Προτού ακόμα παραδεχθώ ότι είμαι άθεος, όσο ακόμα πάλευα με την πίστη μου, πάντα με απασχολούσε το πρώτο κεφάλαιο κιόλας της Βίβλου. Η δημιουργία του κόσμου από το Θεό. Είναι λογικό αυτό καν σαν έννοια; Γιατί να θέλει τάχατες ο Θεός να πλάσει έναν υλικό κόσμο; Όσο προχωρούσα στις θεολογικές αναζητήσεις μου, τόσο με απασχολούσε αυτό. Δεν αγγίζω καν τη συνέχεια της ιστορίας, ούτε το προπατορικό αμάρτημα, ούτε το πρόβλημα του κακού, ούτε τα μεγάλα φιλοσοφικά προβλήματα περί παραδείσων, κολάσεων, διαβόλων και τριβόλων. Μένω εδώ. Άλλωστε, αν έχει σοβαρό πρόβλημα μια θεωρία από την αρχή, δεν έχει και πολύ νόημα η εμπλοκή με τις μετέπειτα λεπτομέρειες.
Υπάρχουν δύο εναλλακτικές για τη δημιουργία του σύμπαντος από τον Θεό· είτε δημιουργήθηκε ακούσια, είτε εκούσια. Ας πιάσουμε την πρώτη περίπτωση πρώτα, που είναι και η πιο ακραία και απίθανη.
Ακούσια δημιουργία
Έχουμε πολλά παραδείγματα ακούσιας δημιουργίας στην παγκόσμια μυθολογία και δύο χαρακτηριστικά από αυτά έρχονται από τους αρχαίους ημών προγόνους.
Μια φορά που η Ήρα κοιμόταν, την πλησίασε ο νεογέννητος Ηρακλής και άρχισε να βυζαίνει. Η Ήρα ξύπνησε και χτύπησε το βρέφος για να φύγει και από το γάλα που χύθηκε δημιουργήθηκε ο Γαλαξίας μας. Προφανώς η Ήρα δεν είχε καμία πρόθεση να δημιουργήσει το Γαλαξία. Ήταν ένα ατύχημα.
Συμπτωματικά γεννήθηκε και η Αφροδίτη. Πήρε, λέει ο μύθος, ο Κρόνος ένα δρεπάνι για να σκοτώσει τον Ουρανό και όπως τον έσφαξε έσταξε αίμα στη θάλασσα και από το θεϊκό αυτό αίμα αναδύθηκε η Αφροδίτη. Ομοίως κι εδώ, η γέννηση της Αφροδίτης ήταν ένα τυχαίο γεγονός. Παρόμοι περιστατικά υπάρχουν και σε άλλες μυθολογίες.
Τι θα σήμαινε κάτι τέτοιο στη χριστιανική κοσμογονία; Έστω ότι ο Γιαβχέ δημιουργεί το σύμπαν κατά λάθος. Δεν είχε καμία πρόθεση να το δημιουργήσει, αλλά με κάποιο τρόπο προέκυψε. Τι θα σήμαινε αυτό;
Κατ’αρχάς, αυτό θα σήμαινε είτε ότι ο Γιαχβέ δεν είναι παντογνώστης, αφού δεν προέβλεψε τα αποτελέσματα των ενεργειών του, ειδικά στην περίπτωση της τυχαίας δημιουργίας, είτε ότι ο Γιαχβέ έχει ένα είδος θεϊκού υποσυνείδητου που δρα εν αγνοία του. (Η δεύτερη εναλλακτική είναι πιο extreme, αλλά οι έντονοι ανθρωπομορφισμοί της Παλαιάς Διαθήκης μου δίνουν το δικαίωμα να εικάσω κι εγώ έναν επιπλέον ανθρωπομορφισμό. Θέλω εξ άλλου να καλύψω όλες τις πιθανότητες.)
Σ’αυτή την περίπτωση οι εναλλακτικές είναι τέσσερις:
α) Ο Γιαχβέ δημιουργεί τον κόσμο ασυνείδητα και δεν το έχει αντιληφθεί. Αντ’αυτού τα νήματα τα κινεί το θεϊκό υποσυνείδητο. Σ’αυτή την περίπτωση ο Γιαχβέ, και κατ’επέκταση ο Χριστιανικός Θεός, που λατρεύουν οι άνθρωποι δεν είναι επί της ουσίας ο Θεός, αλλά το ίδιο το θεϊκό υποσυνείδητο απ’ευθείας. Αυτό θα εξηγούσε εν μέρει την ασταθή συμπεριφορά που επιδεικνύει το θείο μέσα στα ιερά κείμενα των μονοθεϊστικών θρησκειών (Ισλαμισμού συμπεριελαμβανομένου).
β) Ο Γιαχβέ δημιουργεί τον κόσμο ασυνείδητα, αλλά κάποια “στιγμή” το αντιλαμβάνεται. Αυτή η εναλλακτική ίσως να ήταν η φυσική εξέλιξη του δόγματος των Μαρκιωνιτών, αν είχαν επιβιώσει αρκετά για να αναπτύξουν απολογητική σκέψη. Οι Μαρκιωνίτες πίστευαν ότι ο κόσμος είναι δημιούργημα ενός κατώτερου θεού (του θεού της Παλαιάς Διαθήκης) και ο Ιησούς είναι ένας ανώτερος θεός που ήρθε να μας λυτρώσει. Αν υποθέσουμε ότι ο κατώτερος θεός αυτός είναι το θεϊκό υποσυνείδητο, δικαιολογούνται αρκετά πράγματα στις γραφές των μονοθεϊστών. (Σ’αυτό το σενάριο το Ισλάμ θεωρεί το Μωάμεθ σωτήρα· απλά η συνειδητοποίηση από μεριάς Θεού γίνεται αργότερα στην ανθρώπινη ιστορία).
γ) Το σύμπαν είναι υποπροϊόν κάποιας άλλης θεϊκής ενέργειας, οπότε ο Γιαχβέ προσπαθεί να λύσει τα προβλήματα στον κόσμο αυτό εκ των υστέρων χωρίς να επιθυμεί να τον αλλάξει ριζικά. Τα ανθρώπινα όντα, καθ’ότι δεν είναι σχεδιασμένα εξ αρχής καθ’εικόνα και ομοίωση παρανοούν τις ενδιάμεσες αποκαλύψεις, οπότε καθίσταται αναγκαία η ενσάρκωση του Θεού στη Γη. (Αυτή η εναλλακτική θέτει στην ίδια βάση όλους τους μεσσίες, όλων των θρησκειών).
δ) Το σύμπαν είναι υποπροϊόν κάποιας θεϊκής ενέργειας και ο Γιαχβέ δεν έχει αντιληφθεί την ύπαρξη του σύμπαντος, ούτε και πρόκειται (καθότι άχρονος). Αυτός ο Γιαχβέ είναι καθαρά ντεϊστικός. Ο κόσμος εξελίσσεται φυσικά, αλλά διατηρεί ίχνη τελειότητας που βλέπουμε σήμερα ως ίχνη σχεδιασμού και ο Θεός ούτε επεμβαίνει στον κόσμο, ούτε πρόκειται να επέμβει. Οι θρησκείες είναι όλες ανθρώπινα δημιουργήματα.
Βέβαια, για την χριστιανική κοσμοθεωρία η ιδέα και μόνο της ακούσιας δημιουργίας του κόσμου από το Θεό είναι απαράδεκτη, αφού προϋποθέτει αδυναμίες από μεριάς Θεού. Και αν το Θείο λειτουργεί όπως ο άνθρωπος με συνειδητό και υποσυνείδητο (λέω, αν) τότε είναι εξίσου αδιανόητο το θεϊκό υποσυνείδητο να έχει ατέλειες. Εν τέλει είναι αδιανόητος ο διαχωρισμός αυτός σε ένα θείο Ον. Παράλληλα από τους Χριστιανούς απορρίπτεται και ο ντεϊστικός θεός ως μη προσωπικός. Η ακούσια δημιουργία δεν είναι δυνατόν να ενσωματωθεί στη χριστιανική κοσμοθεωρία. Οι ιδέες είναι εντελώς ασύμβατες.
Παράλληλα, παραλείπω εντελώς και την ιδέα ο Θεός να έπλασε τον κόσμο καθ’υποχρέωσιν. Ένα θείο ον, πόσο μάλλον ένα τέλειο ον, είναι αδιανόητο να έπλασε τον κόσμο χωρίς να το θέλει, επειδή ήταν υποχρεωμένος να το κάνει. Τότε δε ήταν αυτός Θεός, αλλά εκείνος που επέβαλε την υποχρέωση. Όλη αυτή η ενότητα μπορεί να απορριφθεί.
Εκούσια δημιουργία
Αυτή είναι η στάνταρ χριστιανική θέση. Ο Θεός ήθελε να φτιάξει τον κόσμο, τον έφτιαξε και έκτοτε τον συντηρεί με σκοπό να οδηγήσει τα έλλογα όντα του πλανήτη Γη στη θέωση. Αλλά και αυτή η ιδέα έχει σοβαρότατο φιλοσοφικό πρόβλημα· για μένα το μεγαλύτερο και σπουδαιότερο από τα προηγούμενα ανεκδιήγητα σενάρια.
Το πρόβλημα εντοπίστηκε από τον Επίκουρο και την ντεϊστική του φιλοσοφία περί θεών. Έλεγε ότι οι θεοί είναι όντα μακάρια που δεν ασχολούνται με τον κόσμο, ούτε τον δημιούργησαν, καθώς ασχολούνται μόνο με τη μακαριότητά τους. Η θεϊκή μακαριότητα θεωρούνταν από την επικούρεια φιλοσοφία ως ο απώτερος, αλλά άφταστος στόχος, της ανθρώπινης αναζήτησης για ευτυχία και αταραξία (ηδονή, όπως την έλεγε). Σ’αυτό το επίπεδο, η επικούρεια φιλοσοφία βαδίζει παράλληλα με το Βουδισμό, μόνο που στο Βουδισμό στόχος δεν είναι η μακαριότητα, αλλά η απαθής ένωση με το σύμπαν και η εξάλειψη του εαυτού (η Νιρβάνα, στόχος επιτεύξιμος για τον άνθρωπο).
Αυτή η μικρή ανάλυση επιτίθεται άμεσα στην ίδια την ουσία του χριστιανικού Θεού, αν και δεν της φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Αναδύεται αν ρωτήσουμε “Γιατί έφτιαξε ο Θεός το σύμπαν;”
Γιατί, λοιπόν, έπλασε ο Γιαχβέ το σύμπαν; Ήθελε να νιώσει τη χαρά της δημιουργίας; Ήθελε να έχει πλάσματα να τον αγαπούν και να τα αγαπάει; Ό,τι και να υποθέσει κανείς, αναγκαστικά θέτει το Θεό στη θέση να επιθυμεί κάτι και, δυστυχώς, η επιθυμία προϋποθέτει έλλειψη. Πρέπει να σου λείπει κάτι για να το επιθυμείς και η έλλειψη σημαίνει ατέλεια. Ο Θεός δεν μπορεί να είναι τέλειος και να επιθυμεί. Δεν μπορεί να είναι τέλειος και να του λείπει κάτι (ειδικά κάτι που μπορούν να του προσφέρουν ατελή, υλικά όντα).
Αν και μιλάμε για τον υλικό κόσμο, το ίδιο επιχείρημα ισχύει και για την άυλη κομπανία του Γιαχβέ. Άγγελοι και δαίμονες είναι κι αυτοί δημιουργήματα του Γιαχβέ (υλικά για το Θεό, άυλα για τους ανθρώπους· μία ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ ύλης και θείας ουσίας) και το ερώτημα παραμένει το ίδιο: “Τι του έλειπε του Θεού και δημιούργησε τέτοια πλάσματα;” (Δε θα ασχοληθώ καν με την καλβινιστική άποψη ότι ο Θεός ήθελε πλάσματα να υμνούν το μεγαλείο του. Αυτό δημιουργεί χειρότερο ελάττωμα στο Θεό· του προσδίδει εγωισμό.)
Για όσους μεγάλωσαν μέσα στη χριστιανική μυθολογία αυτό είναι εξίσου αδιανόητο. Ένας Θεός που απλά ίπταται εντός ή εκτός σύμπαντος μη νιώθοντας τίποτα πέρα από τη μακαριότητά του; Και ο θεός ως αγάπη; Δυστυχώς, αυτή η ανάλυση δεν επιτρέπει στο Θεό να φτάσει σ’αυτό το στάδιο, αφού δεν του επιτρέπει καν να προχωρήσει σε δημιουργία. Το συμπέρασμα είναι απλό. Ένας τέλειος Θεός ΔΕΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ. Είτε είναι ατελής και είναι δημιουργός, είτε είναι τέλειος και δεν είναι δημιουργός. Και τα δύο είναι αλληλοαποκλειώμενα. Αλλά υπάρχει και τρίτο σενάριο.
Το Θείο ως μη δημιουργός
Μήπως τελικά, αν όντως υπάρχει Θεός δεν υπήρξε ποτέ δημιουργός του σύμπαντος; Αν θέλουμε να διατηρήσουμε την τελειότητα του Θεού, τότε, όπως ήδη είπαμε, δεν μπορεί να ήταν δημιουργός του οτιδήποτε.
Σίγουρα, θα μπορούσαμε να μεταπέσουμε σε μια από τις δύο ήδη υπάρχουσες εναλλακτικές:
Ο κόσμος θα μπορούσε να είναι δημιούργημα ενός πολύ ισχυρού, αλλά όχι τέλειου όντος, αλλά τότε είναι αμφίβολο αν ένα τέτοιο ον θα άξιζε να ονομάζεται Θεός με την κλασσική φιλοσοφική έννοια. Ένα τέτοιο ον θα έμοιαζε περισσότερο με έναν ατελή αρχαιοελληνικό θεό.
Ή θα μπορούσε ο Θεός και ο κόσμος να είναι εντελώς ανεξάρτητα, με το Θεό να ασχολείται με τη μακαριότητά του και το υλικό σύμπαν να εξελίσσεται μόνο του. Ο Θεός δεν πλάθει ποτέ το σύμπαν, οπότε δεν εγείρεται φιλοσοφικό πρόβλημα.
Θα μπορούσε να υποτεθεί ότι το σύμπαν προέρχεται από τη μετουσιωμένη θεία ουσία. Ο Θεός υπήρχε, αλλά μεταπλάστηκε σε σύμπαν και όταν το σύμπαν αναλωθεί ο Θεός θα επανασχηματιστεί. Μπα… όλο αυτό το πέρα-δώθε, από Θεό σε Σύμπαν και το αντίστροφο δεν φαντάζει καθόλου τέλειο.
Η τελευταία εναλλακτική είναι ο Πανθεϊσμός. Θεός και Σύμπαν αποτελούν μια ενότητα και μία ουσία. Καθαρά δυιστική θεωρία. Ο Θεός είναι ο νους και το Σύμπαν είναι το σώμα με τα έλλογα όντα να λειτουργούν ως νευρώνες που κινούν τη συνείδηση του σύμπαντος. Αυτή η θεωρία λύνει το πρόβλημα της δημιουργίας από έναν τέλειο Θεό, αλλά μετατρέπει το Θεό σε ένα πεπερασμένο ον. Υπάρχει όσο υπάρχουν έλλογα όντα, οπότε όσο δεν είχαν εξελιχθεί έλλογα όντα στο σύμπαν, Θεός δεν υπήρχε (και φυσικά αν εξαλειφθούν όλα τα νοήμονα όντα, πεθαίνει κι ο Θεός μαζί τους, μέχρι να εμφανιστούν νέα ή υπάρχει, αλλά η όποια δραστηριότητά του περνά, λογικά, απαρατήρητη και είναι αδιάφορη).
Ο Θεός σ’αυτή την περίπτωση είναι πεπερασμένος, αλλά εν δυνάμει αθάνατος εντός των πλαισίων του σύμπαντος. Επίσης δεν είναι δυνατόν να υποθέσει κανείς τις ιδιότητες ενός τέτοιου όντος, αφού εξαρτάται από τα υλικά πλάσματα. Δεν είμαι καν σίγουρος ότι μπορεί να χαρακτηριστεί καν “Ον”, πόσο μάλλον να ονομαστεί “Θεός” η συλλογική συνείδηση όλων των έλλογων όντων του σύμπαντος.
Πάντως, η ιδέα είναι πολύ θελκτική και έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον και από το φαινόμενο New Age και από την επιστημονική φαντασία (με αγαπημένη μου εμφάνιση στη σειρά “Babylon 5” όπου τα έλλογα όντα εμφανίζονται ως το Σύμπαν που προσπαθεί να κατανοήσει τον εαυτό του). Και παρόλο που η ιδέα είναι πολύ ρομαντική και ενώνει όλα τα έλλογα όντα σε ένα συμπαντικό γαϊτανάκι κατανόησης και εξερεύνησης της ύπαρξής μας, σίγουρα αυτό δεν είναι Θεός. Αν ποτέ βρούμε κι άλλα όντα σαν κι εμάς στο σύμπαν (και είμαι πεπεισμένος ότι θα βρούμε κάποια στιγμή) θα είναι ένα καλό επιχείρημα για συμπαντική ειρήνη, αλλά Θεός αυτό δεν είναι.
Εν κατακλείδι
Τελικά, είναι δυνατόν ένα ον με τα θεϊκά χαρακτηριστικά στα οποία έχει καταλήξει η χριστιανική θεολογία και απολογητική; Ένα ον τέλειο, παντοδύναμο, που τα γνωρίζει όλα, άχρονο, άυλο, πανταχού παρόν, δημιουργός του σύμπαντος και προσωποποίηση της αγάπης. Νομίζω ότι είναι προφανές το τι πιστεύω εγώ. Όπως και γιατί δεν είμαι πλέον Χριστιανός. Δεν ξέρω που θα με οδηγήσει η πνευματική αναζήτησή μου, αλλά είναι εξίσου προφανές ότι δε σκοπεύω να το ξανασκεφτώ, αν δε βρω μια ικανοποιητική απάντηση στο φλέγον ερώτημα που ξεπηδά από τους πρώτους κιόλας στίχους της Βίβλου. Επτά λέξεις είναι όλες κι όλες· μια σύντομη ερώτηση, όπως είναι όλες οι δύσκολες ερωτήσεις:
“Πώς μπορεί ένα τέλειο ον να επιθυμεί;”
“Πώς μπορεί ένα τέλειο ον να επιθυμεί;”
Δεν μπορεί! Αυτοί που το «κατασκεύασαν» όμως, έχουν ανάγκες, που καλύπτονται από τις επιθυμίες του.
Συγχαρητήρια και καλή διαδρομή. Σου εύχομαι, η Ιθάκη σου να απομακρύνεται συνέχεια…
Παραλογισμός να υπάρχει θεός, ον πάνω από τους νόμους και τα φαινόμενα του σύμπαντος, παραλογισμός και να το έχει δημιουργήσει ο ίδιος!
Η μεγαλύτερη παπαρολογία της ανθρώπινης νόησης!
Καλή αρχή και καλή συνέχεια στην προσπάθειά σου!
« […] Γιατί, λοιπόν, έπλασε ο Γιαχβέ το σύμπαν; Ήθελε να νιώσει τη χαρά της δημιουργίας; Ήθελε να έχει πλάσματα να τον αγαπούν και να τα αγαπάει; Ό,τι και να υποθέσει κανείς, αναγκαστικά θέτει το Θεό στη θέση να επιθυμεί κάτι και, δυστυχώς, η επιθυμία προϋποθέτει έλλειψη. Πρέπει να σου λείπει κάτι για να το επιθυμείς και η έλλειψη σημαίνει ατέλεια. Ο Θεός δεν μπορεί να είναι τέλειος και να επιθυμεί. […] Πώς μπορεί ένα τέλειο ον να επιθυμεί;»
Πόσο συμφωνούμε, αγαπητέ Έβαν! Ιδού τι έγραψα στο συλλογικό τον περασμένο μήνα:
« […] Παρ’ όλα αυτά, η ίδια η κτίση -πολύ δε περισσότερο ο άνθρωπος-, χρωστά τη δημιουργία της σε ένα συναίσθημα τού Δημιουργού, που όσο κι αν προσπαθούμε να το σχετικοποιήσουμε περνώντας το από το νομιναλιστικό φίλτρο των ανθρωπομορφικών εκφράσεων, δεν παύει να αποτελεί ακριβώς την προβολή των δικών μας παραστάσεων και τού δικού μας εσωτερικού κόσμου, και το χειρότερο, να ενέχει στοιχεία ένδοιας. Διότι ακόμα κι αν δεχθεί κανείς ότι ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο από αγάπη, η αγάπη αυτή δεν παύει να είναι κίνητρο ۬ και τα κίνητρα όπως γνωρίζουμε, ωθούν, δεν ωθούνται. Δεν είναι δυνατόν, δηλαδή, από τη μια να ορίζουμε τον Θεό ως αναλλοίωτο, απαθή (άνευ παθών) και απόλυτα ελεύθερο, κι απ’ την άλλη ν’ αφήνουμε ανοιχτό το παραθυράκι τής ”αγάπης”. Διότι η απάθεια και η αταραξία για την οποία γινόταν λόγος ήδη από τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες, δεν βλέπω γιατί θα πρέπει να εξαρτώνται από την ποιότητα τού συναισθήματος. Όπως, λοιπόν, η αΐδιος, προγιγνώσκουσα και αναλλοίωτη άρρητη αρχή ούτε θυμάται, ούτε οργίζεται, ούτε ζηλεύει, ούτε μετανοιώνει, έτσι θα έπρεπε -όσο εξωφρενικό κι αν ακούγεται αυτό- και να μην… αγαπά! Ούτε πριν, ούτε τώρα, ούτε στο μέλλον, ούτε ποτέ – πόσο μάλλον αχρόνως! Το να ισχυριζόμαστε το αντίθετο, κατά τη γνώμη μου αποτελεί κραυγαλέα περίπτωση επιλεκτικής κρίσης που καθιστά διατυπώσεις όπως ”χριστιανικός αγνωστικισμός ως προς την ουσία τού Θεού” κενούς περιεχομένου. […] »
Κατ’αρχάς, σας ευχαριστώ όλους για τα καλωσορίσματα (υποθέτω θα βαρεθείτε να το διαβάζετε αυτό τις πρώτες αυτές μέρες. Υπομονή, θα περάσουν :P)
Να, φίλε Κώστα. Φαίνεται πολύ ανάξιος λατρείας ένας τέτοιος θεός, αλλά περιθώρια να ξεγλιστρύσουμε από το αναπόφευκτο συμπέρασμα δεν υπάρχουν πολλά. Έχω βαρεθεί να το αναφέρω αυτό κάθε φορά που ακούω για “αγάπη” (αλλά ας μην επαναλάβω όσα έχουν ήδη ειπωθεί στη μακροσκελέστατη συζήτηση στο “Ο Θεός είναι αγάπη;”)
…..να κάνω τον συνήγορο του θεού, και πως είσαι εσύ εις θέσιν να γνωρίζεις το τι μπορεί να κάνει ένα τέλειο ον;Είπαμε οι άνθρωποι έχουμε μία αίσθηση για το τέλειο, κύρια διαφορά μας από υπόλοιπα ζώα, αλλά δεν το αγγίζουμε εξ ολοκλήρου. Λοιπόν, για να μην έχουμε διάφορες παρανοήσεις περί του μεγίστου: Τέλειος είναι ότι θέλει κάνει, εξάλλου μην εμπιστεύεσαι και τόσο αυτά που γράφουν οι άνθρωποι γι αυτόν. Μην ξεχνάς ότι αυτός είναι πάντα σιωπηλός!:) :Ρ
ξέχασα να πω ότι το κείμενο σου είναι εξαιρετικό, τι να κάνω έπρεπε να εκτελέσω πρώτα τις επαγγελματικές μου υποχρεώσεις….
Μα κάπου εδώ ανακατεύεται και η μπούρδα/οντολογικό επιχείρημα του Ανσέλμου. Το τέλειο είναι τελειότερο απ’ό,τι μπορώ να φανταστώ ως τέλειο. Άρα, αν ο Θεός εμφανίζεται λιγότερο τέλειος από την τελειότητα της φαντασίας μου… να συνεχίσω;
εγώ το ατελές ον ήρθα για το φοντανάκι 😀
καλές μαγγανοσοδειές! Η τελειότητα, ή το να μην επιθυμούμε είναι ο στόχος; ας φτάσουμε στο να μην επιθυμούμε πρώτα, που είναι ευκολότερο απο να ορίσουμε την “τελειότητα” και βλέπουμε μετά αν αυτό λέγεται τελειότητα (αν θα μας ενδιαφέρει κιόλας πως θα λέγεται).
Καλορίζικο το block!! Εύχομαι καλές διαδρομές και όμορφες αναζητήσεις με την Ιθάκη σου.
Το άρθρο μου φάνηκε πολύ καλό και μου θύμησε μια σχετική συζήτηση, που είχα πριν μερικά χρόνια σε μια παρέα με ένθεους.
Βλέποντας τον έναστρο ουρανό μια όμορφη καλοκαιρινή νύχτα, υποστήριζαν πως δεν είναι δυνατόν όλα αυτά να υπάρχουν χωρίς κάποιος θεός να τα δημιούργησε.
Τους ρώτησα τότε γιατί αυτό το Ον να βγει από την άχρονη, απαθή μακαριότητά του, για να φτιάξει έναν κόσμο. Προφανώς κάποια ανάγκη το παρακίνησε. Κάτι του έλειπε.
Όμως ένα “τέλειο” Ον με ανάγκες και ελλείψεις, μόνο τέλειο δεν είναι. Άρα δεν είναι και θεός, αφού αυτός εξ ορισμού είναι τέλειος.
Οι κάπως μουδιασμένες απαντήσεις που πήρα μιλούσαν και πάλι για την “απέραντη Αγάπη” του θεού…
Οπότε ξεκινάει νέο θέμα… 🙂
Ωραία απέδωσε η Δανάη τις ατέρμονες συζητήσεις που εγείρονται από την αναζήτηση της ύπαρξης του θεού! Δεν πετάγονται από το ένα θέμα στο άλλο οι άθεοι, αλλά εκείνοι που χωρίς να έχουν τις αποδείξεις και την δυνατότητα να εξαντλήσουν το ένα θέμα πετάγονται σε άλλο μήπως και καταφέρουν σε κάποιο άλλο να βρουν ένα τρωτό σημείο του συζητητή τους και νιώσουν καλύτερα ότι έχουν δίκιο στις απόψεις τους!
Δυστυχώς το φαινόμενο “άλλα λόγια ν’αγαπιόμαστε” είναι εξίσου συχνό με τη “διαρκή μετατόπιση της συζήτησης” και το “και πού να ξέρω; Θεολόγος είμαι;!” Ειδικά το τελευταίο είναι το αγαπημένο μου. Δεν ενδιαφέρονται να μάθουν οι ίδιοι τι και γιατί το πιστεύουν. Αρκεί που υπάρχει κάποιος κάπου που μπορεί να δικαιολογήσει την πίστη αυτή.
Έχεις δίκιο Evan T. Και κοντά στο «πού να ξέρω; Θεολόγος είμαι;» σου πετάνε και ένα «απόδειξέ μου εσύ…» ζητώντας ένα εξειδικευμένο επιστημονικά θέμα λες και είσαι επιστήμονας και μπορείς να του το εκλαϊκεύσεις για να το καταλάβει!
Όμως για τα θέματά τους οι ίδιοι δεν ζητούν την επιστημονική απόδειξη!
[…] Το άρθρο έχει δημοσιευθεί στο ιστολόγιο On the way to Ithaca, όπου γίνεται ο […]
Τελικά απάντηση για το «γιατί» δεν υπάρχει. Οι πιστοί με διάφορα επιχειρήματα αναλώνονται (κωμικοτραγικά πολλές φορές) για να αποδείξουν το «πως» ο θεός έκτισε το σύμπαν, στο «γιατί» όμως αχνά. Είναι κρίμα που ενώ είχαμε τον σοφό Επίκουρο ασπαστήκαμε την ανεκδιήγητη Εβραϊκή μυθολογία.
Συγχαρητήρια για την ανάρτηση. Ο κάθε σκεπτόμενος βγάζει τα συμπεράσματά του.
επειδή λοιπόν αυτά τα… μυστήρια μόνο οι θεολόγοι τα κατέχουν και αφού για όλους εμας τους άλλους είναι ακατανόητα τότε ας κρατήσουν και τα σύμβολά τους για τα σπίτια τους μαζί με τον θεό τους (λέμε τώρα)… http://kleitor.blogspot.com/2010/01/blog-post_06.html
@EvanT, το γεγονός ότι η επιθυμία προϋποθέτει έλλειψη, σου το έχω πει ότι αποτελεί συμπυκνωμένη τη φιλοσοφική γνώση της ατέλειας και του ανθρωπομορφισμού του θεού! Once again, εξαιρετικό κείμενο.
@Aeroxeimarros
Με άλλα λόγια και αφού σύμφωνα με τα λεγόμενα σου κάνει ότι θέλει (πρόσεξε να δεις σε τι παραλογισμούς οδηγεί ο ανθρωπομορφισμός του θεού με τα ανθρωπικά ρήματα θέλω και κάνω), μπορεί και να στεναχωριέται, ή να τρυπιέται με βελόνες ή ακόμα και να χέζει! Κατά τα άλλα όμως παραμένει τέλειος!!! Εεε κάπου εδώ χάνεται η έννοια της λέξης “τέλειος”. Και μην μου πεις ότι αποκλείεται να θέλει όλα τα παραπάνω, γιατί με τη σειρά μου θα απαντήσω:
– Πως είσαι εσύ εις θέσιν να γνωρίζεις το τι μπορεί να θέλει ένα τέλειο ον;
Όσον αφορά γι αυτά που γράφουν οι άνθρωποι γι αυτόν, η δική σου πηγή πληροφόρησης είναι άλλη; Είχες μήπως κανένα απευθείας γράμμα από τον ύψιστο με Fedex; Ή μήπως στο παρέδωσε χέρι με χέρι; Φίλε Aero έχω την εντύπωση ότι για μια ακόμη φορά προβάλεις αντίρηση για την αντίρηση!!!
Έχει δίκιο, φίλτατε Batcic. Όπως είπα παραπάνω, ο Θεός δεν μπορεί να εμφανίζεται λιγότερο τέλειος απ’ότι μπορούμε να φανταστεί ένας άνθρωπος. Κι όπως έγραψε κι ο Διαγόρας στα γνωμικά του, είναι ανόητο να έχει κανείς αντιφατικές αντιλήψεις, ελπίζοντας ότι κάποιος, κάπου, κάποτε στο μέλλον θα μπορέσει να τις συμβιβάσει.
Eίναι σχεδόν λυπηρό στην εποχή μας να καθόμαστε και να ψάχνουμε τα θέματα θρησκείας, θεού ή θεών, όταν η εξέλιξη της επιστήμης έχει καταρρίψει κάθε ισχυρισμό ή θεωρία των υποστηρικτών της ύπαρξης θεού/θεών κλπ.
Όπως είναι λυπηρό το να υπάρχουν τόσοι και τόσοι που να πιστεύουν…
Σε παλιότερα χρόνια κάτι τέτοιο ήταν δικαιολογημένο από την άγνοια, αλλά το στοιχείο που παραμένει είναι η ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει σε μια ομάδα (αγελαίο ον γαρ), όπου αναγκαστικά υπάρχει αρχηγός και ιεραρχία.
Αν οι άνθρωποι ήμασταν όπως οι …αετοί για παράδειγμα, δεν θα είχαμε τέτοια παρατράγουδα..!
Από την άλλη, είναι εντυπωσιακό (για όλους τους σκεπτόμενους, όχι για τους θρησκευόμενους) το γεγονός ότι για αιώνες οι υποστηρικτές της ύπαρξης θεών δεν έχουν καταθέσει την παραμικρή απόδειξη για τα λεγόμενά τους, παρά προσπαθούν να ‘απολογηθούν’ στρεβλώνοντας και παραμορφώνοντας κάθε λογική και φιλοσοφική αρχή, πράγμα που αποτελεί ύβρη -κατά τη γνώμη μου- σε αυτό που μας διαχωρίζει από τα υπόλοιπα ζώα και που μας έχει φέρει ως εδώ.
Βέβαια, όπως κάθε εγκληματολόγος γνωρίζει, υπάρχει κίνητρο γι αυτό, όπως σε κάθε έγκλημα και, για να βρεις την άκρη, πρέπει να κάνεις αυτό που είπε κάποιος και να “ακολουθήσεις το χρήμα” (follow the money).
Η εξουσία λοιπόν που απολαμβάνουν οι υπεύθυνοι (πνευματικοί ηγέτες) σε κάθε εποχή, είναι το κλειδί για την κατανόηση της προσπάθειας που καταβάλλουν.
Οι υπόλοιποι (πιστοί), είναι απλώς παραπλανημένοι και βολεμένοι μέσα σ’ αυτήν την ιστορία.
Γιατί, είναι τεράστια η διαφορά του να βασίζεσαι στον εαυτό σου από το να πιστεύεις σε κάτι ‘ανώτερο’.
Η ύπαρξη και μόνο της αγέλης δε, σε καθιστά λιγότερο υπεύθυνο για τις πράξεις σου κατά την εκάστοτε αναλογία των αριθμών (1/Χ όπου Χ το σύνολο).
Βέβαια, αυτά τα γνωρίζουν πολύ καλά οι πνευματικοί ηγέτες, οι οποίοι κατά τη γνώμη μου ξέρουν πάρα πολύ καλά ότι θεοί δεν υπάρχουν, γι αυτό και δεν προσπαθούν να αποδείξουν τίποτα, παρά μόνο να απευθυνθούν σ’ αυτές τις αρχέγονες ανάγκες των ανθρώπων και να τις διογκώνουν, προκειμένου να διατηρούν τα προνόμια της εξουσίας που απολαμβάνουν…
Γι αυτό και λέω ότι από μια μεριά, όσοι προσπαθούμε να σκεφτόμαστε λογικά για να μιλήσουμε περί θεών, πίστης κλπ. “παίζουμε το παιχνίδι” τους, αλλά όχι μάταια, αφού πάντα υπάρχει ελπίδα κάποιοι να ‘ξυπνήσουν’ μέσα από αυτό.
EmilofCrete
όταν η εξέλιξη της επιστήμης έχει καταρρίψει κάθε ισχυρισμό ή θεωρία των υποστηρικτών της ύπαρξης θεού/θεών κλπ.
Φίλε μου μη βιάζεσαι,η επιστήμη έχει βρεί πολλά,αλλά δεν έχει βρεί άλλα τόσα…υπάρχει απόδειξη που να καταρίπτει την ύπαρξη του θεού; όχι…
Και φυσικά επειδή έχουμε βρεί κάτι επάνω σε κάποιο θέμα δεν σημαίνει ότι αυτό είναι το όλον,μπορεί και να είναι το επιμέρους…για παράδειγμα έχουμε βρεί ότι πολλές λειτουργίες που παλαιότερα θεωρούνταν ότι προέρχονται από την ψυχή,προέρχονται από τον εγκέφαλο,όμως αυτό δεν αποκλείει αυτόματα την αλληλεπίδραση ψυχής-εγκεφάλου,η κάτι άλλο,δεν υπάρχει απόδειξη ότι όλα πηγάζουν από ένα νευρωνικό δίκτυο,έστω και τόσο πολύπλοκο όσο ο εγκέφαλος.Η επιστήμη βασίζεται σε στοιχεία για να απορρίψει κάτι,δεν απορρίπτει ελλείψει στοιχείων (αν και στο παρελθόν,αλλά και σήμερα γίνεται πολλές φορές απόρριψη ιδεών χωρίς στοιχεία), η επιστήμη υποτίθεται πως απορρίπει κάτι μόνο εφ όσον απορριφθεί μέσω πειραματικών αποδείξεων.
Η επιστήμη πολλές φορές λειτουργεί με λάθος τρόπο…οτιδήποτε δεν μπορεί να ερευνηθεί και να πιστοποιηθεί πειραματικά ή μέσω παρατηρήσεων δεν είναι πραγματικό,δεν υπάρχει και πολλές φορές απορρίπτεται …μη ορατά και μη επαληθεύσιμα με τις αποδεκτές επιστημονικές μεθόδους ζητήματα,όπως ο θεός,το πνεύμα ή η ψυχή,σύμφωνα με την τρέχουσα επιστημονική δεοντολογία δεν υπάρχουν….για παράδειγμα σύμφωνα με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια το χιούμορ δεν υπάρχει…υπάρχουν όμως και επιστήμονες που πιστεύουν πως είναι δυνατόν το φάσμα δράσης της σύγχρονης επιστήμης είναι περιορισμένο και εξετάζει μία μόνο όψη-την υλική-όσων υπάρχουν και ότι οι άλλες δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές ή να προσεγγιστούν με τις επιστημονικές μεθόδους και ένας από αυτούς είναι ο Arthur Eddington ο οποίος ανέφερε και ένα παράδειγμα,λέγοντας πως είναι αδύνατο να εξηγήσει ποτέ η επιστήμη τι είναι αστείο σε ένα ανέκδοτο,όπως είπα και πιο πάνω σύμφωνα με την επιστήμη το χιούμορ δεν υπάρχει επειδή δεν μπορεί να μετρηθεί η να βρεθεί ότι παράγεται από κάποια εγκεφαλική περιοχή…στον εγκέφαλο έχουν βρεθεί περιοχές που όταν διεγείρονται παράγουν γέλιο,αλλά δεν έχει βρεθεί γιατί όταν ακούμε κάτι αστείο γελάμε και μας φαίνεται αστείο…το χιούμορ δεν μπορεί να μετρηθεί,ούτε το συναίσθημα,ούτε η σκέψη μας,απλώς βλέπουμε εγκεφαλικές περιοχές να διεγείρονται από ρεύμα και να παράγουν αυτά τα αισθήματα,αλλά δεν μπορούμε να εξηγήσουμε τι ακριβώς είναι αυτά…βλέπουμε μόνο τα αποτελέσματα και μετράμε σε κάποιες περιπτώσεις την ενέργεια…αν το πάμε με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια,το χιούμορ και τα συναισθήματα,αφού δεν μπορούν να μετρηθούν,άρα δεν υπάρχουν…
Η συνηθισμένη άποψη που επικρατεί στον κόσμο είναι πως εάν υπάρξει ευμάρεια και πλούτος,εάν δηλαδή έχουμε όλα εκείνα τα υλικά αγαθά που θεωρούμε ότι πρέπει να έχουμε,τότε θα είμαστε ευτυχισμένοι.όμως ξέρουμε ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.Το ίδιο συμβαίνει και με την επιστημονική πρόοδο,έχουμε πειστεί πως όλα είναι ύλη και αυτή θα μας κάνει ευτυχισμένους.Από την άλλη η διαίσθηση που μπορεί να έχει κανείς,για παράδειγμα,ότι ο θεός ίσως υπάρχει,εξηγείται ως μια ψυχολογική ανάγκη.Ουσιαστικά ο θεός νιώθεται με την διαισθητική,δεν μπορεί να φανεί με τη λογική,η λογική υποβαθμίζει σε μεγάλο βαθμό την διαισθητική.
Τέλος η επιστήμη δεν έχει καταρρίψει το θεό όπως λες,απλώς κάνει υποθέσεις μη ύπαρξης του,επειδή βασίζεται στο ότι ο θεός δεν μπορεί να παρατηρηθεί και να μετρηθεί με τις επιστημονικές μεθόδους.
Δεν λέω καλή είναι η επιστήμη και έχει συνεισφέρει τα μέγιστα ώστε να κάνει τη ζωή μας καλύτερη,αλλά κατά τη γνώμη μου ο άνθρωπος δεν πρέπει να βασίζεται μόνο σε αυτήν και να απορρίπτει έτσι με ελαφρά την καρδία την ύπαρξη του θεού….
Φίλε EmilofCrete, έχω την εντύπωση ότι δεν ξέρεις τι είναι «η αλήθεια» τι η γνώση και φυσικά τι είναι επιστήμη. Κι όλα αυτά ξέρεις γιατί;
Γιατί δεν σου υπέδειξε κανείς το βασικό πρόβλημα της φιλοσοφίας.
Επειδή στηριζόμαστε σε λάθος πληροφόρηση ή επειδή επίτηδες μας την διαστρέβλωσαν αν θέλεις να καταλάβεις περί τίνος ομιλώ διάβασε λίγα πράγματα που θα σου υποδείξω.
Μπες στο blog μου και διάβασε τις εξής αναρτήσεις (βλέπε Περιεχόμενα)
· 45. Επιστήμη, ξέρουμε τι είναι;
· 44. Τι είναι η αλήθεια;
· 43. Απ’ τον σκεπτικισμό στον αγνωστικισμό και στην τύφλα μας τη μαύρη
· 42. Απ’ τον υλισμό στη διαλεκτική
· 41. Η Ιστορία της Υλιστικής Φιλοσοφίας με λίγα λόγια (νεώτεροι χρόνοι)
· 40. Η Ιστορία της Υλιστικής Φιλοσοφίας με λίγα λόγια (αρχαιότητα)
Μην νομίσεις ότι σου κάνω τον έξυπνο, αλλά επειδή τα ίδια ερωτήματα έβαζα κι εγώ κάποτε που πίστευα, μετά από πολύ μελέτη κατάφερα να τα απαντήσω ΟΛΑ επαρκώς, απορρίπτοντας πολλά άλλα σαν ανόητα που δεν προσφέρουν τίποτα αλλά δημιουργούν νέα (εδώ το Ξυράφι του Όκκαμ κάνει πολύ δουλειά)
Ξέρω ότι δεν θα τα διαβάσεις, όμως εγώ σαν απάντηση ήμουν υποχρεωμένος να σου δώσω απάντηση.
…και νομίζω σου απάντησα πλήρως!
όταν η εξέλιξη της επιστήμης έχει καταρρίψει κάθε ισχυρισμό ή θεωρία των υποστηρικτών της ύπαρξης θεού/θεών κλπ.
Εγώ θα συνταχθώ με τον Ανδρέα ότι η επιστήμη δεν μπορεί να αποδείξει ότι δεν υπάρχει Θεός (αν και μπορεί να κάνει την ύπαρξη να φαντάζει διαρκώς πιο απίθανη), αλλά ο Αιμίλιος έχει δίκιο όταν λέει ότι η επιστήμη έχει καταρρίψει την μία μετά την άλλη θεϊκή ενέργεια εντός του κόσμου (π.χ. δηλώσεις όπως “βρέχει γιατί ο Θεός ανοίγει τον ουράνιο θόλο και πέφτει το νερό από πάνω”, “ο Δίας και ο Θωρ ρίχνουν κεραυνούς” κ.λπ.)
@Άθεος
Ευχαριστώ για την διακριτικότητά σου στις παραπομπές προς το ιστολόγιό σου.
Evan T
Και πάλι όμως η βροχή και τα φυσικά γεγονότα επειδή έχουμε καταλάβει τι είναι δεν ξέρουμε στα σίγουρα ότι δεν κρύβεται θεϊκή ενέργεια από πίσω,κάποιος που δέχεται την ύπαρξη του θεού δεν μπορεί να δέχεται το θεό και να απορρίπτει θεϊκές ενέργειες,βλέπουμε τα σύννεφα και τη βροχή αλλά δεν βλέπουμε αυτόν που είναι από πίσω,επειδή έχουμε βρει ότι οι κεραυνοί είναι ενέργεια που παράγεται μεταξύ φορτισμένων σωματιδίων δεν ξέρουμε αν αυτό είναι το όλον,μπορεί να έχουμε βρει μια πτυχή,τη υλική.Ο θεός ενδέχεται να είναι ενέργεια,σωματίδια,το ίδιο το σύμπαν,δεν μπορούμε εμείς να το κατανοήσουμε αυτό.
Απλά τέλειο το άρθρο! Μπράβο!
Ανδρέα, αν διάβασες προσεκτικά θα είδες ότι λέω “…κάθε ισχυρισμό”, που σημαίνει ότι -άντε πάλι γυρνάμε στα ίδια και τα ίδια- τον Θεό τον “ανακάλυψαν” (τον εφηύραν είναι η σωστή έκφραση) οι άνθρωποι -και γι αυτό και έχει τόσα ανθρώπινα χαρακτηριστικά- λόγω της τεράστιας άγνοιας που είχαν τότε για όλα εκείνα που η επιστήμη αργότερα έδωσε απαντησεις.
Εννοείται, πως η επιστήμη δεν πρόκειται να βρει “απόδειξη για να καταρρίψει την ύπαρξη…” ούτε Θεού, ούτε καμμιάς τσαγιέρας (του Ράσσελ*, ας μην επεκταθώ εδώ, είναι γνωστό νομίζω), ούτε για κάτι αντίστοιχο.
Είπαμε, ότι η απόδειξη ύπαρξης τινός οφείλεται από τον ισχυριζόμενο και όχι από τον σκεπτικό.
Εξ άλλου, ότι και να βρεθεί και να απαντηθεί από την επιστήμη, πάντα θα υπάρχουν ερωτήσεις…
Παράδειγμα: Βρίσκουν και μετρούν το χιούμορ και χαρτογραφούν τη σκέψη και ρωτά κάποιος “ναι, αλλά …γιατί;” Και πάει λέγοντας.
Εξ άλλου, το γεγονός και μόνο ότι υπάρχουν στον εγκέφαλο κέντρα που διεγείρονται (και όχι στην καρδιά, για παράδειγμα) και χημικές αντιδράσεις που συντελούνται -στους νευρώνες του εγκέφαλου πάλι-, δείχνει ότι και το χιούμορ και η σκέψη είναι προϊόντα του υλικού εγκεφάου και όχι κάποιου άϋλου …’πράγματος’.
Όλη αυτή η συλλογιστική του τύπου “το χιούμορ δεν μετριέται άρα για την επιστήμη δεν υπάρχει” είναι η λογική του αστυνόμος>όργανο>μπουζούκι<όργανο<αστυνόμος κλπ.
Επίσης δεν είπα πουθενά ότι "η επιστήμη έχει καταρρίψει τον θεό" όπως μου το αποδίδεις, αυτό που έχει γίνει είναι ότι η επιστήμη έχει απαντήσεις για τους ισχυρισμούς των υποστηρικτών της ύπαρξης θεού με το επιχείρημα ότι ¨αφού υπάρχει, κάποιος το έφτιαξε", λέγοντας και αποδεικνύοντας ότι ο κόσμος είναι τεράστια -χρονικά- τυχαία αλληλουχία γεγονότων που οδήγησε σε αυτό που βλέπουμε σήμερα και τίποτα δεν οδηγεί στην αναγκαιότητα ύπαρξης "δημιουργού". Αυτό λέει και το αποδεικνύει περίτρανα μπορώ να πω.
Αυτό που καταρριπτεται είναι οι ισχυρισμοί και όχι η ύπαρξη/-μη ύπαρξη. Οι λόγοι της ύπαρξης δεν φαίνονται πουθενά και ψάχνουν για πολλά χρόνια τώρα…
Οϋτε αυτό που γράφεις "…βασίζεται στο ότι ο θεός δεν μπορεί να παρατηρηθεί και να μετρηθεί με τις επιστημονικές μεθόδους" είναι ακριβές. Ένα γεγονός ή ένα φαινόμενο δεν μπορεί να μετρηθεί ή να παρατηρηθεί (αν π.χ. έχει συμβεί πριν πολλά χρόνια ή κατά την απουσία οποιουδήποτε παρατηρητή), αλλά, τα αποτελέσματά του -που οδήγησαν στην υπόθεση ότι το γεγονός υπήρξε- μπορούν.
Αυτό λοιπόν που μέχρι τώρα έχει βρεθεί είναι ότι οι ισχυρισμοί περί ύπαρξης θεού δεν διασταυρώνονται και δεν υποστηρίζονται όπως κάποιες άλλες υποθέσεις περί ύπαρξης άλλων πραγμάτων, παρά μόνο από την "διαίσθηση"..!
Αυτή δε η τελευταία σου φράση για την επιστήμη ("δε λέω, καλή είναι…") δεν της αξίζει, την υποβιβάζει και συλλήβδην υποβιβάζει όλους εκείνους που έχουν συνεισφέρει μέχρι τώρα…
Είναι άδικο και όπως ίσως θα έλεγες κι εσύ "το άδικο δεν το θέλει ούτε ο θεός"..!
(Δεν έχω χρόνο, επιφυλάσσομαι να συνεχίσω μόλις μπορέσω…)
Ναι το χιούμορ είναι αποτέλεσμα της λειτουργίας του εγκεφάλου…είναι αυτό όμως το όλον; και αν είναι το επιμέρους; το ξέρουμε αυτό;; υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία;
Εννοείται, πως η επιστήμη δεν πρόκειται να βρει “απόδειξη για να καταρρίψει την ύπαρξη…” ούτε Θεού…
Αφού είναι έτσι τότε με ποιο κριτήριο η επιστήμη απορρίπτει την ύπαρξη του θεού;;; γιατί πολλοί επιστήμονες απορρίπτουν την ύπαρξη του θεού με το σκεπτικό ότι η επιστήμη έχει βρει τόσα που ο θεός δεν χωράει πουθενά…άλλο να πεις δεν πιστεύω στο θεό και άλλο να πεις δεν υπάρχει θεός επειδή η επιστήμη εξελίχθηκε…το πρώτο είναι προσωπική άποψη του άθεου,η οποία είναι σεβαστή,το να πεις όμως δεν υπάρχει θεός γιατί η επιστήμη προχώρησε και βρήκε τόσα για τη λειτουργία του εγκεφάλου και για τη φύση δεν είναι απόδειξη που να καταρρίπτει την ύπαρξη του θεού,μάλλον σαν επιθυμία ακούγεται παρά σαν επιχείρημα κατά της ύπαρξης του θεού…ok η επιστήμη έχει αποδείξει πολλά γεγονότα,αυτά όμως που βρήκαν είναι το όλον;; μπορούμε να μιλήσουμε με σιγουριά ότι δεν είναι το επιμέρους; μπορούν εμένα οι επιστήμονες να με διαβεβαιώσουν ότι όλα όσα έχουν βρει δεν έχουν άλλη πτυχή; μπορούν να μου πουν με σιγουριά ότι: ΝΑΙ υπάρχει μόνο μια πτυχή,η υλική και όλα τα άλλα είναι αποκυήματα της φαντασίας…μπορούν να μου το πουν αυτό μέσω αποδείξεων,γιατί η επιστήμη αποδεικνύει και καταρρίπτει μόνο μέσω αποδείξεων,ποτέ ελείψει αυτών,έτσι ισχυρίζονται τουλάχιστον…
Μπορεί τα στοιχεία να δείχνουν ότι τα περί θεού δεν στέκουν,όμως αυτό εμένα δεν μου λέει κάτι,οι πεποιθήσεις του καθενός,που μπορεί να είναι και υποκειμενικές,δεν μπορούν να με βοηθήσουν σε κάτι,είναι θεωρίες,άλλο ισχυρισμοί και θεωρίες και άλλο αποδείξεις,μόνο με τις τελευταίες επαληθεύει και καταρρίπτει η επιστήμη,όχι με υποθέσεις,όταν ρίχνω στο τραπέζι ένα concept αρχικά είναι θεωρητικό,πράγμα που σημαίνει ότι είτε είναι λάθος είτε σωστό.
Όταν ένας επιστήμονας λέει: υποθέτω ότι ο θεός δεν υπάρχει γιατί τα όσα βρήκαμε πιστεύω πως συνηγορούν υπέρ της μη ύπαρξης θεού,αλλά δεν αποκλείεται να κάνω και λάθος,άρα θεός να υπάρχει…αυτό είναι σωστός τρόπος υποστήριξης μιας υπόθεσης…όταν όμως κάποιος πει σίγουρα δεν υπάρχει θεός γιατί η επιστήμη έχει εξελιχθεί και έχει βρει για τη φύση και για τον εγκέφαλο ένα κάρο πράγματα…ε αυτό δεν είναι υπόθεση,μιλάς σαν να έχεις στα χέρια σου τεκμηριωμένα στοιχεία που καταρρίπτουν το θεό…όποτε εκείνη τη στιγμή για να μες κάνεις να απορρίψω το θεό θα μου εξηγήσεις το σκεπτικό και θα μου παραθέσεις αδιάσειστα στοιχεία μη ύπαρξής του,αλλιώς είναι υποθέσεις που τις βαπτίζεις τεκμηριωμένη γνώση.
Η επιστήμη έχει σκεφτεί ποτέ ότι το φάσμα δράσης της μπορεί να καλύπτει τον υλικό κόσμο στον οποίο ζούμε και να μην μπορεί να βρει εφαρμογή αλλού; όλα είναι μαθηματικά και υπολογισμοί δηλαδή; είναι τόσο σίγουροι γι αυτό; επίσης η επιστήμη για να θεωρείται ότι λειτουργεί σωστά δεν θα πρέπει να απορρίπτει τίποτα,αλλιώς να τη βράσω εγώ τέτοια επιστήμη…η σύγχρονη επιστήμη οφείλει να μην απορρίπτει τίποτα εφ όσων δεν καταρριφθεί πειραματικά,η ίδια η φύση της επιστήμης είναι τέτοια που δεν τις επιτρέπει να λειτουργεί με απαξιωτικό τρόπο προς τις διάφορες θεωρίες που μπορεί να εμφανίζονται,η να υπάρχουν εδώ και καιρό….τέλος η επιστήμη απορρίπτει τελείως την πιθανότητα να μην μπορέσουν ποτέ κάποια πράγματα,όπως ο θεός,να γίνουν κατανοητά με τα μέσα και τις μεθόδους της; αν ναι τότε κακώς,δεν είναι έτσι η σοβαρή επιστήμη.
*…..να μην μπορέσουν ποτέ κάποιες γνώσεις,όπως ο θεός ήθελα να πω,συγγνώμη.
Προτελευταία σειρά.
Όσοι απορρίπτουν την ύπαρξη του θεού το κάνουν γιατί η ύπαρξη του δεν έχει ΚΑΝΕΝΑ σοβαρό επιχείρημα/ένδειξη/απόδειξη. Και όχι μόνο αυτό, η πίστη σε αρκετές περιπτώσεις αποδεικνύεται ανασχετικός παράγοντας σε αυτό που ονομάζουμε πρόοδο προς μια καλύτερη ποιότητα ζωής, βλέπε για παράδειγμα αυτές τις μέρες τις (θρησκευτικής έμπνευσης) συγκεντρώσεις για τις ταυτότητες.
Αγαπητέ Άθεε,
σ’ ευχαριστώ για τις παραπομπές, έχω ήδη διαβάσει αρκετά από το ιστολόγιο σου…
Ελπίζω ότι από τα όσα γράφω δεν διαφαίνεται ότι υποστηρίζω πως γνωρίζω την αλήθεια, ή πως γνωρίζω και πολλά πράγματα, αλλά απλά πως προσπαθώ να ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ελεύθερα και ανεπηρέαστα από κατηχήσεις.
Επίσης πως προσπαθώ να αξιολογώ τα όσα διαβάζω ή έχω διαβάσει σε συνδυασμό με τα όσα παρατηρώ και αντιλαμβάνομαι.
Πως προσπαθώ δηλαδή να καταλάβω όχι με βάση το τι νομίζουν κάποιοι, το τι φαντάζονται, το τι ελπίζουν ή φοβούνται, αλλά αξιοποιώντας με όση λογική διαθέτω τα δεδομένα και τα μέχρι τώρα αποδεδειγμένα από το σύνολο της επιστημονικής κοινότητας που, όχι μαγικά αλλά ούτε και τυχαία- αλληλοσυμπληρώνονται.
Στα μονοπάτια της φιλοσοφίας να σου πω πως δεν έχω ιδιαίτερη διάθεση να περιπλανηθώ, ειδικά μάλιστα για τέτοια θέματα.
(Συνεχίζεται…)
Αντώνης
Αυτό είναι σχετικό,για εμένα πρόοδος προς μια καλύτερη ζωή μπορεί να την αποφέρει η πίστη στο χριστιανικό θεό,για έναν άθεο είναι το να μην πιστεύει στο θεό.
γιατί πολλοί επιστήμονες απορρίπτουν την ύπαρξη του θεού με το σκεπτικό ότι η επιστήμη έχει βρει τόσα που ο θεός δεν χωράει πουθενά
Σ’αυτό φταίνε κατ’εμέ αποκλειστικά οι θρήσκοι που πάνε και “κρύβουνε” το Θεό στα κενά της επιστήμης. Η τάση “ο Θεός δεν αποδεικνύεται με την επιστήμη, ούτε το αντίστροφο, αλλά μόνο με την πίστη” είναι πολύ καινούρια και προέκυψε ως άμυνα στην πρόοδο της επιστήμης, που βουλώνει τις τρύπες που κρυβόταν τους προηγούμενους αιώνες ο Θεός. (Επί του τρέχοντος ο Θεός κρύβεται στην αβιογένεση και πριν το Big Bang)
EDIT:
Άμα πάντως πήγαινες και το έλεγες αυτό στα 1600-1700, θα σε ρίχνανε στην πυρά. Άκου “ο Θεός δεν αποδεικνύεται παρά μόνο με την πίστη!”. Απίστευτη αίρεση! Μέχρι και τα 1700 ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ πως θεωρούνταν πως ο Θεός αποδεικνύονταν “επιστημονικώς”. Ομοίως το ότι η Βίβλος θα περιείχε πράγματα που αναιρούνται από την επιστήμη ήταν αδιανόητο (για παράδειγμα, ο Μαρτίνος Λούθηρος είχε χρησιμοποιήσει τη Βίβλο για να αποδείξει πως ο Ήλιος περιστρεφόταν γύρω από τη Γη, γιατί ο Ιησούς του Ναυή σε μια μάχη διέταξε τον ήλιο να μείνει ακίνητος· όχι τη Γη.)
Η έχθρα μεταξύ επιστήμης-θρησκείας βασίζεται στο εξής: Όσο καιρό η θρησκεία είχε το πάνω χέρι, ήλεγχε την επιστήμη για τους σκοπούς της (είτε να αποδεικνύει το Θεό, είτε τις Γραφές και ρύθμιζε το τι είναι δυνατόν επιστημονικά βάσει αυτών). Τώρα που πλέον δεν μπορεί να το κάνει και η επιστήμη ξαφνικά αρχίζει και της επιτίθεται έμμεσα με πορίσματα που χτυπάνε δόγματα, ξαφνικά βγαίνει και λέει “Τόσο καιρό λέγαμε βλακείες. Τελικά η επιστήμη δεν μπορεί να αποδείξει τίποτα για το Θεό. Νon overlapping magisteria!! (ΝΟΜΑ)” Είναι το ίδιο με το να παίζεις τάβλι, να απαιτείς ο αντίπαλος να σέβεται τους κανόνες του παιχνιδιού, αλλά και κάθε φορά που ο αντίπαλος ρίχνει ζαριά που δε σε συμφέρει, να τον βάζεις να ξαναρίχνει και εσύ να ρίχνεις συνέχεια μέχρι να φέρεις αυτό που θες. Ή πιο απλά “μονά-ζυγά δικά μου”.
Εννοείται πως κανείς λογικός άνθρωπος δε θα αποδεχτεί τη ΝΟΜΑ τώρα πλέον! Άμα ήταν βασικό δόγμα του Χριστιανισμού εξ αρχής, δε θα υπήρχε κανένα πρόβλημα (αλλά τότε δε θα υπήρχε και Μεσαίωνας, θα μου πεις και όλη η συζήτηση αυτή δε θα γινόταν καν).
@Ανδρέας
Εννοώ με πραγματικά (αντικειμενικά) ποιοτικά κριτήρια, υγεία διατροφή, εκπαίδευση κλπ. Τις ανάγκες του κάθε ενός θα προσπαθήσει ο κάθε ένας να τις ικανοποιήσει έτσι και αλλιώς σε ότι και αν πιστεύει.
Αντώνης
Αυτό λέω και εγώ,ο πιστός πιστεύει πως σε όλα αυτά θα τον βοηθήσει ο θεός σε συνεργασία και με δικές του προσπάθειες και ο άθεος πιστεύει πως όλα θα γίνουν από προσπάθειες του ανθρώπου.
Evan T
Μέχρι και τα 1700 ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ πως θεωρούνταν πως ο Θεός αποδεικνύονταν “επιστημονικώς”.
Λογικό,αφού επιστήμη τότε βασιζόταν στην παρατήρηση του ουρανού και των φαινομένων με γυμνά μάτια και γινόταν εξαγωγή συμπερασμάτων μέσω υποκειμενικών πεποιθήσεων.Σήμερα η επιστήμη δεν έχει καμία σχέση με την επιστήμη εκείνης της εποχής,το κακό όμως με τη σύγχρονη επιστήμη είναι ότι έχει κρατήσει κάποια κατάλοιπα από εκείνη της παλαιάς εποχής,εκείνοι πίστευαν πως μπορούν όλα να αποδειχτούν μέσω παρατηρήσεων με το μάτι,σήμερα πολλές φορές απορρίπτουν ιδέες εξ αιτίας του ότι δεν μπορούν να αποδειχτούν μέσω επαναλαμβανόμενων παρατηρήσεων με διάφορες επιστημονικές μεθόδους.
Mάλλον δεν διάβασες καλά τι γράφει πιο πάνω (https://onthewaytoithaca.wordpress.com/2009/12/19/theistiki-kosmogonia/#comment-838), το “κακό” με την σύγχρονη επιστήμη είναι τελικά ότι έμμεσα -όπως αναφέρει ο ΕβανΤ- έρχεται σε σύγκρουση με τα θρησκευτικά δόγματα και δοξασίες.
Να το πούμε αλλιώς: Αν αφήσεις τον άνθρωπο να δεχτεί ότι υπάρχει διαθέσιμο σε γνώση χωρίς να του πεις το παραμικρό για θεούς και δαίμονες και, όταν φτάσει σε μια ηλικία πνευματικής ωριμότητας ικανής, αρχίσεις να του τα λες, αν δεν βάλει τα γέλια, θα είναι πάάάρα πολύ σκεπτικός για τους λόγους που έχεις να του λες όλα αυτά τα παράλογα.
Evan T
Να πω και κάτι άσχετο με τη συζήτηση που πιάσαμε τώρα,αλλά σχετικό με το άρθρο;
Το ότι ο θεός νιώθει αγάπη και έφτιαξε το σύμπαν και εμάς,γιατί δεν δείχνει τελειότητα; εμείς λέμε ένα ον που αγαπάει δεν μπορεί να είναι τέλειο,αλλά μήπως αυτό είναι κάτι που το ορίζουμε εμείς; όταν λέμε ο θεός είναι τέλειος,εννοούμε ότι δεν κάνει λάθη,όχι ότι δεν αγαπάει.Το ότι η αγάπη δείχνει αδυναμία αυτό το ορίζουμε εμείς που συνήθως όταν αγαπάμε κάτι/κάποιον δείχνει ότι έχουμε ανάγκη από αυτό/αυτόν,μήπως με αυτό το χαρακτηριστικό μας ερμηνεύουμε και το θεό;; γιατί ο θεός όταν αγαπάει δεν το κάνει από εξάρτηση,απλώς δημιούργησε κάποια πράγματα επειδή του άρεσαν.Κατ΄εμέ τουλάχιστον η αγάπη του θεού δεν είναι σημάδι μη τελειότητας,εμείς προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε το θεό βασιζόμενοι σε δικά μας πρότυπα,κάτι το οποίο είναι λάθος.
Αγαπητέ Ανδρέα,
διακρίνω μία σύγχυση στις έννοιες…
Η αγάπη δεν δηλώνει αδυναμία, δηλώνει ατέλεια, όπως και όλα τα συναισθήματα.
Ένα τέλειο ον (με την έννοια που έχει το τέλειο) δεν έχει ανάγκες και δεν εκδηλώνει συναισθήματα. Αυτό λέει η λογική.
Η λογική δεν σχετίζεται με πρότυπα, είναι νοητική λειτουργία.
Η λογική είναι μία κατάκτηση του ανθρώπινου νου, ενώ τα πρότυπα είναι τάσεις που διαφοροποιούνται με τον χώρο, τον χρόνο κλπ κλπ.
Το ότι οι περί θεού (και θεών) θεωρίες είνα ανθρώπινα δημιουργήματα, είναι δεδομένο, αφού δεν υπάρχει τίποτα που να αποδεικνύει την όποια αποκάλυψη και εδώ μπαίνει θέμα επιστήμης που εξετάζει και μελετά.
Το να λέει κανείς ότι θέλει (π.χ. “ο Θεός παρέδωσε ο ίδιος τις δέκα εντολές στον Μωυσή”) είναι ένα πράγμα, το να τον πιστεύουν όμως είναι ένα άλλο…
Το να λες ότι “ο θεός δημιούργησε κάποια πράγματα επειδή του άρεσαν”, είναι εντελώς αυθαίρετο, αφού δεν μπορείς να ξέρεις τι είχε στο “μυαλό” του..!
Πρώτον, γιατί δεν μπορεί να του άρεσε κάτι που δεν ήξερε μέχρι να το δημιουργήσει και δεύτερον γιατί δεν ξέρεις αν αυτά που δημιούργησε είναι οι πρώτες του απόπειρες, ή οι δεύτερες (τρίτες κλπ) βελτιωμένες. Πώς ξέρεις ότι δεν έφτιαξε πρώτα κάτι που δεν του άρεσε και το πέταξε για να φτιάξει κάτι άλλο; Τώρα, το πού το πέταξε, είναι μια άλλη ιστορία…
Θέλω να πω ότι, αφού μάλιστα λέτε (οι πιστοί) “άγνωσται αι βουλαί του Κυρίου”, πώς μπορείτε να ξέρετε τι του αρέσει και τι όχι;
Αναφέρεται πουθενά ότι “αυτό … του αρέσει του Θεού”, ή, “αυτό … δεν του αρέσει”;
Ή, απλώς επειδή τα έφτιαξε, υποθέτετε ότι του άρεσαν;
Και το διάβολο έφτιαξε, αλλά υποτίθεται ότι δεν του αρέσει, αφού του πάει κόντρα…
Τώρα, πώς ένα τέλειο ον φτιάχνει αγγέλους και ένας του προκύπτει διάβολος, είναι απορίας άξιον για την υποτιθέμενη “Παντοδυναμία” του…
Ίσως να μην θέλεις να αντιληφθείς το παράδοξο της όλης κατάστασης, αλλά δυστυχώς, υπάρχει!
Από την άλλη μεριά, εκείνο που δεν υπάρχει, είναι το αδιέξοδο στο οποίο θα έφταναν οι επιστήμονες αναζητώντας απαντήσεις για το Σύμπαν και την δημιουργία του, που θα οδηγούσε στην υπόθεση ότι “κάτι που δεν μπορούμε να καταλάβουμε, κάτι ανεξήγητο αλλά νοήμον, έχοντας ένα σχέδιο που δεν ξέρουμε αλλά βλέπουμε τα σημάδια της ύπαρξής του (του σχεδίου), κατασκεύασε αυτό που λέμε Σύμπαν”.
Ε, λοιπόν αυτό το αδιέξοδο δεν υπάρχει!
Τι να κάνουμε τώρα;
EmilofCrete
Αδυναμία το ανέφερα επειδή το είχα διαβάσει κάπου στο κείμενο του άρθρου,μπορεί και να κάνω λάθος,όπως και να έχει όταν λέω αδυναμία εννοώ τη ατέλεια.
Ένα τέλειο ον (με την έννοια που έχει το τέλειο) δεν έχει ανάγκες και δεν εκδηλώνει συναισθήματα. Αυτό λέει η λογική.
Ακριβώς,όπως τα λες,σύμφωνα με τη λογική και σύμφωνα με την έννοια τέλειο την οποία ορίζει ο άνθρωπος,σύμφωνα με τα δικά του πρότυπα συμπεριφοράς και ορισμών που δίνει.Η λογική είναι νοητική λειτουργία που πατάει επάνω στα πρότυπα για να εκφραστεί,π.χ πρότυπο για εμάς είναι όταν κάποιος αγαπάει να έχει ανάγκη από το αντικείμενο της αγάπης,γιατί έτσι συμβαίνει και αυτό γνωρίζουμε,αυτό έχουμε μάθει,αυτό καταλαβαίνουμε,το να παίρνεις αυτά τα χαρακτηριστικά και να τα δίνεις αυθαίρετα στο θεό,είναι μέγα σφάλμα.
Το να λες ότι “ο θεός δημιούργησε κάποια πράγματα επειδή του άρεσαν”, είναι εντελώς αυθαίρετο, αφού δεν μπορείς να ξέρεις τι είχε στο “μυαλό” του..!
Κάποια πράγματα αναφέρονται στο λόγο του θεού,λέει έκανε το φώς και είδε πως είναι καλό και το ξεχώρισε από το σκότος,και ούτω καθεξής για τα διάφορα δημιουργήματα του ως και τον άνθρωπο,που αναφέρονται στη βίβλο.Αυτό δείχνει ότι έκανε κάποια πράγματα που του άρεσαν.
Ίσως να μην θέλεις να αντιληφθείς το παράδοξο της όλης κατάστασης, αλλά δυστυχώς, υπάρχει!
Εγώ ζω με την άποψη ότι το περιορισμένο μυαλό του ανθρώπου γεννά πολλά παράδοξα για το θεό,όμως μια ημέρα μετά το θάνατο θα τα καταλάβουμε όλα.
Ε, λοιπόν αυτό το αδιέξοδο δεν υπάρχει!
Τι να κάνουμε τώρα;
Υπάρχει δυστυχώς για αυτούς,από τη στιγμή που έχουν βρει τη σύσταση μόνο του 4% του υλικού,μόνο του υλικού,σύμπαντος και τίποτα παραπάνω και απόδειξη μη ύπαρξης θεού όχι,η θεωρία του θεού δεν καταρρίπτεται…
Κάποια πράγματα αναφέρονται στο λόγο του θεού,λέει έκανε το φώς και είδε πως είναι καλό και το ξεχώρισε από το σκότος,και ούτω καθεξής για τα διάφορα δημιουργήματα του ως και τον άνθρωπο,που αναφέρονται στη βίβλο.Αυτό δείχνει ότι έκανε κάποια πράγματα που του άρεσαν.
Εδώ υπεισέρχεται ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα που καλό θα ήταν να μην το πιάσουμε εδώ·ο θέμα της αξιοπιστίας των ιερών κειμένων (όχι του Χριστιανισμού μόνο, αλλά γενικότερα). Το μόνο που θα πω είναι να προσέχεις τις βεβιασμένες συνδέσεις. Το να περάσεις από το “υπάρχει Δημιουργός – Θεός” στο “η Βίβλος περιγράφει αυτόν τον Θεό” είναι ένα αδικαιολόγητα τεράστιο άλμα.
από τη στιγμή που έχουν βρει τη σύσταση μόνο του 4% του υλικού
Τι νόημα έχε να το αναφέρεις αυτό; Αφού και το 100% να ανακαλυφθεί, πάλι θα πεις ότι ο Θεός δεν αποδεικνύεται.
πρότυπο για εμάς είναι όταν κάποιος αγαπάει να έχει ανάγκη από το αντικείμενο της αγάπης,γιατί έτσι συμβαίνει και αυτό γνωρίζουμε,αυτό έχουμε μάθει,αυτό καταλαβαίνουμε,το να παίρνεις αυτά τα χαρακτηριστικά και να τα δίνεις αυθαίρετα στο θεό,είναι μέγα σφάλμα.
Ενώ το να παίρνεις ένα ολόκληρο ανθρώπινο συναίσθημα, να του απομακρύνεις στοιχεία που αποτελούν βασικό στοιχείο του ορισμού του και να το αποδίδεις σε μια θεότητα δεν είναι;
Πρόσεξε λίγο τα επιχειρήματά σου διότι διαρκώς στριμώχνεις τον εαυτό σου σε αγνωστικιστικές γωνίες. Για την ακρίβεια τα περισσότερα που λες είναι αγνωστικιστικά, όπως το να υποθέτεις ιδιότητες και χαρακτηριστικά αφαιρώντας βασικά τους χαρακτηριστικά και υποθέτοντας ότι δεν μπορούμε να ξέρουμε αν υπάρχουν κι αυτά. Δεν αποδέχεσαι τον Αγνωστικισμό, όμως· είσαι Χριστιανός. Τι συμβαίνει λοιπόν και ενώ προσφέρεις τέτοια επιχειρήματα, δεν ακολουθείς την λογική τους εξέλιξη στον Αγνωστικισμό;
Εν πάσι περιπτώσει εγώ βάσισα το σκεπτικό μου στο επίπεδο των επιθυμιών, όχι των συναισθημάτων.
από τη στιγμή που έχουν βρει τη σύσταση μόνο του 4% του υλικού
Αυτή η πρόταση είναι εντελώς λάθος. Το έχουμε ξανασυζητήσει νομίζω, Ανδρέα.
Πρέπει να σου λείπει κάτι για να το επιθυμείς και η έλλειψη σημαίνει ατέλεια. Ο Θεός δεν μπορεί να είναι τέλειος και να επιθυμεί. Δεν μπορεί να είναι τέλειος και να του λείπει κάτι (ειδικά κάτι που μπορούν να του προσφέρουν ατελή, υλικά όντα).
Ο θεός δημιουργεί όντα με κύριο αίτιο τη χαρά που δίνει η ίδια η ζωή και η ύπαρξη σε κάθε ον,δηλαδή δεν είναι εξαρτημένςο από κάτι ο θεός,απλώς δημιουργεί γιατί είναι ον ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ,του αρέσει να δημιουργεί…ένας ζωγράφος γιατί ζωγραφίζει πίνακες;; επειδή είναι εξαρτημένςο από αυτούς;;; καλά στη σημερινή εποχή του χρήματος και του κέρδους μπορεί,αλλά στις παλαιότερες εποχές η ζωγραφική ήταν δημιουργία για απόλαυση για ευχαρίστηση,επειδή είναι όμορφο το να ζωγραφίζεις…έτσι και ο θεός,αρέσκεται στο να δημιουργεί.Τώρα όσον αφορά την αγάπη δεν δείχνει αδυναμία από πλευράς θεού,απλούστατα θέλει τα όντα που δημιούργησε να βρίσκονται σε αρμονία μαζί του,σε πνεύμα αγάπης και ειρήνης,να τον αποζητούν….
Βασικά η δημιουργία ΕΙΝΑΙ ανθρώπινη ανάγκη. Αυτή είναι προσωπική μου διαπίστωση, αλλά και η δική σου διατύπωση το προδίδει. “Η δημιουργία είναι απόλαυση”. Δε διαφωνώ. Σου λείπει το αίσθημα απόλαυσης, οπότε π.χ. ζωγραφίζεις για να δώσεις στον εαυτό σου ικανοποίηση (αν όχι για την ικανοποίηση του να προσφέρεις και σε άλλους απόλαυση).
Καλώς ή κακώς πρέπει να μιλήσουμε με ανθρώπινους όρους και σε ανθρώπινο επίπεδο δεν υπάρχει επιθυμία χωρίς έλλειψη. Φυσικά το ερώτημα είναι αν μια θεότητα μπορεί να έχει ανθρώπινες αδυναμίες και να εξακολουθεί να θεωρείται θεός. Εξ ου και η επικούρεια αντίληψη περί θεϊκής μακαριότητας ως αέναης ενδοσκόπησης και μη δραστηριοποίησης σε υλικό επίπεδο.
@ Evan T
Κατ αρχάς τι γίνεται φίλε Evan T;;; καλά;; έχω λίγο καιρό να μπω.
Ε ναι,ο θεός το είπε,είμαστε καθ΄εικόνα και ομοίωση με αυτόν,μας αρέσει να δημιουργούμε,αρέσει και στο θεό να δημιουργεί,είναι απόλαυση,αλλά εξαρτάται πως το βλέπει ο καθένας,εγώ προσωπικά δεν πιστεύω ότι δείχνει αδυναμία το να θέλεις να δημιουργείς,…βέβαια υπάρχει και η διαφοροποίηση,ο άνθρωπος δημιουργεί είτε γιατί του αρέσει είτε γιατί έχει απώτερους σκοπούς,οικονιμικούς και διάφορους,ο θεός όμως δημιουργεί και για να δώσει τη χαρά της ζωής σε κάποια όντα όπως οι άνθρωποι και οι άγγελοι.Η διαφορά έγκειται στο ότι ο άνθρωπος δημιουργεί άψυχα αντικείμενα που τα απολαμβάνει ο ίδιος,ενώ ο θεός δημιουργεί άλλα όντα για να χαίρονται την ίδια τους την ύπαρξη μαζί με το δημιουργό.
Ο άνθρωπος δημιουργεί κυρίως άψυχα αντικείμενα με γνώμονα την προσωπική του ευχαρίστηση,ο θεός δημιουργεί έμβια όντα με κύριο αίτιο την ευχαρίστηση που προσφέρει σε αυτά τα όντα η ύπαρξή τους και η χαρά είναι αμοιβαία ανάμεσα στο δημιούργημα και στον δημιουργό και ο θεός το ξέρει αυτό,γι αυτό δημιουργεί όντα για να απολαμβάνουν αυτή την αμοιβαιότητα και ο άνθρωπος κάποτε απολάμβανε αυτή την αμοιβαιότητα κοντά στο θεό,αλλά τη χάλασε και ξέπεσε της χάριτος του θεού γιατί δέχτηκε να συνεργαστεί με με τον μεγαλύτερο εχθρό του,τον Σαμαέλ (Διάβολος) ο οποίος μισεί αφάνταστα τον άνθρωπο.
Αγαπητέ Ανδρέα,
για χάρη της κουβέντας, να σου πω ότι:
– και ο άνθρωπος δημιουργεί έμβια όντα, από τον εαυτό του (αναπαραγωγή) για ευχαρίστηση κυρίως δική του, αλλά και στις λίγες καλές περιπτώσεις και για δική τους, όπως και άλλα (υβρίδια ζώων, γενετικά τροποποιημένα) για χρηστικούς ή άλλους λόγους, όπως “ράτσες” σκυλιών ή προβάτων κλπ κλπ
– το ότι ο θεός δημιούργησε τους ανθρώπους για να χαίρονται όχι μόνο δεν αναφέρεται πουθενά, αλλά μάλλον ισχύει το αντίθετο, εκτός κι αν εννοείς τους πρωτόπλαστους πριν το “προπατορικό αμάρτημα”, όπου νομίζω πως όλοι πλέον το θεωρούν παιδικό παραμύθι…
– αν ο διάβολος όπως λες μισεί αφάνταστα τον άνθρωπο, είναι εντυπωσιακό το ότι τελικά συνεργάζεται περισσότερο μαζί του από ότι ο θεός… Δεν είναι οξύμωρο;
– αυτό πάντως που πιο πάνω εννοείται με την αδυναμία που η δημιουργία εκφράζει και το πώς δεν συνάδει με την “Παντοδυναμία” ή την “τελειότητα” του θεού, είναι το γεγονός πως (η) δημιουργία είναι κυρίως η “ανάγκη για έκφραση”, όπου, η ανάγκη, δηλώνει την αδυναμία του δημιουργού, άσχετα με το αποτέλεσμα.
Ένα τέλειο και παντοδύναμο ον, δεν έχει λόγο να εκφραστεί, ούτε την ανάγκη να το κάνει.
Αυτό είναι το παράδοξο.
Αν τώρα, ένα τέλειο και παντοδύναμο ον είναι μόνο του και προϋπάρχον σε ένα απέραντο (!) κενό, το να κάτσει να φτιάξει ένα Σύμπαν ολόκληρο και με όντα όπως οι άνθρωποι, είτε για να παίξει το έκανε, είτε για να μην είναι μόνο(ς) του…
(Παντοδύναμο ίσως, τέλειο όμως όχι. Μάλλον “παιδί”)
Άλλος λόγος δεν διαφαίνεται, μάλιστα δε, ούτε έχει μπορέσει να υποστηριχτεί από κάπου, και εκεί κολλάει η περί επιστήμης προηγούμενη (δική μου) αναφορά.
Και φυσικά, ούτε οι ίδιοι της θρησκείας έχουν καταφέρει να το υποστηρίξουν, παρά μόνο με την “κυκλική λογική”, η οποία, ως γνωστόν, αυτοαναιρείται…
Τέλος, εκεί που έχει φτάσει ο άνθρωπος -στα αρνητικά τουλάχιστον, πέρα από τα επιτεύγματα της επιστήμης-, μόνο με (την) συνεργασία θεού-διαβόλου εξηγείται, παρά με την υποτιθέμενη διαμάχη τους..!
αν ο διάβολος όπως λες μισεί αφάνταστα τον άνθρωπο, είναι εντυπωσιακό το ότι τελικά συνεργάζεται περισσότερο μαζί του από ότι ο θεός… Δεν είναι οξύμωρο;
Συνεργάζεται για να τον οδηγήση στην απώλεια,αν εγώ ήθελα να σε ξεγελάσω να είσαι σίγουρος ότι δεν θα εμφανιζόμουν σε εσένα ως κάποιος που θέλει το κακό σου,αλλά ως ο σωτήρας σου.
εκτός κι αν εννοείς τους πρωτόπλαστους πριν το “προπατορικό αμάρτημα”, όπου νομίζω πως όλοι πλέον το θεωρούν παιδικό παραμύθι…
Αυτό εννοώ,πριν το προπατορικό αμάρτημα,πλέον είναι δυστηχησμένος γιατί δέχτηκε να βάλει το διάβολο στη ζωή του.Επίσης το ότι είναι παραμύθι όλα αυτά που αναφέρονται στο κεφάλαιο γέννεσις αλλά και γενικά όλα αυτά τα οποία δεν πιστεύεται εσεις οι άθεοι,δεν μπορεί να ειπωθεί με σιγουριά…παραμύθι μπορεί να είναι για εσάς…
και ο άνθρωπος δημιουργεί έμβια όντα, από τον εαυτό του (αναπαραγωγή) για ευχαρίστηση κυρίως δική του, αλλά και στις λίγες καλές περιπτώσεις και για δική τους, όπως και άλλα (υβρίδια ζώων, γενετικά τροποποιημένα) για χρηστικούς ή άλλους λόγους, όπως “ράτσες” σκυλιών ή προβάτων κλπ κλπ
Αφού πρώτα του έχει δωθεί αυτή η δυνατότητα αναπαραγωγής από το θεό και αφού έχει δημιουργηθεί από αυτόν…
Ένα τέλειο και παντοδύναμο ον, δεν έχει λόγο να εκφραστεί, ούτε την ανάγκη να το κάνει.
Αυτό είναι το παράδοξο.
Όντως,για εμάς είναι παράδοξο.Αλλά είναι τέλειος και ας έχει (*ανάγκη) έκφρασης…αλλά πιστεύω η λέξη ανάγκη δεν ισχύει για το θεό,ανάγκη θα ήταν αν ένιωθε ότι δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει φυσιολογικά χωρίς να δημιουργήσει όντα με λογική…όμως ο θεός θα μπορούσε κάλλιστα να υπάρχει και χωρίς να φτιάξει ανθρώπους και αγγέλους,πράγμα που σημαίνει ότι δεν του είναι απαραίτητα στο βαθμό που να μην μπορεί να υπάρχει φυσιολογικά και να μην είναι ευχαριστημένος.Επίσης η ανάγκη έκφρασης δεν είναι ο μόνος λόγος,ο θεός έφτιαξε τους αγγέλους σαν μεσολαβητές και τελεστές των θελημάτων του,σαν βοηθούς του δηλαδή…για την ακρίβεια λέγεται ότι έφτιαξε τους αγγέλους (αγγελιοφόροι) για να μεταφέρουν το όποιο μήνυμα-θέλημα του θεού και τους ελοχίμ οι οποίοι εκτελούν στην πράξη το θέλημά του.
Ας μην τρελαινόμαστε. Όταν η εβραϊκή μυθολογία σκαρφίστηκε αγγέλους δεν είχε δημιουργηθεί ακόμα το δόγμα της απειροτελειότητας, ούτε ο Γιαχβέ ήταν ο μοναδικός θεός στο Χαναανικό πάνθεο. Σε ένα πάνθεο με θεούς-βασιλείς η έννοια των αγγελιοφόρων είναι απόλυτα λογική (βλ. και ελληνική μυθολογία). Σιγά να μην ασχολούνταν κοτζάμ θεότητες να παραδίδουν μηνύματα οι ίδιες. Αυτές οι αντιφάσεις είναι αναμενόμενες σε μια εξελισσόμενη θρησκεία.
Θα χωρίσω το σχόλιο μου σε τρία μέρη (εμπνευσμένος από τον τριαδικό θίασο του χριστιανισμού). Ζητάω προκαταβολικά συγνώμη για το μακροσκελέστατο μου σχόλιο, αλλά μάλλον ο ρωμαϊκός ήλιος και οι καθολικές εκκλησιές που επισκέφτηκα τις τελευταίες μέρες, με χτύπησαν κατακέφαλα με μυστικιστικό θεόπνευστο παλμό. Είναι η πρώτη και τελευταία φορά που καταχρώμαι με ένα φαραωνικό σχόλιο το φιλόξενο και το αξιόλογο blog του ομοϊδεάτη Evan.
Evan έγραψε: “Γιατί, λοιπόν, έπλασε ο Γιαχβέ το σύμπαν; Ήθελε να νιώσει τη χαρά της δημιουργίας; …Ο Θεός δεν μπορεί να είναι τέλειος και να επιθυμεί. Δεν μπορεί να είναι τέλειος και να του λείπει κάτι (ειδικά κάτι που μπορούν να του προσφέρουν ατελή, υλικά όντα…”
Αυτή η παράγραφος σχεδόν ανατρέπει εκ βάθρων το κολοσσιαίο χάρτινο πύργο, στον οποίο κατοικεί η αυτού παντοδύναμη θειοτάτη μακαριότης μεγαλειότης. ( δεν αναφέρομαι στον Ποντίφικα ή τον Αρχιεπίσκοπο… αλλά στο υπερφυσικό αρχιτέκτονα του σύμπαντος)
Κανένα πειστικό επιχείρημα δεν μπορεί να επικαλεστεί το ιερατείο του Ανύπαρκτου προκειμένου να γεφυρώσει το αβυσσαλέο χάσμα της τελειότητας και των ατελών επιθυμιών του. Είναι δύο έννοιες απόλυτα ασύμβατες. Φυσικά, ο θρησκομανής θα σπεύσει να αλυχτήσει με φρενίτιδα ότι ο Θεός ξεφεύγει από τα όρια της λογικής και είναι ο φορέας της υπερβατικής συνείδησης. Φυσικά, λησμονούν το ασήμαντο (κατά αυτούς) γεγονός ότι δεν υπάρχει ούτε μια έγκυρη μαρτυρία για δείγμα, από την οποία να συνάγουμε ότι το Υπερδύναμο Ον μας αποκαλύφθηκε με κάποιον εξωαισθητηριακό τρόπο.
Προσωπικά, αρνούμαι να εμπλακώ σε φανταστικές καταστάσεις, και προσπαθώ πάντοτε να κατανοώ το οτιδήποτε- πριν αποτιμήσω την αξία κάποιας φιλοσοφικής πεποίθησης, πολιτικής άποψης ή χιμαιρικής ιδεατής θρησκευτικής θέασης. Φυσικά η φιλοσοφία και η επιστήμη της πολιτικής, δεν είναι επ’ ουδενί “αξιακά” ισοδύναμές με την φολκλορική μυθολογία της θρησκείας- διότι η τελευταία βρίσκεται εκτός πλαισίου της ορθολογικής μας ικανότητας και το κυριότερο, εκτός πλαισίου κριτικής. Επειδή η κατανόηση απαιτεί απόδειξη, θεωρώ τουλάχιστον τραγελαφικά άχρηστη και ανίκανη την θρησκεία να ανιχνεύσει την ανύπαρκτη παρουσία του, και γι’ αυτό θα προσεγγίσω τον Θεό με τα εργαλεία της επιστήμης και της φιλοσοφίας… και ολίγον fantasy λογοτεχνία με πινελιές τρομοφόρας ψυχολογίας .
Θα ξεκινήσω να ιχνηλατώ την Θεία του Χάρη, προσεγγίζοντας το αντιθετικό ζεύγος της τελειότητας και επιθυμίας.
Ας υποθέσουμε ότι ο Θεός δεν είναι απόλυτα τέλειος. Τότε θα είχαμε μια ικανοποιητική και εύλογη αιτιολόγηση της ανάγκης της δημιουργίας του κόσμου. Προκύπτει αυτομάτως όμως, ένα αξεπέραστο πρόβλημα. Αν ο Θεός δεν ενσαρκώνει την υπέρτατη τελειότητα, τότε τίποτα δεν μας διαβεβαιώνει για την πολυπόθητη σωτήρια του κόσμου. Και ένας κόκκος ατέλειας στον Θεό ανασκευάζει όλα τα δόγματα των μεγάλων θρησκειών, και αφήνει περιθώρια ο Θεός να τα κάνει κάποτε θάλασσα ή πιο σωστά να προκαλέσει ένα κοσμικό ουρανομήκες τσουνάμι , και γιατί όχι, να ισοπεδωθεί και το ίδιο το σύμπαν από κάποιο απερίσκεπτο του σφάλμα.
Επομένως, η θρησκεία και το πνευματικά ακρωτηριασμένο ποίμνιο έχει την απαίτηση ο Θεός να είναι τέλειος, ώστε η πίστη τους να είναι εδραιωμένη σε κάτι στέρεο και μόνιμο.
Θα σεβαστώ αυτό το αίτημα και θα δεχτώ αξιωματικά την τελειότητα του. Ας δούμε τώρα το σκέλος των “ελλειπτικών” επιθυμιών.
Θα μπορούσαμε να εικάσουμε ότι δημιούργησε τον κόσμο δίχως κάποιο σκοπό, τελείως τυχαία. Ο Ντεϊστικός Θεός όμως, είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει, είναι ένα και το αυτό για τα νευρωτικά και συμπλεγματικά ανθρωποειδή- που έχουν την ανάγκη πλατωνικής επαφής με ένα ανώτερο ον. Για να έχει νόημα ο Θεός θα πρέπει να έχει πρωτεύοντα και κυρίαρχο λόγο στην διαχείριση του κόσμου, επομένως θα πρέπει και να πυροδότησε εκούσια την ζωογόνα δραστηριότητα της δημιουργίας. Ένας Θεός κλεισμένος στο συνεκτικός δίκτυο του χωροχρονικού εαυτού του και αποκομμένος από τον κόσμο δεν γίνεται αποδεκτός, διότι δεν ικανοποιεί τις ενστικτώδεις προσδοκίες- ευσεβείς μας πόθους. Αρά πρέπει να συμφιλιώσουμε με κάποιο τρόπο στην τελειότητα της φύσης ενός προσωπομορφικού έλλογου όντος του με την ατέλεια των επιθυμιών.
Αν διανύσουμε το πλήρες φάσμα των σουρεαλιστικών ερμηνειών, ίσως η μόνη ευφάνταστη εξήγηση που μπορεί να σταθεί, είναι η ύπαρξη δύο ή περισσότερων Θεών (θα θεωρήσω αυθαίρετα την ύπαρξη μόνο δύο Θεών χάριν απλούστευσης) . Γιατί όμως αν υποθέσουμε ότι η βαθύτερη αιτία του κόσμου πηγάζει από μια μη μονοθεϊστική μοναρχία, το πρόβλημα της ατέλειας των επιθυμιών αίρεται;
Να τονίσω ότι οι Θεοί είναι απαραίτητο να είναι και οι δύο εξίσου παντοδύναμοι. Δηλαδή, όχι σαν το ζεύγος Θεός- Σατανάς, καθώς ο τραγόμορφος κλόουν με την κατσικίσια ουρά είναι σαφώς κατώτερος του αγαπησιάρη Γιάχβε.
Μα θα μου πει κάποιος, ότι ο Τριαδικός Θεός του χριστιανισμού είναι τρία άτομα σε ένα. Προσπερνώντας την γελοιότητα αυτού του δόγματος (με τον Σαδομαζοχιστικό Πατέρα, τον μάγο τρίτης διαλογής – αρχιραβίνο Χριστό και το πτερωτό Holy φρικαλέο Ghost), εννοώ ότι οι δύο Θεοί θα πρέπει να είναι τελείως διαφορετικά πρόσωπα. Δύο ξεχωριστές Παντοδύναμες οντότητες. Σαν να λέμε βαρύτητα και ηλεκτρομαγνητική δύναμη ή ασθενής και ισχυρή δύναμη, πριν αυτές ενοποιηθούν με την θεωρία των χορδών και αργότερα με την “μεμβρανώδη” θεωρία Μ (φυσικά, δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμα η εγκυρότητα της θεωρίας, αλλά προς τα εκεί βαδίζουν τα επιστημονικά τεκταινόμενα ειδικά με τα πειράματα στον επιταχυντή των αδρονιών του Cern).
Το ερώτημα όμως παραμένει. Γιατί η προσθήκη ενός επιπλέον Θεού, λύνει το πρόβλημα;
Για τον απλούστατο λόγο, ότι προκύπτει ο ανταγωνισμός δύο παντοδύναμων υπάρξεων.
Πριν όμως διαλευκάνω την συσκοτισμένη μου σκέψη σχετικά με τον Θείο ανταγωνισμό, ας κάνω μια εικασία πως προέκυψε το ζεύγος των Θεών. Θα αποφύγω να εμπλακώ σε μια άπειρη αναδρομή και ακολουθία εικονολογικών ακροβασιών και θα στηριχτώ στην σύγχρονη επιστημονική γνώση.
Σύμφωνα με την ενοποιητική Θεωρία Μ, το Big Bang ενδέχεται να είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης της μεμβράνης του Σύμπαντος μας με ένα άλλο παράλληλο σύμπαν. Θα μπορούσε όμως αυτή η σύγκρουση αντί για την έναρξη της συμπαντικής έκρηξης, να αποτέλεσε απλώς το έναυσμα της ανάδυσης στο “κενό” των δύο Θεών. Θα μπορούσε μια τέτοια σύγκρουση να πυροδοτήσει το οτιδήποτε…”έτυχε” στο “ευλογημένο” μας σύμπαν να προέκυψαν οι δύο Θείες υπάρξεις.
Φανταστείτε δύο τέλεια και απείρως παντοδύναμα όντα να βρίσκονται στην ίδια χωροχρονική μεμβράνη, ταυτόχρονα. Μια υπόθεση θα ήταν ότι ως τέλειοι που είναι, θα μπορούσαν να μοιραστούν το πεπερασμένο κενό και να συνυπάρξουν. Αλλά δεν θα ήταν και παράλογο να εικάσουμε, ότι η τελειότητα τους θα ορεγόταν όλο το σύμπαν για τον εαυτό της. Και σε αυτό το σημείο υπεισέρχεται η επιθυμία που λέγαμε στην αρχή, αλλά αυτή την φορά αντανακλάται από την Θεϊκή “άμιλλα” και όχι από κάποια έλλειψη, συναισθηματική ατέλεια ή ερωτική λιμπιστική επιθυμία για τα ανθρώπινα μυρμήγκια.
Πώς όμως θα αποφασιζόταν ποιός από τους δύο θα αναγορευτεί ο μοναδικός Αυτοκράτορας του Σύμπαντος;
(Επειδή συστηματικά δίνω ιδιαίτερη έμφαση στην ρόλο της θεωρίας των παιγνίων, σε οτιδήποτε συλλαμβάνω ενορατικά, θεωρώ ότι πίσω από την διεκπεραίωση οποιουδήποτε “ανεξήγητου” αινίγματος, κρύβεται πάντοτε ο συμπαντικός νόμος του Παιγνίου. Όταν η σκέψη μου αγγίζει τις μεταφυσικές σφαίρες και δεν είναι ισχυρά θωρακισμένη από τον ορθό λόγο, το παιχνίδι για εμένα συνιστά την προέκταση κάθε μυστήριας βούλησης και ονειρικού σκοπού. )
Η συμφωνία θα μπορούσε να έχει ως εξής: Ο Α Θεός θα κατασκεύαζε την απρόσωπη πλατφόρμα του παιγνίου, το σύμπαν. Και ο Β Θεός θα δημιουργούσε το έλλογο πεπερασμένο ον, που θα είχε εν δυνάμει την ικανότητα να τιθασεύσει τον υλικό κόσμο.
Και το Θεϊκό στοίχημα θα μπορούσε να είναι το ακόλουθο: Ο Θεός Α στοιχηματίζει ότι ο άνθρωπος θα αποτύχει και θα αυτοκαταστραφεί δίχως να μπορέσει να αποικήσει το διάστημα. Ο Θεός Β κάνει “all in” με βακχική νοσηρή τρέλα ότι ο άνθρωπος θα μπορέσει να κυριαρχήσει σε όλη την πλάση, αξιοποιώντας τις θείες του πεπερασμένες δυνάμεις. Όποιος κερδίσει το στοίχημα, θα αποκτήσει ως τρόπαιο το σύμπαν. Ο χαμένος Θεός θα εκμηδενιστεί ή μια άλλη εναλλακτική θα ήταν να αυτοεξοριστεί σε άλλο παράλληλο άγνωστο σύμπαν.
Φυσικά, αυτή η παιχνιδιάρικη θεωρία επιδέχεται σοβαρή αμφισβήτηση, επειδή όλη αυτή την καρναβαλική παράσταση την συνέθεσα τελείως αυθαίρετα στο μυαλό μου (όπως ακριβώς έχουν κάνει όλες οι θρησκείες από αρχαιότατων χρόνων και ιδιαιτέρως οι ψαράδες και γιδοβοσκοί συγγραφείς της οπιούχας “πορνογραφικής” και τρομολάγνας Βίβλου) .
Εντούτοις, η επινοημένη μου σύλληψη του Θεού (συγκεκριμένα του συμπλέγματος των δύο αλληλοσυγκρουόμενων Παντοδύναμων Θέων) εμφανώς έχει περισσότερη “βάση” από οποιαδήποτε άλλη νεφελωδώς αστήρικτη θρησκεία, διότι δεν εμποτίζει με παράλογες και αντιφατικές ιδιότητες τον Θεό. Παράλληλα, η θεωρία του Παιγνίου ανταποκρίνεται με ένα αλλόκοτο τρόπο στις εντυπώσεις και τα δεδομένα που μας παρέχει η ανθρώπινη ιστορική μας εμπειρία. Παντού κυριαρχεί το “παιχνίδι” των αντιμαχόμενων δυνάμεων -είτε αυτό λέγεται πόλεμος είτε αποκαλείται οικονομικός διακρατικός ανταγωνισμός, είτε ακόμη και ματωμένες φιλονικίες στο πεδίο του αγκαθωτά ανθόσπαρτου έρωτα.
Για να τελειώνω (επειδή σχεδόν έγραψα άρθρο σαν εκείνο του στοιχήματος του Πασκάλ- πάντως διαβεβαιώνω τον Evan ότι δεν ήμουν μεθυσμένος όταν έγραψα το παραπάνω παραληρηματικό ανοσιούργημα, ούτε υπό την επήρεια LSD), θα τονίσω κάτι τελευταίο.
Έχουν περάσει 2000 χρόνια από την υποτιθέμενη γέννηση του “φανταστικού” Ναζ(ι)ωραίου και η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων συνεχίζει να είναι εγκλωβισμένη σε μια νηπιακή εκφυλισμένη νοητική κατάσταση και αδυνατεί να κατανοήσει ότι η προσήλωση στην πίστη έχει σοβαρές παρενέργειες για την διαύγεια της σκέψης, και επηρεάζει καταλυτικά και την πολιτική και την κοινωνική αυτοσυνειδησία.
Υ.Γ. Μάλλον με επηρέασε η Αιώνια Πόλη (που παραθερίζω εδώ και μια εβδομάδα) και γι’ αυτό μάλλον είχα αυτή την μανιώδη επιφοίτηση του αγίου παρθένου Πνεύματος (που κατά παράδοξο τρόπο μου υπέβαλλε μια δαιμονισμένη ιδέα για τον Μεγαλοδύναμο). Κουράστηκα να γράφω… σταματώ εδώ και πάω να συναντήσω τον Μορφέα… Αμήν και Αλληλούια…
Υποθέτω φίλτατε Evan έχεις μελετήσει κβαντική. Θα έχεις παρατηρήσει ότι στον μικρόκοσμο μπορούν να συνυπάρξουν δυο εκ διαμέτρου αντίθετα φαινόμενα με ένα παράδοξα αλλόκοτο τρόπο για την συμβατική ανθρώπινη λογική. Αρά με το ίδιο σκεπτικό ο Δημιουργός θα μπορούσε να έχει φτιάξει τον τροχό του κόσμου με τέτοιο γκροτέσκο τρόπο, που η παντοδυναμία του να υφαίνεται με απόλυτη συνέπεια με τις κλωστές των επιθυμιών του. Νομίζω αυτή η εναλλακτική του Θεού, θα μπορούσε να έχει κάποια αλλοπρόσαλλη λογική. Αυτό που θέλω να πω, είναι ότι η υποκειμενική πραγματικότητα όπως την γνωρίζουμε μέσω των ανθρωποκεντρικών αισθήσεων δεν μπορεί να είναι απόλυτα δεσμευτική στην ερμηνείας της υπόσταση του Θεού. Μέσα από μια τέτοια οπτική δίχως ορθολογιστικές περιοριστικές προϋποθέσεις προσπάθησα να προσεγγίζω τον ανύπαρκτο Θεό, προκειμένου να συμφιλιώσω την τελειότητα με τον σκοπό της δημιουργίας.