέκα χρόνια;! Θα αστειεύεστε! Ήταν αποτέλεσμα 2000 ετών Χριστιανισμού, βάσει ενός στίχου στο Κατά Ιωάννη που για αιώνες προκαλούσε πογκρόμ κατά των Εβραίων κάθε Πάσχα, επειδή γράφει πως οι Εβραίοι απαίτησαν το αίμα του Χριστού να πέσει επάνω τους και στα παιδιά τους για όλες τις μελλοντικές γενεές. Αυτή είναι η αιτία, η αιτιολόγηση και το κίνητρο για τα πογκρόμ κατά των Εβραίων. Τι θα κάνετε γι’ αυτό; Θα λογοκρίνουμε τον Άη Γιάννη; Εγώ -που έχω διαβάσει Φρόυντ και γνωρίζω το μέλλον των ψευδαισθήσεων και ξέρω πως η θρησκεία είναι αδιάσειστη για όσο παραμένουμε ένα ηλίθιο, ελάχιστο εξελιγμένο είδος θηλαστικούς- λέτε να πιστεύω πως ένας καναδικός νόμος θα λύσει το πρόβλημα; Θα αστειεύεστε.

Όχι, το πρόβλημα είναι αυτό: οι μετωπικοί μας λοβοί είναι πολύ μικροί, τα επινεφρίδιά μας πολύ μεγάλα, ο αντιτακτός αντίχειρας δεν είναι και τόσο σπουδαίος και φοβόμαστε το σκοτάδι επειδή φοβόμαστε το θάνατο και πιστεύουμε ως αληθινά ιερά βιβλία που είναι τόσο βλακώδη και φτιαχτά που και ένα παιδί μπορεί να δει ότι είναι ψευδή -και όλα τα παιδιά το κάνουν, όπως μπορείτε να καταλάβετε από τις ερωτήσεις τους. Και θεωρώ πως η θρησκεία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με χλευασμό και περιφρόνηση. Και το διεκδικώ αυτό το δικαίωμα.

Κι ας μην παίζουμε τις κουμπάρες. Δεν είναι όλοι οι μονοθεϊσμοί ίδιοι αυτή τη στιγμή Όλοι βασίζονται στην ίδια ψευδαίσθηση, όλοι αντιγράφουν ο ένας από τον άλλο, αλλά ειδικά αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας που αποτελεί απειλή όχι μόνο για την ελευθερία λόγου και έκφρασης, αλλά για αρκετές άλλες ελευθερίες. Κι αυτή είναι η θρησκεία που εμφανίζει τη φριχτή τριάδα του μίσους για τον εαυτό, της ηθικής ανωτερότητας και της μεμψιμοιρίας. Μιλάω για το μαχητικό Ισλάμ. Διεθνώς είναι τεράστια δύναμη. Ελέγχει τεράστιο πλούτο σε μορφή πετρελαίου, πολλές μεγάλες χώρες με πολύ πλούτο. Διασπείρει την ιδεολογία του Ουαχαμπισμού και Σαλαφισμού σε όλο τον κόσμο, δηλητηριάζει κοινωνίες όπου βρει, καταστρέφει το μυαλό παιδιών, αποβλακώνει τους νέους στα ιεροδιδασκαλεία, διδάσκει τη βία και κάνει ιδεολογία το θάνατο, την αυτοκτονία και το φόνο. Αυτό κάνει διεθνώς και είναι αρκετά ισχυρό. Στις κοινωνίες μας παριστάνει την αδύναμη μειονότητα, της οποίας την πίστη μπορεί να προσβάλλετε και που αξίζει όλη την προστασία που μπορεί να απαιτεί μια μικρή και ευάλωτη ομάδα.

Κάνει πολλούς ισχυρισμούς. Λέει πως είναι η τελική αποκάλυψη. Λέει πως ο Θεός μίλησε σε έναν αμόρφωτο έμπορα στην Αραβική Χερσόνησο τρεις φορές μέσω ενός αρχαγγέλου και το αποτέλεσμα, που φαίνεται όταν το διαβάσετε, είναι ως επί το πλείστον λογοκλοπή από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη. Σχεδόν ολόκληρο έχει αντιγραφεί από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη και θεωρείται Θεία Αποκάλυψη και η τελική και μη αναστρέψιμη και εκείνοι που δεν δέχονται αυτή την αποκάλυψη τους αξίζει να τους συμπεριφέρονται ως ζώα, άπιστους, δυνάμει σκλάβους και θύματα.

Ξέρετε τι; Δεν νομίζω ως ο Μωάμεθ άκουσε ποτέ αυτές τις φωνές. Δεν το πιστεύω. Και νομίζω πως είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα να έχω δίκιο εγώ δίκιο και όχι ένας έμπορας που δεν μπορούσε να διαβάσει και τους διάβασε ένας αρχάγγελος κομμάτια της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, και πως μάλλον είμαι πιο κοντά στο αντικειμενικά ορθό. Ποιος όμως κινδυνεύει περισσότερο; Εκείνος που το προωθεί και λέει να τον ακούσω γιατί αλλιώς κινδυνεύω ή εγώ που λέω όχι και νομίζω πως είναι τόσο γελοίο που λέω να δημοσιεύσω και γελοιογραφίες για αυτό;

Και να τα πλακάτ, να και οι κραυγές και τα ουρλιαχτά και οι φωνές “Αποκεφαλίστε εκείνους” -μιλάμε για το Λονδίνο, το Τορόντο, τη Νέα Υόρκη, ανάμεσά μας αυτή τη στιγμή- “Αποκεφαλίστε εκείνους που χλευάζουν το Ισλάμ!”. Συλλαμβάνονται για ρητορική μίσους; Όχι. Εγώ μπορεί να μπλέξω για αυτά που λέω για το Μωάμεθ; Ναι, μπορεί. Πού είναι οι προτεραιότητές σας, κυρίες και κύριοι; Πετάτε το πιο πολύτιμο πράγμα της κοινωνίας σας και το παραδίδετε αμαχητί ενώ ταυτόχρονα εξαίρετε τους ανθρώπους που θέλουν να σας αφαιρέσουν το δικαίωμα της αντίστασης. Ντροπή σας! Αξιοποιήστε καλά το χρόνο που σας μένει. Είναι σοβαρό αυτό.

Κοιτάξτε τώρα όπου θέλετε -γιατί είχαμε επικλήσεις μάλλον αηδιαστικά μελιστάλακτες με στόχο τη συμπόνοια μας: “Τι θα γίνουν οι καημένοι οι πούστηδες; Οι καημένοι οι Εβραίοι; Οι καημένες γυναίκες που δεν αντέχουν άλλο την ταλαιπώρια και οι σκλάβοι και οι απόγονοί τους και οι φυλές τους που δεν τα κατάφεραν κι έχασαν τη γη τους; Κοιτάξτε όπου θέλετε σήμερα για δουλεία, για την καταπίεση των γυναικών ως ζώα, για το κάψιμο και μαστίγωμα των ομοφυλοφίλων, για εθνοκαθάρσεις, για Αντισημιτισμό: Για όλα αυτά δε χρειάζεται να ψάξετε παραπέρα από το διάσημο βιβλίο που υπάρχει σε κάθε άμβωνα σε αυτή την πόλη, σε κάθε συναγωγή και κάθε τζαμί.

Κι έπειτα δείτε αν μπορείτε να συμβιβάσετε το γεγονός ότι ο βασικός φορέας μίσους είναι αυτός που ζητάει λογοκρισία. Κι όταν καταλαβετε πως έχετε απόψε μπροστά σας μια τεράστια ψευδή αντίθεση, ελπίζω πως θα δώσετε στην εισήγησή μου την στήριξη που της αξίζει.

Χίλια ευχαριστώ. Καληνυχτούδια.