Ο James A. Lindsay είναι μαθηματικός και συγγραφέας βιβλίων αθεϊστικού περιεχομένου (συγκεκριμένα των “Everybody is wrong about God”, Dot, Dot, Dot: Infinity Plus God Equals Folly και God Doesn’t; We Do: Only Humans Can Solve Human Challenges). Το άρθρο παρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα οπτική για την θρησκειοποίηση και ιεροποίηση πολιτικών θέσεων καθώς και μια ιδιάζουσα προσπάθεια ορισμού της “θρησκείας” εν γένει. Δεν είμαι σίγουρος πως συμφωνώ απόλυτα με όλα όσα αναφέρει, αλλά στο σύνολο και τα δύο άρθρα για το ζήτημα είναι τροφή για σκέψη). Η μετάφραση, όπως πάντα, έγινε με την άδεια του συγγραφέα.
Θα ξεκινήσω προτείνοντας έναν νέο όρο που ακούγεται αστείος, αλλά δεν είναι. Οφοβοφοβία.
Η οφοβοφοβία είναι ο παράλογος φόβος ότι μπορεί να θεωρηθεί κανείς ως μισαλλόδοξος και ρατσιστής (από τον εαυτό του ή τρίτους) αν κριθεί πως δεν είναι επαρκώς ευαισθητοποιημένος ως προς τις εμπειρίες μια συγκεκριμένης ομάδας ατόμων.
Η οφοβοφοβία είναι το ισχυρότερη κινητήριος δύναμη σε αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε Θρησκεία των Πολιτικών της Ταυτότητας (Identity Politics), της οποίας η πιο ακραία μορφή πλέον αποκαλείται, και ορθώς, Οπισθοδρομική Αριστερά. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα οφοβοφοβικής θέσης είναι η αναίτια και λυσσαλέα προσπάθεια να συγχιστούν οι όροι Μουσουλμάνοι, Ισλάμ, Πολιτικός Ισλαμισμός και Τζιχαντιστικός Ισλαμισμός και είναι ο παράλογος φόβος να θεωρηθεί κανείς ισλαμοφοβικός επειδή δεν είναι επαρκώς ευαισθητοποιημένος για τους όρους αυτούς. Τέτοιοι άνθρωποι είναι ισλαμοφοβικοί.
Στο πρόσφατο βιβλίο μου, Όλοι κάνουν λάθος για το Θεό, βασίζω την ανάλυσή μου στην παρατήρηση πως οι θρησκείες είναι ένα ιδιαίτερο είδος κοινωνικού αντικειμένου που ονομάζεται ηθική κοινότητα. Μια ηθική κοινότητα είναι ένα σύνολο ατόμων με κοινή ηθική συμπεριφορά (και δεν εννοώ “ηθική” με τη γενικόλογη και σχεδόν άχρηστη έννοια των ηθικών φιλοσόφων που αναρωτιούνται “τι είναι καλό;“, αλλά την συνήθη χρήση που κάνουν οι ψυχολόγοι -ένα σύνολο πεποιθήσεων, συμπεριφορών, διαισθήσεων και κοινωνικών κωδικών που επιτρέπουν τη λειτουργία κοινοτήτων. Θα χρησιμοποιώ την έννοια ηθικό πλαίσιο για την πρώτη περίπτωση.)
Οι θρησκείες είναι εν γένει μια ειδική περίπτωση ηθικών κοινοτήτων, τις οποίες ορίζω στο βιβλίο μου ως Ηθικές Κοινότητες Iδεολογικής Έδρασης (ΗΚΙΕ). Αυτό που καθιστά τις θρησκείες ΗΚΙΕ είναι ότι έχουν κάποιες αδιαμφισβήτητες ή ιερές πεποιθήσεις. Οι ΗΚΙΕ είναι μια ευρεία κατηγορία που συμπεριλαμβάνει και πολιτικά κόμματα καθώς και άλλα κοινωνικά αντικείμενα. Όπως ήδη υποννόησα αποκαλώντας την Πολιτική της Ταυτότητας “θρησκεία”, η Οπισθοδρομική Αριστερά αποτελεί μια ΗΚΙΕ, ένα ημι-θρησκευτικό αντικείμενο. Δεν αποτελεί δε έκπληξη πως ως κοινότητα συχνά εμφανίζει το χειρότερο είδος θρησκευτικής συμπεριφοράς.
Εδώ ελπίζω να μπορέσω να εξηγήσω πως συμβαίνει αυτό.
Ομολογίες
Υπάρχουν ήδη τουλάχιστον δύο μεγάλες ομολογίες στη Θρησκεία της Πολιτικής της Ταυτότητας και είναι και οι δύο αρκετά οφοβοφοβικές και οπισθοδρομικά αριστεριστικές, αλλά σαφώς διαφορετικές. Ο λόγος που διαφέρουν είναι ότι έχουν διαφορετικά βασικά κίνητρα. Από τη μία έχουμε έναν κλάδο που χαρακτηρίζεται από την Ισλαμοφοβία και το βασικό της δόγμα είναι το αδιάκριτο μίσος και επίρριψη ευθύνης στη Δύση. Από την άλλη έχουμε μια στενότερη και πιο εγωκεντρική, αυτάρεσκη και σολιψιστική εκδοχή της η οποία, αν και οφοβοφοβική εν γένει και ισλαμοφοβικη συγκεκριμένα, παράγει κοινωνικό πλεονέκτημα παριστάνοντας πως δεν έχει κοινωνικό πλεονέκτημα. Βασική της συμπεριφορά είναι ένας συνδυασμός της συνήθους οφοβοφοβίας και (νομίζω πως δεν έχει νόημα να το αρνηθούμε) μια διεστραμμένη, αυτάρεσκη αυτολύπηση.
Κοινός τόπος και των δύο είναι πως κεντρικό στοιχείο είναι η θυματοποίηση. Οι ισλαμοφοβοφοβικοί θεωρούν τους Μουσουλμάνους θύματα, συχνά του δυτικού ιμπεριαλισμού, μιλιταρισμού, εκμεταλλεύσης και απόρριψης (λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων). Οι ακόλουθοι της πιο σολιψιστικής εκδοχής αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους και τους ομοίους του κυρίως ως θύματα (αν και έχουν ολόκληρη ηθική ιεραρχία θυματοποίησης) που ορίζονται από καθαρά εξωτερικά γνωρίσματα και όχι στοιχεία του χαρακτήρα τους. Και οι δυο ομάδες είναι υπερευαίσθητες ως προς τη θυματοποίησή τους από συστημικές κοινωνικές δυνάμεις και θεωρούν πως οι πεποιθήσεις τους για τις συστημικές δυναμικές (είτε υπερβολικές, είτε ορθές, είτε εντελώς επίπλαστες) υπερνικούν την πραγματικότητα που παράγει τη θυματοποίηση, εκμετάλλευση, ανισότητα και μισαλλοδοξία στον πραγματικό κόσμο.
Η απίστευτη υπερευαισθησία των Οπισθοδρομικών Αριστεριστών στα συστημικά προβλήματα ερμηνεύει τη θεμελιώδη και παράδοξη υποκρισία που υπάρχει στον πυρήνα τους: οι οπαδοί της Πολιτικής της Ταυτότητας θα αγνοήσουν προβλήματα, όπως την ταλαιπωρία των γυναικών υπό τη Σαρία, για χάρη πιο ασήμαντων προβλημάτων που τους αφορούν αμεσότερα. Παραδείγματα είναι το μικροεπιθετικό (microaggressive) φαγητό στις λέσχες των πανεπιστημίιων, το ντρόπιασμα των γυναικών που δεν ξυρίζονται, φανταστικές απειλές από μη ευαισθητοποιημένα αποκριάτικα κοστούμια και τον έλεγχο της εκφοράς λόγου (tone-policing) στο Twitter. Αντίθετα υπεραμύνονται άτομα που κάνουν πολύ χειρότερα, όπως είδαμε με τις επιθέσεις στην Κολωνία, σε ισλαμοφοβοφοβική βάση. Με την ίδια ασταθή βάση κριτικάρουν κι εκείνους που τείνουν να επικρίνουν τις καταπιεστικές δομές αξουσίες, με τον “αηδιαστικό και ρατσιστή” Sam Harris να είναι συχνός και αγαπημένος στόχος (μεταφέρω τα λόγια του Ben Affleck, όταν εμφανίστηκε μαζί με τον Harris στην εκπομπή “Real Time” του Bill Maher.)
Δεδομένης της οφοβοφοβικής εμμονής της Οπισθοδρομικής Αριστεράς με την Πολιτική της Ταυτότητας, είναι αναμενόμενο πως η γλώσσα που διευκολύνει την επικάλυψη των δύο κλάδων της Οπισθοδρομικής Αριστεράς είναι οι υπερβολικές καταγγελίες ρατσισμού, κάτι που παράγεται απευθείας από τους βαθύτερους φόβους τους. Αυτές οι συχνά ψευδείς και με τρομερές συνέπειες καταγγελίες ρατσισμού μοιάζουν παράδοξες εν πρώτοις δεδομένου πως κινούνται σε τραγικά υπεραπλουστευμένες, σχεδόν καρτουνίστικες, γραμμές κοινωνικής ιεραρχικής εξουσίας -που ορίζονται με σχεδόν κωμικές αξιολογήσεις κοινωνικής διαμαρτυρίας και καταπίεσης. Η τυφλωτική φύση της προσκόλλησης στην ΗΚΙΕ της Οπισθοδρομικής Αριστεράς καθιστά αόρατο στους οφοβοφοβικούς το γεγονός πως τέτοιες εξουσιαστικές κοινωνικές δυναμικές είναι συχνά πολύ πιο περίπλοκες.
Τα “καλά” της θρησκείας
Αυτό που θέλω να στηρίξω είναι πως, ανεξαρτήτως ομολογίας, η Οπισθοδρομική Αριστερά αντιπροσωπεύει τουλάχιστον μία ΗΚΙΕ. Σκοπός αυτού του κειμένου είναι να δείξω πως όλες οι ΗΚΙΕ έχουν τον ίδιο σκοπό: να ικανοποιήσουν ψυχολογικές και κοινωνικές ανάγκες του ατόμου, ειδικά την ανάγκη για νόημα, έλεγχο (ασφάλεια) και κοινωνικοποιήση (συμπεριλαμβανομένης της εκτίμησης). Αυτές είναι οι βασικές ανάγκες που καλύπτει και η θρησκευτική πίστη και είναι η κινητήρια δύναμη της Οπισθοδρομικής Αριστεράς.
Ειδικά στην περίπτωση της Οπισθοδρομικής Αριστεράς, σημαντικές είναι οι ανάγκες για ταυτότητα, έλεγχο, εκτίμηση, κατανόηση, κοινότητα και σκοπό και η έκφρασή τους γίνεται σχεδόν αποκλειστικά σε ηθικές βάσεις. (Σημαντική διαφορά με τις θεϊστικές θρησκείες είναι πως αυτές χρησιμοποιούν την έννοια του “Θεού” για να εδράσουν την ηθική τους, ενώ η Οπισθοδρομική Αριστερά δεν το κάνει εν γένει).
Όλες οι ΗΚΙΕ, ως ηθικές κοινότητες, έχουν στον πυρήνα τους ένα ηθικό πλαίσιο. Η εισαγωγή αυτού του κειμένου αποτελεί μια βασική περιγραφή του ηθικού πλαισίου της ΗΚΙΕ της Οπισθοδρομικής Αριστεράς. Για να κατανοήσουμε τι το καθιστά ιδεολογικό, πρέπει να δούμε τι είναι Ιερό για τη Θρησκεία της Πολιτικής της Ταυτότητας.
Ιερότητα
Πρώτα πρέπει να είμαστε σίγουροι πως κατανοούμε την έννοια του “ιερού”. Η Ιερότητα είναι μια ηθική έννοια. Ιερό είναι αυτό στο οποίο αποδίδουμε υπέρτατη αξία, για να παραφράσω τον Jonathan Haidt (στο The Righteous Mind). Αυτό σημαίνει πως η ιερότητα δεν σηκώνει αμφισβήτηση. Είναι, εκ πεποιθήσεως, ήδη “σωστή”. Δεν τίθεται θέμα συζήτησης της ιερότητας ενός πράγματος διότι ήδη γίνεται δεκτή τελεσίδικά ως αλήθεια με υπέρτατη “αξία”, το οποίο σημαίνει πως υπάρχει μηδαμινή πιθανότητα να αποδειχθεί λανθασμένη με οποιαδήποτε μέθοδο.
Φυσικά η ιερότητα περιγράφει μια πεποίθηση και όχι μια γνώση. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε το οτιδήποτε τόσο οριστικά για να είμαστε τόσο βέβαιοι για αυτό, πόσο μάλλον για μια ηθική στάση. Όταν κάτι θεωρείται “ιερό”, θεωρείται εντελώς ορθό και εντελώς δεδομένο, ήτοι αδιαμφισβήτητο. Φυσικά αυτό είναι υποκειμενική θέση (και συχνά οι άνθρωποι διαφωνούμε για το τι είναι ιερό με ελάχιστη πιθανότητα να λήξουμε τη συζήτηση φιλικά. Παρεμπιπτόντως ο κοσμικισμός εν γένει είναι η άποψη πως τίποτα δεν είναι παγκοσμίως ιερό, αν και κάποια πράγματα μπορούν να θεωρούνται τοπικά ιερά).
Εν γένει, το να αντιτίθεσαι σε κάτι ιερό θεωρείται βλασφημοy και υπάρχει λόγος που οι ΗΚΙΕ θέλουν να απαγορεύσουν το βλάσφημο λόγο και συμπεριφορά: δυσχεραίνει την ικανότητά τους να διατηρούν την ιερή πεποίθηση. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε, όπως θα εξηγήσω σε λίγο, πως οι άνθρωποι δεν καθιστούμε ιερές τυχαίες πεποιθήσεις. Αν υπάρχει κάποια ιερή πεποίθηση, συνήθως υπάρχει κάτι αρκετά σημαντικό από πίσω. (Θα μπορούσα να πω πολλά εδώ, αλλά χάριν συντομίας τα παραλείπω.) Συνήθως οι ιερές πεποιθήσεις παρέχουν στους πιστούς μια πραγματική αίσθηση αρετής, η οποία είναι προφανώς ναρκωτικό από τα λίγα.
Αυτό που καθιστά μια ΗΚΙΕ ηθική κοινότητα ιδεολογικής έδρασης (και όχι απλά ηθική κοινότητα) είναι πως έχουν καταστήσει κάποια ηθικές συμπεριφορές ιερές. Επειδή οι άνθρωποι θεωρούν πως οι ιερές πεποιθήσεις είναι ήδη τέλειες και καθορισμένες, το να επιχειρηματολογείς εναντίον τους δεν έχουν μεγάλη πιθανότητα επιτυχίας. Ο νους θα παράξει όσες εκλογικεύσεις και μηχανισμούς άμυνας μπορεί για να διατηρήσει μια ιερή πεποίθηση (πετώντας στην άκρη έννοιες όπως ορθότητα, συνέπειες και κοινωνική ευπρέπεια).
Γιατί; Οι ιερές πεποιθήσεις συχνά συνδέονται με στοιχειώδεις ψυχολογικές ανάγκες και τον φόβο αδυναμίας ικανοποίησής τους. Αξίζει να θυμόμαστε πως όταν επιχειρηματολογούμε κατά ιερών πεποιθήσεων, ταυτόχρονα συνδιαλεγόμαστε με στοιχειώδεις ψυχολογικές ανάγκες και βαθειά εδρασμένους φόβους. Δεν το λέω αυτό για να σταματήσουμε να κάνουμε τέτοιες κουβέντες, αλλά για να είμαστε αποτελεσματικότεροι. Κρατήστε το αυτό κατά νου όταν κάνετε τέτοιες συζητήσεις.
Παρακάτω θα αναφέρω κάποιους τρόπους με τους οποίες η ΗΚΙΕ της Οπισθοδρομικής Αριστεράς εκφράζει κάποιες ανάγκες μέσω των πεποιθήσεών της, πολλές από τις οποίες είναι ιερές.
Προσωπική Ταυτότητα
Η ΗΚΙΕ της Οπισθοδρομικής Αριστεράς δεν είναι παράδοξο που ανεβάζει την προσωπική ταυτότητα και το ατομικό πλαίσιο σε θέση ανώτερη από κάθε άλλη ψυχολογική ανάγκη. Η εκωφαντικές κραυγές για αυτή την ανάγκη παράγει φανατικούς σχετικά με την ταυτότητα και εξαιρετικά αυστηρή προσκόληση σε κοινωνικές νόρμες που σχετίζονται αποκλειστικά με την ΗΙΚΕ της Οπισθοδρομικής Αριστεράς. Ειρωνικά οι περισσότεροι αποκτούν το ατομικό τους πλαίσιο μέσω την συμμόρφωσης με ρόλους στην κοινότητα ομοϊδεατών. Αυτή η κοινότητα, όπως όλες οι ηθικές κοινότητες, ορίζεται μέσω ενός ηθικού κώδικα που, σ’αυτή την περίπτωση, έχει εμμονή με την οφοβοφοβία, όπως περιγράφηκε παραπάνω.
Σημαντικό είναι να κατανοήσουμε πως τα μέλη της Οπισθοδρομικής Αριστεράς αποκτούν αυταξία με το να αφομοιώνονται στην κοινότητα και να εξαίρουν και να προβάλουν τις αρχές της οφοβοφοβικής κοινότητας αυτής. Είναι αυτό που τους κάνει να νιώθουν καλοί άνθρωποι. Τους γεμίζει με αίσθηση δικαίου και δικαιολογεί τις μεθόδους που επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν.
Θα μπορούσαμε να αναλώσουμε χρόνο υποθέτοντας για ποιο λόγο νιώθουν καταξιωμένοι με την εκδήλωση οφοβοφοβίας [(ενοχές, καταχρηστικό αίσθημα καταπίεσης, πραγματική επιθυμία στήριξης των πιο αδύναμων μελών της κοινωνίας (ακόμη κι αν η κρίση γίνεται με στρεβλά κριτήρια), αίσθημα θυματοποίησης, αγάπη της μεμψιμοιρίας, προβολή σε προσπάθεια κάλυψης της ιδίας μισαλλοδοξίας, κ.ο.κ.], αλλά αυτό που είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε είναι οι Οπισθοδρομικοί Αριστεροί επιδίδονται σε οφοφοβικές δραστηριότητες επειδή θεωρούν πως αυτή η συμπεριφορά, πέρα από κάθε άλλη, τους καθιστά καλούς ανθρώπους. Η ανάγκη για σεβασμό (ειδικά εκείνη που προκύπτει από αίσθημα ενοχής και ενισχύεται από την αγάπη της προσοχής λόγω οίκτου) είναι πιθανότατα κεντρική στην ψυχολογία της Οπισθοδρομικής Αριστεράς, οπότε και καθίσταται ιερή στους κόλπους της.
Δυστυχώς, αυτή η έννοια ταυτότητας και ο ενάρετος σεβασμός συχνά οδηγεί στην αποξένωση, την αρνητική πλευρά της ομαδοποίησης, γνωστή και ως φίλιος αλτρουισμός. Οι φίλιοι αλτρουιστές υπερασπίζονται και βοηθούν μέλη της ομάδας και δεν επιστεύονται, δαιμονοποιούν και γίνονται εχθρικοί ή και βίαιοι κατά των εκτός της ομάδας. Αυτή είναι η σκοτεινή πλευρά της πολιτικοποίησης βάση ταυτότητας και τα παραδείγματα είναι άπειρα.
Σκοπός
Η επιδίωξη του καλού είναι ο συνηθέστερος ορισμός του σκοπού. Οι άνθρωποι φαίνεται πως νιώθουν πως το αίσθημα σκοπού, ιδίως όταν είναι σημαντικός, προσφέρει μεγάλη ψυχολογική ικανοποίηση. Η ΗΚΙΕ της Οπισθοδρομικής Αριστεράς την παρέχει σε μεγάλες ποσότητες. Ο Οπισθοδρομικός Αριστερός θεωρεί, στο μυαλό του, πως μάχεται τις δυνάμεις του κακού, που συχνά είναι περιχαρακωμένες και ηγεμονικές προς όφελος των αδυνάτων (ειδικά αν οι “αδύνατοι” συμπεριλαμβάνουν περισσότερο τους εαυτούς τους παρά τους πραγματικά αδυνάτους). Ο Οπισθοδρομικός Αριστερός σταυροφορεί υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης και την επανόρθωση βλαβών, παρόντων και ιστορικών. Ο Οπισθοδρομικός Αριστερός μάχεται έναν ιερό πόλεμο για να δημιουργήσει έναν ασφαλέστερο, ευτυχέστερο, ανεκτικό και αποδεκτικό χώρο. Ή έτσι θέλουν να πιστεύουν· οπότε έτσι ορίζουν τον σκοπό της ζωής τους. Και είναι ένας πολύ ικανοποιητικός σκοπός.
Όπως συμβαίνει συχνά με τους “σπουδαίους” σκοπούς, ο Οπισθοδρομικός Αριστερός μάχεται για μια ρομαντική ιδέα κοινωνικής δικαιοσύνης, όχι απαραίτητα για μια ρεαλιστική. Και όπως συμβαίνει συχνά με ρομαντικές ιδέες, πρέπει να ισοπεδώσει όλες τις σχετικές λεπτομέρειες για να ορίσει πρωταγωνιστές-αρχέτυπα για το έργο του. Οι λεπτομέρειες αποσπούν την προσοχή και δεν είναι καθόλου ρομαντικές, άλλωστε. Οι πραγματικές κοινωνίες είναι περίπλοκες και δύσκολες, αλλά κατηγορίες που μπορούν εύκολα να πλαστούν σε ιεραρχίες, δυναμικές και μανιχαϊστικούς ρόλους είναι εύκολες, αποτελεσματικές και ρομαντικές. Οπότε, όταν η πραγματικότητα εμφανίζει στον Οπισθοδρομικό Αριστερό με χαρακτήρες εκτός των κατηγοριών που έχει πλάσει, η πιο εύκολη επίλυση της γνωστικής ασυμφωνίας είναι να πιστέψει πως πρόκειται για προδότες -μια ωραία, μανιχαϊστική κατηγορία. Η εμμονή με το ρομαντικό δράμα είναι το πρόβλημα εδώ και η ανάγκη για σαφή, ξεκάθαρο αίσθημα σκοπού σχετικά με ένα επιλύσιμο πρόβλημα είναι το ψυχολογικό πεδίο πάνω στο οποίο ξεσαλώνει.
Οι άνθρωποι συχνά αποκτούν αίσθημα σκοπού με τις αντιξοότητες, ειδικά τις ευγενείς αντιξοότητες: σκληρές καταστάσεις που απαιτούν κόπο για την επίτευξη ενός ανώτερου ιδανικού. Οι μάχες γύρω από την Πολιτική της Ταυτότητας [όπως ορίζονται από την Θρησκεία της Πολιτικής της Ταυτότητας και το κεντρικό δόγμα της οφοβοφοβίας καθώς και την παράδοξη ανύψωση της θυματοποίησης (με στόχο την εξάλειψή της)] σίγουρα είναι ρομαντικές και φαντάζουν ευγενείς. Είναι γεγονός πως ο κοινωνικός προοδευτισμός είναι τω όντι ευγενής, εφόσον μένει εδραιωμένος στην πραγματικότητα.
Καθώς οι μισές αλήθειες είναι τα καλύτερα ψέματα, η οφοβοφοβία (εμφανίζόμενη ως η ευγενής μάχη υπέρ της πολιτικής της ταυτότητας) φαντάζει και ρομαντική και ευγενής. Οπότε έχει μεγάλη δυναμική να κάνει τους οπαδούς της να νιώσουν αίσθημα καλοσύνης και σκοπού και είναι ιδιαίτερα δελαστική ως κοσμοθεώρηση. Πρόκειται για κάτι που μπορούν εύκολα να καταστήσουν ιερό. Πολλοί το κάνουν κιόλας.
Ιερή Δικαιοσύνη
Θεωρώ πως από όλα τα διάφορα είδη ηθικών συμπεριφορών και πεποιθήσεων που προκύπτουν (ο Jon Haidt και ο συνεργάτης του Craig Joseph ονοματίζουν τουλάχιστον έξι ηθικούς άξονες στη Θεωρία Ηθικών Θεμελίων τους), οι Οπισθοδρομικοί Αριστεροί είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στη στενή και παράδοξη κατανόησή τους του τι σημαίνει δίκαιο. Βασικά θεωρώ πως από όλα τα ηθικά θεμέλια, το δίκαιο είναι το πιο ευαίσθητο σημείο της ανθρώπινης ψυχολογίας. Αν θες να παλαβώσει κάποιος, αρκεί να καταστήσεις κάτι άδικο. Θα δεις γρήγορα πως η αντίδραση είναι πιο ισχυρή από τον άξονα καλό/κακό (και φυσικά οι δυο άξονες μπορούν να γίνουν κατανοητοί ο ένας σε σχέση με τον άλλο -το άδικο προκαλεί κακό και το κακό είναι συχνά άδικο).
Ο Οπισθοδρομικός Αριστερισμός, η Θρησκεία της Πολιτικής της Ταυτότητας, και η οφοβοφοβία φαίνεται να προκύπτουν από μια παραμορφωμένη έννοια δικαίου χτισμένη σε μια απλοϊκή και ειρωνικά ρατσιστική έννοια συστηματικής αδικίας. Η έννοια αυτή καταλήγει ρατσιστική και μισαλλόδοξη δεδομένου πως βασίζεται σε υποθέσεις για βασικά χαρακτηστικά και τη σχέση τους με τις κοινωνικές δυναμικές, οι οποίες, όπως εξήγησα παραπάνω, είναι πιθανότατα μια υπεραπλούστευση που προκύπτεο από την ρομαντικοποίηση.
Η ευαισθησία στην αδικία μοιάζει να είναι η πηγή της τάσης των Οπισθοδρομικών Αριστερών να εκθειάζουν αυτό που γίνεται αντιληπτό ως θυματοποίηση και αδικία (Όπως γίνεται αντιληπτό βάσει της ηθικής ιεράρχησής τους που συχνά αγνοεί την πραγματικότητα της θυματοποίησης). Καθώς η οφοβοφοβική ιεραρχία γράφεται με τη γλώσσα του ρατσισμού, αυτή η στρεβλή κατανόηση έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του ρατσισμού (για να μη μιλήσουμε για την εξαγρίωση των πραγματικών ρατσιστών που απαντούν με ακόμη μεγαλύτερο αντιδραστικό ρατσισμό).
Πάντως η αναζήτηση αισθήματος δικαιοσύνης είναι κάτι που αξίζει να καταστεί ιερό μέχρι ενός σημείου, αν και η Οπισθοδρομική Αριστερά και η Θρησκεία της Πολιτικής της Ταυτότητας το τραβάει στα άκρα.
Έλεγχος
Έχετε συναντήσει ποτέ μέλος της Οπισθοδρομικής Αριστεράς και πιστό της Θρησκείας της Πολιτικής της Ταυτότητας που να μην είναι και αυταρχικός; Ούτε κι εγώ.
Σίγουρα οι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη αισθήματος ελέγχου ενός αβέβαιου και επικίνδυνου κόσμου και αυτό συμπεριλαμβάνει και την αβέβαιη και επικίνδυνη κοινωνία. Συχνά ο κόσμος φοβάται να έρθει αντιμέτωπος με την αδυναμία του και φουσκώνει κάποιους φόβους του (ενώ μειώνει άλλους). Οι Οπισθοδρομικοί Αριστεροί θέλουν να ελέγξουν μια κοινωνία που βρίσκουν πως προκαλεί πόνο, είτε στους ίδιους, είτε σε τρίτους που θεωρούν οι ίδιοι ευάλωτους (βάσει της υπεραπλουστευμένης, θεωρούμενη θυματοποίησής τους).
Ο Αυταρχισμός, σχεδόν στάνταρ φαινόμενο σε όλες τις ΗΚΙΕ, είναι ένας φτηνός και εύκολος τρόπος να αποκτήσεις αίσθηση ελέγχου μιας ζωής και συχνά έχει μεγάλο τίμημα. Αν σε αυτό προστεθεί και η ηθική ιεραρχική αξιολόγηση που οι Οπισθοδρομικοί Αριστεροί βασίζουν στην θεωρούμενη θυματοποίηση, δεν προκαλεί εντύπωση που η τάση για έλεγχο μεταστρέφεται σε ένα είδος επιθυμίας για δεσποτικό έλεγχο. Λειτουργώντας με την υπόθεση πως ο προσβλητικός λόγος είναι βίαιος και πως η κοινωνία πλάθεται βάσει του λόγου (υποθέσεις και οι δυο αμφίβολες) ένα από πρώτα πράγματα που θέλει να ελέγξει η Οπισθοδρομική Αριστερά είναι ο λόγος. Αυτό δεν είναι τίποτα άλλο από την επιθυμία δημιουργίας νόμων κατά της βλασφημίας σε ένα μη θεϊστικό πλαίσιο. Είναι συνεπώς εξίσου πλανημένο και ανεπιθύμητο, ασχέτως από πόσο καλές προθέσεις συνοδεύεται.
Μπορώ να πω πολλά εδώ, αλλά θα πρέπει να περιμένη για άλλο άρθρο. Η ανάγκη αισθήματος και άσκησης ελέγχου πάντως είναι κεντρική στις οφοβοφοβικές συμπεριφορές που αναζητούν στην ουσία να δημιουργήσουν “κοσμικές” βλασφημίες. Αυτό είναι κεντρικό σημείο σύνηθες σε όλες τις ΗΚΙΕ και, τω όντι, και στις θρησκείες.
Κατανόηση
Η κοσμοθεώρηση της Θρησκείας της Πολιτικής της Ταυτότητας, και κατ’επέκταση της Οπισθοδρομικής Αριστεράς, είναι το αποτέλεσμα μιας από τις βασικότερες ενασχολήσεις μας ως άνθρωποι: της προσπάθειάς μας να κατανοήσουμε κάτι περίπλοκο, αλλά και να ζήσουμε μια καλή ζωή. Σε αυτή την περίπτωση το αντικείμενο προς μελέτη είναι το κοινωνικό σύμπαν.
Συνήθως οι απλές απαντήσεις σε δύσκολες ερωτήσεις είναι λάθος και όταν οι λάθος απαντήσεις καθίστανται ιερές μετατρέπονται σε ιδεολογίες. Αυτό το βλέπουμε στη Θρησκεία της Πολιτικής της Ταυτότητας και την Οπισθοδρομική Αριστερά. Η δύσκολη ερώτηση είναι πώς να οργανώσουμε την κοινωνία για να την κάνουμε δίκαιη, αλλά χωρίς να ορίσουμε σαφώς τι είναι το “δίκαιο” αυτό (και αυτό είναι άγνωστο και δύσκολο να απαντήθεί το ίδιο) και η απλή απάντηση που δίνεται είναι η θεωρούμενη ενυπάρχουσα ιεράρχηση της θυματοποίησης που προέκυψε από τους σπόρους των σάπιων καρπών της αποδομητικής ακαδημαϊκής κοινωνιολογίας των τελευταίων δεκαετιών. Να επαναλάβω πως ορίζει ένα στρεβλό ευρετικό μηχανισμό που προσπαθεί “να κατανοήσει” το κοινωνικό σύμπαν στο οποίο ζούμε.
Οι άνθρωποι αναλώνουν πολύ ενέργεια για να υπερασπιστούν τον τρόπο με τον οποίο κατανοούν τον κόσμο, ειδικά όταν αυτά σχήματα απόδοσης ιδιοτήτων (όπως θα μπορούσαμε να τα αποκαλέσουμε) σχετίζονται με κεντρικές αξίες, την αίσθηση προσωπικής ταυτότητας (σεβασμός) και το αίσθημα ελέγχου του περιβάλλοντος (ασχέτως αν αυτό είναι απλά ψευδαίσθηση). Αυτό είναι βασικό στοιχείο της Θρησκείας της Πολιτικής της Ταυτότητας, όπως είναι και στο Χριστιανισμό το “ο Χριστός πέθανε για τις αμαρτίες μου και με έσωσε”.
Εν κατακλείδι
Η Οπισθοδρομική Αριστερά είναι ένα ιδεολογικό παρακλάδι της ευρύτερης ομάδας των ΗΚΙΕ που μπορούμε (και θα έπρεπε) να αποκαλούμε Θρησκεία της Πολιτικής της Ταυτότητας και είναι αρκετά σαφές και αποδεδειγμένο πως οι θέσεις της είναι θρησκευτικής φύσης. Συνεπώς θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως θρησκεία και αυτό εν μέρει σημαίνει πως δεν θα πρέπει να δίδεται άνευ λόγου βάση στις δηλώσεις της ασχέτως της ειλικρίνειας των πιστών της, ούτε θα πρέπει να χαίρει ιδιαίτερης προστασίας και αποδοχής στους κοσμικιστικούς κύκλους.
Το να την κατανοήσουμε ως θρησκευτικό αντικείμενο, μαζί με την κατανόηση της φύσης των ίδιων των θρησκευτικών αντικειμένων, θα μας επιτρέψει να έχουμε πιο εποικοδομητικές συζητήσεις για το φαινόμενο και ευελπιστώ να καταλήξουμε σε καλύτερες λύσεις. Οι πιστοί της Θρησκείας της Πολιτικής της Ταυτότητας που διαβάζουν αυτό το κείμενο (ειδικά εκείνοι που δεν είναι θρήσκοι με την κλασσική έννοια) καλό θα ήταν να αδράξουν την ευκαιρία να αναλογιστούν αν αυτή είναι όντως μιας βλαβερή προσέγγιση για κοινωνικούς στόχους (ασχέτως πόσο ευγενείς φαντάζουν στη θεωρία) και αν είναι κάτι που θα πρέπει να προσεγγιστεί με σκεπτικισμό, ανοιχτομυαλιά, λογική και επιθυμία αναθεώρησης.
Αν και δεν θα το αναπτύξω εδώ, θα μπορούσαμε να πούμε πολλά για τους τρόπους που οι θρησκείες (και γενικότερα οι ΗΚΙΕ) είναι ομάδες χεραγώγησης που δελεάζουν και χειραγωγούν τα μέλη τους για να αποδεχθούν στρεβλές κοσμθεωρήσεις προς όφελος των πεποιθήσεων και των στόχων τους. Το κάνουν αυτό κατασκευάζοντας ή καλλιεργώντας ευαισθησίες και ελαττώματα και μετά τα χειραγωγούν, και αυτά και τα μέλη τους. Η Θρησκεία της Πολιτικής της Ταυτότητας καλλιεργεί ελαττώματα στους άξονες της θυματοποίησης, της μεμψιμοιρίας και της οφοβοφοβίας (που είναι ένα είδος αυτο-οικτιρμού για την πιθανότητα να είναι κανείς πραγματικά μισαλλόδοξος) και είναι το ίδιο ανειλικρινές, όπως όταν το κάνει οποιαδήποτε άλλη ομάδα χειραγώγησης.
(Το δεύτερο μέρος του άρθρου βρίσκεται εδώ)
On the way to Ithaca 
Προσοχή το λινκ στο τέλος: (Το δεύτερο μέρος του άρθρου βρίσκεται εδώ)
παραπέμπει σε λάθος ημερομηνία.
Θενξ. Δεν το είχα προσέξει.